Lời cảnh báo của Warren Buffett: 'Thuế quan là một hành động chiến tranh'

'Thuế quan' có thể là một trong những từ yêu thích của Tổng thống Donald Trump, nhưng đối với nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffett, đây không phải là điều đáng hào hứng.

"Thuế quan thực chất là một hành động chiến tranh ở một mức độ nào đó", Buffett trả lời trong một cuộc phỏng vấn với CBS mới đây.

CEO của Berkshire Hathaway cho biết, về lâu dài, thuế quan sẽ hoạt động như một loại thuế đánh vào hàng hóa, khiến giá cả tăng cao đối với người tiêu dùng. "Không có bà tiên răng nào đến trả thay đâu!" – Buffett nói đùa.

Thuế quan làm gián đoạn thương mại quốc tế bằng cách tăng thuế đối với hàng nhập khẩu, và chi phí phát sinh thường được chuyển sang người tiêu dùng thông qua giá cả cao hơn. Nhiều nhà kinh tế coi thuế quan là công cụ chính trị hơn là cơ chế hiệu quả cho thương mại quốc tế.

Trong cuộc phỏng vấn hiếm hoi với Norah O'Donnell của CBS News, dù chủ yếu xoay quanh Katharine Graham, cựu chủ bút của The Washington Post và là bạn của Buffett, nhà tiên tri xứ Omaha vẫn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đặt câu hỏi "Và sau đó thì sao?" khi xem xét tác động của thuế quan. "Bạn luôn phải đặt câu hỏi đó trong kinh tế học: Luôn luôn tự hỏi, 'Và sau đó thì sao?'" – Buffett nói.

Trước những bình luận của Buffett, Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick đã bác bỏ quan điểm của huyền thoại xứ Omaha, gọi những phát biểu của ông về thuế quan là "ngớ ngẩn". Ông Lutnick còn đề xuất thuế quan còn có thể giúp nước Mỹ không cần đến Sở Thuế vụ Liên bang (IRS).

"Trước năm 1913, Mỹ chỉ thu thuế từ thuế quan. Khi chúng ta bước vào Thế chiến I, tất cả mọi người đều phải đóng góp, và đó là lúc chúng ta tạo ra IRS", Lutnick phát biểu.

Tuy nhiên, đây là một nhận định sai lệch. Trong thực tế, tiền thân của IRS đã được thành lập từ năm 1862 trong thời kỳ Nội chiến Mỹ. Thuế thu nhập liên bang do IRS thu được chính thức áp dụng vào năm 1913 sau khi Tu chính án thứ 16 được phê chuẩn, bốn năm trước khi Mỹ tham gia Thế chiến I. Kể từ đó, thuế thu nhập liên bang đã trở thành nguồn thu chính của chính phủ Mỹ.

Mặc dù đúng là trước thuế thu nhập, Mỹ từng phụ thuộc vào nguồn thu từ thuế quan, nhưng nền kinh tế Mỹ ngày nay - một cường quốc toàn cầu với hệ thống thương mại quốc tế phức tạp - đã phát triển vượt bậc so với cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX.

Đề xuất xóa bỏ IRS và thay thế bằng thuế quan được đánh giá là thiếu thực tế về mặt tài chính và tồn tại nhiều vấn đề lớn.

Thuế quan và “chiến tranh kinh tế”

Ông Buffett không giải thích chi tiết về nhận định "thuế quan là hành động chiến tranh," nhưng trong lịch sử, thuế quan thường gắn liền với chính sách bảo hộ thương mại và chủ nghĩa biệt lập.

Vào những năm 1930, Mỹ đã tăng mạnh thuế quan theo Đạo luật Smoot-Hawley năm 1930, khiến nền kinh tế chìm sâu hơn vào Đại suy thoái, truyền thông Pháp thậm chí gọi động thái này là một "tuyên bố chiến tranh kinh tế".

Buffett từ lâu đã phản đối tác động tiêu cực của thuế quan. Năm 2016, ông từng nhận xét kế hoạch áp thuế của Trump trong chiến dịch tranh cử là "một ý tưởng rất tệ." Khi được hỏi về tình hình kinh tế nói chung, Buffett chỉ nói đó là "chủ đề thú vị nhất trên thế giới”, nhưng từ chối bình luận thêm.

Tuy nhiên, giới đầu tư vẫn đặc biệt chú ý đến những động thái gần đây của ông. Trong năm qua, Berkshire Hathaway đã tích lũy một lượng tiền mặt khổng lồ, với tổng số tiền và các khoản tương đương tiền đạt mức kỷ lục 334,2 tỷ USD trong quý IV, tăng từ 167,6 tỷ USD của năm trước.

Công ty này tiếp tục tăng lượng tiền mặt trong khi bán bớt cổ phần ở những công ty lớn như Apple (AAPL) và Bank of America (BAC), làm dấy lên câu hỏi về quan điểm của Buffett đối với thị trường Mỹ.

Dù vậy, cả lợi nhuận hoạt động của Berkshire và giá cổ phiếu loại A và B của công ty đều đạt mức cao kỷ lục trong quý vừa qua. Buffett khẳng định phần lớn khoản tiền ông quản lý vẫn sẽ được đầu tư vào Mỹ. "Đây là nơi tốt nhất. Tôi may mắn được sinh ra ở đây".

>> Quốc gia châu Á 'bơm' hơn 23 tỷ USD cứu ngành chip trước đòn thuế từ Mỹ