Tiền lớn đang 'cover hàng'?

Phiên 10/4 là ngày T+ của ba phiên bán tháo mạnh 3–8/4, khi VN-Index mất tổng cộng 223 điểm và gần 4,9 tỷ cổ phiếu được trao tay.

Phiên 10/4, VN-Index đảo chiều tăng 74 điểm lên 1.168,3 điểm; toàn thị trường rợp sắc tím với 634 mã tăng trần. Dù vậy, thanh khoản toàn thị trường bất ngờ sụt giảm mạnh, sàn HoSE khớp vỏn vẹn 370 triệu cổ phiếu, tương ứng giá trị 6.300 tỷ đồng. Tính trên cả 3 sàn, giá trị giao dịch đạt khoảng 8.100 tỷ đồng – thấp hơn 70–80% so với trung bình 4 phiên trước.

Điều này đồng nghĩa với việc phần lớn lượng hàng được khớp ở vùng giá thấp trong những phiên giảm mạnh đã không được tung ra khi thị trường hồi phục. Đây là dấu hiệu cho thấy các dòng tiền lớn đã chủ động “giữ hàng” hoặc thậm chí đang âm thầm “cover hàng” – tức mua lại những gì đã bán ra ở vùng giá cao để giảm giá vốn danh mục.

Tự doanh: Bán trước – mua lại sau

Trên thị trường hiện ghi dấu loạt công ty chứng khoán chi hàng nghìn tỷ cho danh mục tự doanh cổ phiếu. Không ít trong số này có thể đã bán ra tại vùng 1.280–1.300 điểm và mua lại khi VN-Index rơi về mốc 1.100. SHS tại ĐHCĐ thường niên chiều 10/4 chia sẻ đã mua lại cổ phiếu FPT ở vùng giá 97.000–100.000 đồng/cp – vùng chiết khấu hấp dẫn. Đây là chiến lược cover hàng điển hình nhằm tối ưu hóa lợi nhuận.

>> Tổng Giám đốc SHS: Thị trường chỉnh là cơ hội, chúng tôi đã bắt đáy nhóm VN30, đang cân nhắc nhóm bất động sản

Khối ngoại: Thận trọng nhưng không bỏ cuộc

Khối ngoại mua ròng 300 tỷ đồng trong phiên 9/4, nhưng sang phiên 10/4 quay đầu bán ròng 980 tỷ đồng – tập trung vào các mã tăng trần, thanh khoản thấp và dư mua trần khủng hàng chục triệu đơn vị. Diễn biến này cho thấy họ không “xả hàng” mà chỉ đang cơ cấu danh mục, tận dụng thanh khoản cục bộ để điều chỉnh chiến lược.

Tổ chức: Dẫn dắt dòng tiền, giữ nhịp tâm lý

VN30 tăng trần 30/30 mã nhưng chỉ có 105 triệu cổ phiếu được khớp lệnh (giá trị khoảng 2.500 tỷ đồng), trong khi lượng đặt mua giá trần lên tới 627 triệu cổ phiếu. Nhiều mã như MBB, CTG, SSI, FPT ghi nhận lượng mua lớn từ các tài khoản tổ chức ẩn danh. Đây có thể là dấu hiệu cho thấy tổ chức đang chủ động giữ nhịp thị trường, tránh để đà hồi bị phá vỡ bởi tâm lý chốt lời sớm.

"Cover hàng" để làm gì?

Trước hết cần hiểu, "cover hàng" là thuật ngữ ám chỉ hành động mua lại cổ phiếu mà nhà đầu tư (thường là tổ chức hoặc tự doanh) đã bán ra trước đó, thường ở vùng giá cao. Mục đích chính là giảm giá vốn danh mục, tái cân bằng tỷ trọng hoặc chuẩn bị cho một nhịp phục hồi kỹ thuật. Hành động này thường diễn ra âm thầm, trong bối cảnh thị trường giảm sâu và tâm lý nhà đầu tư cá nhân hoảng loạn. Khi thị trường bật lại, lực cầu tăng đột ngột chính là kết quả của hoạt động cover hàng trước đó từ dòng tiền lớn. Điều này nhằm các mục đích cụ thể:

- Giảm giá vốn danh mục: Mua lại cổ phiếu đã bán với giá rẻ hơn, gia tăng biên lợi nhuận;

- Tạo đà hồi kỹ thuật: Khi rủi ro thuế quan từ Mỹ tạm hạ nhiệt, việc phục hồi mạnh sẽ thu hút dòng tiền mới;

- Ổn định tâm lý nhà đầu tư: Giữ vững hình ảnh doanh nghiệp và bảo vệ mặt bằng giá cổ phiếu.

Thông điệp cho nhà đầu tư cá nhân

Diễn biến phiên 10/4 cho thấy nghịch lý người bán hoảng loạn thì mất hàng, người đặt mua trần thì không được khớp. Trong khi đó, dòng tiền lớn âm thầm "cover hàng", gom lại cổ phiếu ở mức giá tốt nhất. Đó là bản chất sâu xa của cuộc chơi thanh khoản.

Với nhà đầu tư cá nhân, việc quan sát thanh khoản, các lệnh chờ giá trần, trạng thái “trắng bên bán” và hoạt động của tự doanh – khối ngoại – tổ chức sẽ là tín hiệu quan trọng để định vị dòng tiền lớn đang ở đâu và xu hướng tiếp theo sẽ diễn ra như thế nào. Mặt khác, cũng cần cho chiến lược phân bổ tài sản (cổ phiếu - tiền mặt) hợp lý để hạn chế những rủi ro đồng thời tận dụng cơ hội khi thị trường "có biến".

>> Gần 630 triệu cổ phiếu VN30 chờ khớp giá trần - Cơ hội đầu tư thật hay ảo?