Ngành công nghiệp bán dẫn 'đặt cược' vào công nghệ AI

Các nhà phân tích xem công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), vốn cần một lượng lớn chip hiệu suất cao cho hoạt động đào tạo và vận hành, là một bước ngoặt đối với thị trường bán dẫn toàn cầu trị giá 600 tỉ đô la Mỹ. Nhưng vẫn chưa rõ luồng sinh khí mới mà AI mang lại có đủ giúp bù đắp triển vọng ảm đạm ở những phân khúc khác của ngành công nghiệp chip hay không.

• ChatGPT kích thích cuộc đua chip AI
• Hàn Quốc chạy đua phát triển chip AI để cạnh tranh với Nvidia

Phục hồi nhờ nhu cầu chip AI

Ngành công nghiệp bán dẫn khởi đầu năm mới với niềm tin rằng, cơn suy thoái theo chu kỳ mới nhất vào năm 2023 sẽ sớm kết thúc. Nhưng đằng sau những dự báo lạc quan về sự phục hồi hai con số trong doanh thu chip trong năm nay là sự không chắc chắn về mức độ phục hồi sẽ diễn ra trên phạm vi rộng như thế nào. Câu hỏi đặt ra là nhu cầu ngày càng tăng đối chip xử lý hiệu suất cao được thiết kế cho cho AI có khỏa lấp triển vọng ảm đạm hơn ở các phân khúc khác của ngành bán dẫn hay không.

Số liệu mới nhất từ Hiệp hội Công nghiệp bán dẫn (SIA), tổ chức đại diện cho hầu hết các nhà sản xuất chip toàn cầu, cho thấy, doanh số bán chip trên toàn thế giới tăng lên 48 tỉ đô la Mỹ trong tháng 11.

Con số này tăng cả theo năm và theo quí lần đầu tiên sau hơn một năm. Doanh thu hàng tháng của ngành bán dẫn toàn đạt đỉnh trên 50 tỉ đô la trong nửa đầu năm 2022.

John Neuffer, CEO của SIA, ghi nhận. dữ liệu này là dấu hiệu cho thấy thị trường chip toàn cầu đang lấy lại sức mạnh sau khi bộ phận Thống kê thương mại bán dẫn thế giới của SIA dự báo ngành này sẽ bật dậy mạnh mẽ trong năm 2024, với doanh thu toàn cầu tăng 13% lên 588 tỉ đô la.

Tuy nhiên, Malcolm Penn, người sáng lập Công ty tư vấn chip Future Horizons, cho rằng, số liệu tăng trưởng doanh thu dự báo của năm 2024, được so sánh với một năm tồi tệ của ngành, không đi kèm với sự gia tăng tương xứng của số lượng đơn vị chip bán được.

“Rất khó để dự đoán mức tăng trưởng chip tính theo đơn vị sẽ ở mức nào cho đến nửa cuối năm 2024. Đây không phải là sự khởi đầu của xu hướng tăng trưởng tiếp theo. Chúng ta còn một chặng đường dài phía trước trước khi bắt đầu bước vào giai đoạn thiếu hụt nguồn cung của trong một chu kỳ”, Penn nói.

Ngành công nghiệp chip đã dao động giữa tình trạng thiếu hụt và dư thừa trong nhiều thập niên. Cơn suy thoái mới nhất của ngành bắt đầu vào mùa hè năm 2022, khi các vấn đề về nguồn cung trở nên trầm trọng hơn do tác động của đại dịch Covid-19 cũng như mức chi tiêu của khách hàng, bao gồm các nhà sản xuất máy tính lẫn điện thoại thông minh cũng như nhà cung cấp dịch vụ đám mây bắt đầu cảm nhận áp lực từ lạm phát.

Penn nhận xét ngành bán dẫn “chạm đáy” nhanh hơn các chu kỳ trước, chỉ trong vòng chưa đầy một năm. Tuy nhiên, tốc độ phục hồi vẫn còn là một dấu hỏi lớn vào thời điểm mà làn sóng mua sắm chip của các nhà cung cấp dịch vụ đám mây bị cân bằng do sự thận trọng hơn của các nhà sản xuất thiết bị điện tử tiêu dùng

Với lượng tiền mặt dồi dào, một số công ty internet tiêu dùng và đám mây mua một lượng lớn chip hiệu suất cao khi AI phát triển mạnh mẽ sau thành công đột phá của ChatGPT.

“Nói chung, chúng ta chắc chắn đang ở một bước ngoặt. Nhưng chúng ta cần phải nhìn nhận thực tế rằng, nếu thiếu vắng nhu cầu điện toán hiệu suất cao, chúng ta sẽ không thể lạc quan về sự thay đổi trong ngành bán dẫn”, Geoff Blaber, nhà phân tích của CCS Insight, bình luận.

Tăng trưởng dựa vào giá bán trung bình cao hơn

Trong tuần qua, TSMC (Đài Loan), nhà sản xuất chip lớn nhất thế giới, báo cáo doanh thu quí 4 không thay đổi so với một năm trước, nhưng tốt hơn dự báo sụt giảm của các nhà phân tích.

TSMC được hưởng lợi nhờ vị thế là nhà cung cấp chip tiên tiến nhất cho các công ty như Apple và Nvidia, những khách hàng sẵn sàng trả nhiều tiền hơn để đạt lợi thế cạnh tranh trong các sản phẩm của họ.

Trong khi doanh số bán iPhone của Apple đang chịu áp lực cùng với phần còn lại của thị trường điện thoại thông minh, khách hàng của Nvidia vẫn xếp hàng dài để mua chip AI hiệu suất cao của hãng thiết kế chip này. Tại Triển lãm điện tử tiêu dùng CES 2024 ở Las Vegas, Mỹ trong tuần này, các lãnh đạo của Nvidia bày tỏ kỳ vọng nhu cầu chip AI sẽ thúc đẩy doanh số bán hàng của hãng tăng trưởng hơn nữa trong suốt năm 2024 và kéo sang năm 2025. Doanh thu và lợi nhuận của Nvidia bứt phá mạnh mẽ trong năm 2023, giúp giá cổ phiếu của hãng tăng gấp ba lần.

“Việc áp dụng AI của thị trường chỉ mới ở giai đoạn đầu. Chúng tôi có thể tiếp tục tăng trưởng khi bước sang sang 2025”, Colette Kress, Giám đốc tài chính của Nvidia, cho biết trong một cuộc phỏng vấn với các nhà phân tích của ngân hàng JPMorgan.

Sự tự tin đó lặp lại nhận xét lạc quan vào giữa tháng 12 của Sanjay Mehrotra, CEO của Micron, nhà sản chip nhớ lớn nhất Mỹ.

“Môi trường cung-cầu được cải thiện trong quí hiện tại, giúp chúng tôi có thêm niềm tin vào quỹ đạo kinh doanh. Chúng tôi kỳ vọng mức giá bán chip của chúng tôi sẽ tiếp tục tăng trong suốt năm 2024”, Sanjay Mehrotra nói sau khi cho biết giá chip nhớ bắt đầu phục hồi trong quí 4-2023.

Cơn suy thoái của ngành bán dẫn giáng đòn nặng nề vào thị trường chip nhớ trong năm ngoái. Tuy nhiên, các nhà phân tích của ngân hàng HSBC dự báo doanh số chip nhớ toàn cầu sẽ đạt mức tăng trưởng 59% trong năm nay.

Các nhà nghiên cứu của hãng ty tư vấn TrendForce dự đoán giá bán trung bình của chip nhớ Dram, được sử dụng trong điện thoại thông minh và các thiết bị điện tử khác, sẽ tăng từ 18-23% trong năm nay sau khi tăng từ 13-18% trong quí cuối năm 2024.

Trong thời gian dư thừa nguồn cung kéo dài một năm, từ 2022 đến 2023, hai nhà sản xuất chip nhớ Hàn Quốc, SK Hynix và Samsung đều cắt giảm sản lượng khi chịu khoản lỗ hàng tỉ đô la Mỹ.

Nhưng hiện tại, Kwak Noh-Jung, CEO của SK Hynix, công ty đi tiên phong trong việc phát triển chip nhớ băng thông cao (HBM), được sử dụng trong máy chủ AI, đang lạc quan hơn. Ông cho biết, công ty ông đặt mục tiêu tăng gấp đôi vốn hóa thị trường trong ba năm tới bằng cách tận dung nhu cầu về chip HBM trong các hệ thống cần thiết để đào tạo AI.

Trao đổi với giới báo chí tại CES 2024, ông Kwak tiết lộ SK Hynix đang xem xét rút lui khỏi chiến lược cắt giảm sản lượng trong quí đầu tiên sau khi nhận thấy dấu hiệu cải thiện trên thị trường chip Dram.

Trong tháng này, Samsung, công ty sản xuất cả chip logic và chip nhớ, báo cáo lợi nhuận kém hơn so với cùng kỳ năm trước nhưng mức giảm là thấp nhất trong năm quí,

Mô hình dự báo của các nhà phân tích ở ngân hàng Jefferies chỉ ra rằng ngành bán dẫn sẽ chứng kiến mức tăng trưởng 20% trong năm 2024 và đạt đỉnh vào nửa đầu năm 2025. Nhưng vào thời điểm mà doanh số chip tính theo đơn vị đang suy giảm, giá bán trung bình tăng là yếu tố quyết định sự tăng trưởng doanh thu.

“Điều chưa rõ ràng vào lúc này là tại sao mức tăng trưởng giá bán trung bình của chip lại mạnh đến vậy”, Penn của Future Horizons nói. Ông lưu ý, Nvidia có thể tính giá hàng chục nghìn đô la cho mỗi thống đào tạo AI nhưng chỉ bán với số lượng tương đối nhỏ.

“AI không phải là điện thoại thông minh và đó chính là vấn đề”, ông nói thêm.

Theo Financial Times