Diễn biến bất ngờ tại phiên xử phúc thẩm bà Trương Mỹ Lan

Phiên xét xử phúc thẩm vụ án Vạn Thịnh Phát giai đoạn 2 đã trải qua hơn một tuần với nhiều diễn biến đáng chú ý (bắt đầu từ ngày 25-3).

Phiên tòa phúc thẩm được TAND Cấp cao tại TP HCM mở ra để xem xét kháng cáo của bà Trương Mỹ Lan, cựu Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, cùng 27 bị cáo khác, sau bản án sơ thẩm vào tháng 10-2024.

Kháng cáo quyết liệt

Trong giai đoạn sơ thẩm, bà Lan bị tuyên án tù với ba tội danh: "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản", "Rửa tiền" và "Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới". Cụ thể, bà bị cáo buộc chỉ đạo phát hành 25 mã trái phiếu "khống" thông qua 4 công ty thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, chiếm đoạt hơn 30.000 tỉ đồng từ hơn 35.000 nhà đầu tư. Ngoài ra, bà còn bị xác định đã rửa tiền với số tiền khổng lồ hơn 445.000 tỉ đồng và vận chuyển trái phép 4,5 tỉ USD qua biên giới.

Bản án tù chung thân là kết quả của những hành vi được cho là "gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng" đối với nền kinh tế và niềm tin của người dân.

Không chấp nhận, bà Lan kháng cáo toàn bộ bản án. Trong khi đó, nhiều bị cáo, bao gồm các cựu lãnh đạo Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB), xin giảm nhẹ hình phạt.

Từ ngày khai mạc phiên phúc thẩm, không khí tại tòa án diễn ra căng thẳng nhưng trật tự. Bà Trương Mỹ Lan, với sự hỗ trợ của 8 luật sư bào chữa đã trình bày quan điểm rằng bà không trực tiếp chỉ đạo phát hành trái phiếu mà chỉ "cho mượn" các công ty để hỗ trợ SCB trong lúc khó khăn. 

Bà khẳng định mong muốn được tạo điều kiện để khắc phục hậu quả, nhấn mạnh rằng số tiền thu hồi từ các tài sản của mình có thể bù đắp thiệt hại.

Các luật sư của bà cũng lập luận rằng việc truy tố cùng một hành vi ở cả hai giai đoạn của vụ án (giai đoạn 1 với tội "Tham ô tài sản" và giai đoạn 2 với "Rửa tiền" cùng "Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới") là không phù hợp, đồng thời yêu cầu làm rõ các số liệu tài chính liên quan đến SCB.

Diễn biến bất ngờ

Đến ngày 3-4, VKSND Cấp cao tại TP HCM đưa ra một số đề nghị đáng chú ý như: giảm nhẹ hình phạt cho bà Trương Mỹ Lan ở tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản". 

Lý do được viện dẫn là bà Lan đã khắc phục được khoảng 8.000 tỉ đồng (7.000 tỉ từ giai đoạn 1 và 1.000 tỉ từ giai đoạn 2), chiếm khoảng 1/4 trách nhiệm bồi thường và dự kiến sẽ thu thêm khoảng 15.000 tỉ đồng từ các nguồn khác. 

Đây được xem là tình tiết mới tại phiên phúc thẩm. Tuy nhiên, VKS vẫn khẳng định bản án sơ thẩm là "đúng người, đúng tội" và các hành vi của bà Lan đã gây hậu quả nghiêm trọng cho nền kinh tế và hàng chục ngàn trái chủ.

Ngoài bà Lan, các bị cáo khác như Trương Huệ Vân (cháu ruột bà Lan) và Võ Tấn Hoàng Văn (cựu Tổng Giám đốc SCB), Trần Thị Mỹ Dung (cựu Phó tổng giám đốc SCB) cũng trình bày kháng cáo xin giảm án. 

Trong khi đó, chồng bà Lan - ông Chu Lập Cơ, không kháng cáo mức án 2 năm tù về tội "Rửa tiền" (thời hạn tù tính từ ngày 1-11-2022). Các tổ chức như SCB và Công ty Chứng khoán Tân Việt cũng đưa ra kháng cáo liên quan đến việc xử lý tài sản và vật chứng.

Tính đến thời điểm hiện tại, phiên tòa vẫn đang trong giai đoạn tranh luận. Tuy nhiên, số tiền khắc phục hậu quả đã thu được, cho thấy nỗ lực của cơ quan chức năng trong việc giảm thiểu thiệt hại. 

Song, với quy mô tài sản bị phong tỏa và số tiền khổng lồ liên quan, việc thi hành án vẫn là một thách thức lớn. Hàng chục ngàn trái chủ đang trông chờ vào phán quyết cuối cùng để đòi lại quyền lợi. 

Phiên toà xét sẽ mở lại vào ngày 8-4 (sau ngày nghỉ lễ Giỗ Tổ Hùng Vương).