Các nhà lãnh đạo EU đồng ý kế hoạch tái vũ trang châu Âu với ngân sách 800 tỷ euro, nhằm củng cố khả năng phòng thủ cho toàn bộ lục địa và hỗ trợ Ukraine.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen. (Ảnh: AFP).
Tại hội nghị thượng đỉnh đặc biệt ở Brussels ngày 6/3, các nhà lãnh đạo của 27 quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU) đã thông qua kế hoạch của Ủy ban châu Âu (EC) nhằm tăng cường quốc phòng cho toàn bộ lục địa, với một quỹ lên tới 800 tỷ euro.
Đây là bước đi quan trọng nhằm củng cố khả năng phòng thủ của EU trong bối cảnh tình hình căng thẳng toàn cầu.
Theo phóng viên TTXVN tại Brussels, Chủ tịch EC, Ursula von der Leyen đã giới thiệu kế hoạch mang tên "Tái vũ trang châu Âu," với mục tiêu huy động khoảng 800 tỷ euro, trong đó 150 tỷ euro sẽ được cung cấp dưới dạng các khoản vay.
Kế hoạch này nhằm hỗ trợ các quốc gia thành viên nâng cao năng lực quân sự và quốc phòng, đồng thời đảm bảo rằng EU có thể tự bảo vệ mình trước các mối đe dọa bên ngoài.
Các nhà lãnh đạo tham dự hội nghị đã tán thành các điểm chính của kế hoạch, bao gồm việc cho phép các quốc gia thành viên tăng cường chi tiêu quân sự mà không bị tính vào việc tính toán thâm hụt ngân sách quốc gia, vốn được giới hạn ở mức 3% GDP.
Theo kế hoạch này, các quốc gia thành viên có thể giải ngân khoảng 650 tỷ euro trong vòng 4 năm, một con số ấn tượng và được EC cam kết đảm bảo.
Đề xuất này, từng gây ra sự phản đối mạnh mẽ từ một số quốc gia thành viên do lo ngại về sự ổn định ngân sách của châu Âu, giờ đây đã nhận được sự đồng thuận rộng rãi.
Đức, vốn là một trong những quốc gia có quan điểm bảo thủ về chi tiêu quốc phòng, đã thay đổi lập trường và hiện đang xem xét các khoản đầu tư lớn để tăng cường năng lực quân sự của mình. Điều này đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong chính sách quốc phòng của EU.
Ngoài ra, EC cũng cam kết cung cấp 150 tỷ euro dưới dạng các khoản vay để hỗ trợ tài trợ chung và đầu tư vào quốc phòng của các quốc gia thành viên.
Số tiền này sẽ được sử dụng để thúc đẩy các dự án quốc phòng chung, đặc biệt là trong các lĩnh vực cấp thiết như phòng không, tên lửa, máy bay không người lái và các hệ thống phòng không chống máy bay không người lái, cũng như hệ thống pháo binh.
Các quốc gia thành viên sẽ được khuyến khích hợp tác đầu tư vào những lĩnh vực này, ưu tiên các sáng kiến có sự tham gia của ít nhất hai quốc gia thành viên.
Chủ tịch EC Ursula von der Leyen cũng nhấn mạnh rằng kế hoạch này không chỉ nhằm mục đích củng cố quốc phòng của các quốc gia thành viên, mà còn giúp "tăng cường mạnh mẽ viện trợ của họ cho Ukraine." Điều này cho thấy sự cam kết của EU trong việc hỗ trợ Ukraine.
Liên quan đến kế hoạch hỗ trợ Ukraine trong bối cảnh xung đột vẫn diễn biến căng thẳng, lãnh đạo các quốc gia thành viên EU đã bày tỏ quyết tâm thúc đẩy kế hoạch viện trợ.
Để đảm bảo sự đồng thuận, một văn bản riêng đã được thông qua và đính kèm vào tuyên bố chung của hội nghị.
Trước đó, các nhà lãnh đạo EU cũng đã nỗ lực thuyết phục Thủ tướng Slovakia Robert Fico, người từng bày tỏ lo ngại về nguồn cung năng lượng do Slovakia bị ảnh hưởng từ việc mất đi khí đốt Nga qua Ukraine.
Để xoa dịu mối quan ngại này, một điều khoản liên quan đến vấn đề năng lượng đã được bổ sung vào văn bản. Theo đó, EU cam kết tiếp tục hỗ trợ tài chính đều đặn và ổn định cho Ukraine trong năm 2025, nhằm giúp quốc gia này ứng phó với những khó khăn kinh tế.
Theo kế hoạch, EU sẽ cung cấp tổng cộng 30,6 tỷ euro, bao gồm 12,5 tỷ euro từ Cơ chế Hỗ trợ Ukraine và 18,1 tỷ euro từ sáng kiến ERA của Nhóm G7, với nguồn vốn đến từ lợi nhuận bất ngờ thu được từ các tài sản của Nga bị phong tỏa. Hội đồng châu Âu cũng yêu cầu EC nhanh chóng triển khai các biện pháp cần thiết để giải ngân sớm theo các cơ chế tài trợ đã được thông qua.
Đồng thời, EU khuyến khích các quốc gia thành viên tận dụng tối đa các nguồn lực hiện có để tăng cường hỗ trợ tài chính, giúp Ukraine duy trì sự ổn định và phục hồi nền kinh tế trong thời gian tới.
Hội nghị thượng đỉnh tiếp theo của EU dự kiến diễn ra vào ngày 20-21/3 sẽ tiếp tục thảo luận và làm rõ các kế hoạch này.
