Truy tố ông Trump vì một tội danh nhỏ có thể khiến cựu Tổng thống Mỹ dễ dàng thoát tội, và khiến công việc của những công tố viên đang theo đuổi những vụ án thực sự nghiêm trọng như can thiệp bầu cử, kích động bạo lực, ... trở nên khó khăn hơn.
03-04-2023
03-04-2023
31-03-2023 Người mẫu Playboy, diễn viên phim khiêu dâm và các nhân vật chủ chốt khác trong vụ cựu Tổng thống Trump bị truy tố
31-03-2023
31-03-2023
Cựu tổng thống Donald Trump trước phiên tòa hôm 4/4. (Ảnh: Angela Weiss/AFP/Getty Images).
Cáo buộc yếu về pháp lý
Theo Bloomberg, bản cáo trạng chống lại cựu Tổng thống Donald Trump dường như đã đến không đúng thời điểm. Ông Noah Feldman, giáo sư luật tại Đại học Harvard, cho rằng tòa án nên bắt đầu bằng việc truy tố ông Trump với những tội danh như can thiệp vào bầu cử hoặc kích động bạo lực.
Ông Feldman cho rằng các công tố viên tại các bang khác nhau nên có sự phối hợp nếu muốn kết tội cựu Tổng thống Mỹ. Ông nhận định rằng bản cáo trạng với tội danh tương đối nhỏ mà các luật sư quận Manhattan đưa ra có thể khiến việc truy tố ông Trump vì các đội danh nghiêm trọng trở nên khó khăn hơn.
Điểm cốt lõi của 34 tội danh trong bản cáo trạng chống lại ông Trump liên quan đến khoản tiền bịt miệng được chi trả thông qua luật sư Michael Cohen, được ghi lại dưới dạng “chi phí pháp lý”.
Theo luật của bang New York, hành vi giả mạo hồ sơ kinh doanh của chính mình chỉ là một tội nhẹ. Để chuyển thành trọng tội, chính phủ cần chứng minh rằng hành vi làm giả hồ sơ nhằm mục đích phạm tội và che giấu một tội khác.
Bản cáo trạng không nêu rõ những tội danh khác là gì. Tuy nhiên, tuyên bố của công tố viên quận dường như chỉ ra rằng ông Trump đã vi phạm luật bầu cử bằng cách sử dụng tiền đóng góp cho chiến dịch tranh cử để “bịt miệng” một diễn viên khiêu dâm.
Theo ông Feldman, những cáo buộc này yếu về mặt pháp lý, bởi cựu Tổng thống Trump lập luận rằng ông đã yêu cầu ghi nhận khoản tiền bịt miệng là “chi phí pháp lý” nhằm tránh làm vợ buồn, chứ không phải để che giấu việc những khoản thanh toán này đã giúp ích cho chiến dịch tranh cử.
Tuyên bố này nghe như một lời bào chữa yếu ớt, đặc biệt khi các công tố viên có thể nói rằng những nỗ lực của ông Trump nhằm trì hoãn việc thanh toán cho đến sau cuộc bầu cử năm 2016 chứng minh rằng cựu Tổng thống Mỹ quan tâm đến chiến dịch tranh cử hơn là vợ mình.
Tuy nhiên, chỉ cần một trong số 12 thành viên bồi thẩm đoàn tin vào lời bào chữa này, tòa án sẽ không thể kết tội ông Trump. Nếu vụ án được đưa lên tòa phúc thẩm, tòa án có thể kết luận rằng tội danh liên quan đến bầu cử không thể là cơ sở cho tội phạm tại bang New York, bởi ông Trump đã tranh cử Tổng thống, chứ không phải chức vụ ở bang này.
Ngay cả khi thua kiện tại New York, ông Trump vẫn có thể đưa vụ án lên Tòa án Tối cao. Tòa án này có thể coi vụ việc là vấn đề của liên bang, và loại bỏ kết quả tại bang New York. Ngoài ra, cựu Tổng thống Mỹ còn có cơ hội sử dụng những lời buộc tội để tạo ấn tượng với những người ủng hộ rằng ông là nạn nhân của sự trả thù có động cơ về mặt chính trị.
Làm khó công tố viên khác
Truy tố ông Trump về tội danh nhẹ có thể khiến các công tố viên liên bang khó theo đuổi những vụ án nghiêm trọng hơn. Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Merrick Garland chắc chắn sẽ không muốn chính trị hóa việc truy tố hình sự ông Trump. Ông Garland được Tổng thống Joe Biden - người đã đánh bại ông Trump - bổ nhiệm.
Cơ sở để đưa ra cáo buộc với cựu Tổng thống Mỹ là ông Trump đã đe dọa nền dân chủ. Lý do này đủ mạnh để vượt qua giả định rằng ông Biden đang cố gắng truy tố người tiền nhiệm của mình từ đảng đối lập, người cũng sẽ là đối thủ của ông trong kỳ bầu cử sắp tới vào năm 2024.
Tuy nhiên, ông Trump sẽ làm mọi cách để khiến vụ án trên mang tính chất đảng phái, cho rằng Đảng Dân chủ đang cố gắng hạ bệ đối thủ chính trị. Ông có thể sẽ sử dụng vụ án tại bang New York như một phần trong lập luận của mình.
Người ủng hộ ông Trump đụng độ với cảnh sát hôm 6/1/2021. (Ảnh: Joseph Prezioso/AFP).
Nếu ông Trump tái đắc cử, có khả năng Tòa án Tối cao sẽ được yêu cầu hủy bỏ hoặc trì hoãn việc truy tố tại bang New York.
Giả sử rằng vụ án tại Manhattan vẫn chưa được giải quyết dứt điểm trước tháng 1/2025. Khi đó, ông Trump có thể yêu cầu trì hoãn các cáo buộc của bang New York cho đến khi nhiệm kỳ kết thúc. Cơ sở cho yêu cầu này là Tổng thống sẽ không thể điều hành đất nước một cách hiệu quả khi đối mặt với nguy cơ ngồi tù.
Tòa án Tối cao khó có thể chuyển vụ án của ông Trump từ tạm hoãn thành cáo buộc hình sự chờ xử lý. Tòa án lo ngại rằng trong tương lai, bất kỳ công tố viên nào cũng có thể buộc tội một Tổng thống đương nhiệm, tạo điều kiện cho quan chức địa phương can thiệp vào hoạt động của chính phủ Mỹ.
