Thương vụ để đời của Warren Buffett: 'Chốt deal' chỉ sau 20 phút gặp mặt, không sở hữu sản phẩm nào nhưng đều đặn thu tỷ đô suốt 20 năm nay

Tỷ phú Warren Buffett dành lời tri ân đặc biệt cho Pete Liegl – nhà sáng lập Forest River, công ty sản xuất xe RV mang về doanh thu hàng tỷ USD mỗi năm cho Berkshire Hathaway.

Hai thập kỷ trước, vị CEO của Berkshire Hathaway nhận được một bản fax hai trang giới thiệu về Forest River, công ty sản xuất xe RV do doanh nhân Pete Liegl điều hành. Mặc dù không có hiểu biết sâu về ngành kinh doanh này hay về Liegl - người sau này được mô tả là "gã khổng lồ lớn nhất của ngành công nghiệp xe RV" - Warren Buffett vẫn quyết định tiến hành thương vụ.

Điều đáng chú ý là tốc độ của thương vụ khi CEO Buffett chỉ thực hiện một số thẩm định cơ bản trước khi đưa ra lời đề nghị vào ngày hôm sau. Tuần tiếp theo, Pete Liegl đến Omaha, và chỉ sau cuộc gặp kéo dài 20 phút, cả hai đã đạt được thỏa thuận trị giá 800 triệu USD. Ông Liegl thậm chí còn từng thốt lên: "Bán doanh nghiệp của tôi dễ hơn là gia hạn giấy phép lái xe".

Tình bạn và mối quan hệ đối tác lâu năm giữa “vị phù thủy đầu tư” và lãnh đạo công ty hàng đầu trong ngành RV được thể hiện rõ nhất qua một sự thật đáng kinh ngạc: trong suốt hai thập kỷ Berkshire sở hữu hãng Forest River, ông Buffett chưa cần một lần đến thăm trụ sở công ty. Đây là minh chứng cho niềm tin tuyệt đối của "Hiền triết xứ Omaha" đối với tài năng quản lý của Pete Liegl.

Hiện nay, Forest River - doanh nghiệp xe du lịch (RV) được Liegl thành lập năm 1996, bán cho Berkshire năm 2005 và tiếp tục điều hành cho đến cuối đời - đã trở thành một trong những nhà sản xuất xe RV hàng đầu nước Mỹ.

Công ty thuộc bộ phận sản phẩm tiêu dùng của Berkshire Hathaway, cùng với các thương hiệu nổi tiếng khác như giày thể thao, đồ lót và Squishmallows. Đáng chú ý, Forest River tạo ra doanh thu hàng năm lên tới khoảng 6 tỷ USD, tương đương với hãng xe sang Ferrari.

Mặc dù không được biết đến rộng rãi bên ngoài ngành công nghiệp xe RV, Pete Liegl là một nhân vật huyền thoại trong lĩnh vực của mình. Điều đáng ngưỡng mộ là sau khi đã thành công và có được khối tài sản lớn, ông vẫn duy trì đạo đức làm việc đáng kinh ngạc: làm việc bảy ngày một tuần, từ 7 giờ sáng đến 7 giờ tối. Ngay cả trong những kỳ nghỉ, ông vẫn dành thời gian ghé thăm các đại lý xe RV để nắm bắt thị trường.

Triết lý kinh doanh của nhà điều hành Forest River cực kỳ đơn giản nhưng hiệu quả. Khi được hỏi về bí quyết thành công, ông thường đưa ra câu trả lời ngắn gọn: "Sản phẩm tốt nhất với mức giá tốt nhất chính là chìa khóa để thành công, bất kể sản phẩm là gì." Đây chính là công thức đã giúp ông thành công trong lĩnh vực xe RV, xe cắm trại, xe kéo, xe moóc, xe buýt và thuyền phao.

Điều ít người biết trong ngành kinh doanh xe RV là không phải mọi chuyên gia trong lĩnh vực này đều thực sự sử dụng sản phẩm của họ. Pete Liegl, ngược lại, luôn trung thành với sản phẩm của mình. Ngay cả khi đưa gia đình đến Disney World, ông cũng chọn lái xe RV trong suốt 17 giờ đồng hồ thay vì các phương tiện di chuyển khác.

Động lực làm việc phi thường của Liegl bắt nguồn từ những trải nghiệm thời thơ ấu. Khi còn nhỏ, ông mắc phải căn bệnh viêm màng não tủy sống nghiêm trọng, tình trạng nguy kịch đến mức ông đã được làm lễ cầu siêu. Tuy nhiên, ông đã vượt qua được căn bệnh hiểm nghèo này.

Tinh thần kinh doanh đã xuất hiện từ sớm trong cuộc đời ông. Ở tuổi lên 6, Liegl đã bắt đầu bán trứng gà cho hàng xóm. Sau khi học kế toán tại Đại học Northern Michigan và lấy bằng MBA tại Western Michigan, ông tiếp tục phát triển sự nghiệp trong ngành bán hàng trước khi gia nhập lĩnh vực xe RV.

Hành trình kinh doanh của Liegl không phải lúc nào cũng suôn sẻ. Ông từng đồng sáng lập một công ty sản xuất, sau đó bán cho các nhà đầu tư đã niêm yết công ty vào năm 1993 - nhưng rồi bị chính họ sa thải. Không lâu sau, công ty này phá sản. Thể hiện tinh thần không bỏ cuộc, Liegl đã mua lại tài sản của công ty sau khi phá sản và tái lập doanh nghiệp với tên gọi Forest River.

Chỉ trong vòng một thập kỷ, Liegl đã phát triển Forest River đến mức thu hút sự chú ý của Warren Buffett. Lý do Buffett sẵn sàng chi nhiều tiền cho một doanh nghiệp hoạt động trong một ngành tương đối ít tiếng, xuất phát từ tiêu chí đầu tư của ông.

Vì sao Buffett quyết định nhanh đến vậy?

Khi đánh giá các công ty tiềm năng, Buffett áp dụng 3 tiêu chí lớn, bao gồm: ban lãnh đạo chất lượng, giá chào hàng rõ ràng và mô hình kinh doanh đơn giản. Quy trình này được thiết kế đủ đơn giản để Buffett có thể phản hồi nhanh chóng, thường là trong vòng vài phút.

Khi xem xét Forest River, Buffett nhận thấy rằng công ty RV này đáp ứng hoàn hảo các tiêu chí của ông. Như ông đã viết: "Pete và Berkshire sinh ra là để dành cho nhau".

Liegl cũng có quan điểm tương tự. Ông quyết định bán công ty để đảm bảo sự ổn định lâu dài, nhưng không phải cho bất kỳ ai. Sau kinh nghiệm không mấy tốt đẹp với các quỹ đầu tư tư nhân, ông mong muốn duy trì quyền kiểm soát doanh nghiệp của mình sau khi bán. Ông đặc biệt nhắm đến Buffett vì ngưỡng mộ triết lý của Berkshire - giữ nguyên cấu trúc các công ty mà không can thiệp quá nhiều. Buffett từng nhận xét: "Điều quan trọng là đó là công ty của ông ấy. Tôi không thể điều hành một công ty RV".

Đáng chú ý là dù sở hữu công ty sản xuất xe RV, Buffett không sở hữu bất kỳ chiếc xe RV nào. Sản phẩm duy nhất của Forest River mà ông có là một chiếc thuyền phao do Jimmy Buffett thiết kế.

Ngoài danh tiếng của Buffett, Liegl còn có một lý do chiến lược khi chọn Berkshire Hathaway. Ông tin rằng việc trở thành công ty con của một tập đoàn lớn sẽ tạo lợi thế cạnh tranh đáng kể trong ngành kinh doanh chu kỳ này. Tầm nhìn này đã được chứng minh là chính xác.

Liegl bán công ty vào năm 2005, chỉ vài năm trước khi thị trường RV sụp đổ cùng với phần còn lại của nền kinh tế vào năm 2008. Nhờ được Berkshire bảo vệ, Forest River đã ở vị thế thuận lợi để thâu tóm các đối thủ và mở rộng thị phần trong thời kỳ khủng hoảng. Thành tích này đã giúp Liegl được vinh danh vào Đại sảnh Danh vọng của ngành công nghiệp RV ngay trong thời kỳ suy thoái, với lời chúc mừng từ Buffett dưới dạng một bức điện tín giả khổng lồ được đóng khung.

Trong lá thư thường niên gần đây nhất, Buffett đã kể lại toàn bộ câu chuyện về thương vụ Forest River và tiết lộ một chi tiết đáng kinh ngạc trong quá trình đàm phán: khi thảo luận về mức lương, Buffett yêu cầu Liegl đề xuất số tiền và ông sẽ chấp nhận.

Với sự khiêm tốn hiếm có, ông Liegl cảm thấy không thoải mái khi kiếm được nhiều hơn "sếp" của mình, vì vậy ông chỉ đề xuất mức lương khiêm tốn tương đương Buffett là 100.000 USD, cộng với tiền thưởng hiệu suất hàng năm.

Trong lá thư thường niên mới nhất gửi đến cổ đông, nhà tiên tri xứ Omaha đã dành lời tưởng nhớ đến doanh nhân Pete Liegl, người vừa qua đời ở tuổi 80. Vị tỷ phú tiết lộ rằng hầu hết cổ đông Berkshire không biết về khoản đầu tư này, dù nó đã "đóng góp nhiều tỷ USD vào tổng tài sản của họ". Ông Buffett luôn đánh giá cao Pete Liegl như "một doanh nhân xuất chúng" và người "điều hành một hoạt động kinh doanh tuyệt vời".

Tham khảo Wall Street Journal (WSJ)

>> 'Đốt tiền' quá nhanh và còn lừa dối khách hàng, một công ty xe điện phá sản