Quốc gia chủ chốt của BRICS 'đau đầu' vì mất dầu Nga: Hàng loạt nhà máy lao đao vì lỗ quá nhiều, nay lại nhận thêm 'tin dữ' khi chính phủ yêu cầu cắt sản lượng

Trung Quốc đang lên kế hoạch yêu cầu các nhà máy lọc dầu sản xuất ít nhiên liệu hơn và tăng sản lượng các sản phẩm hoá dầu trong bối cảnh sự bùng nổ của xe điện và thiếu dầu Nga.

Uỷ ban Cải cách và Phát triển Quốc gia Trung Quốc cho biết trong báo cáo thường niên gửi đến Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn Quốc: “Chúng tôi sẽ thúc đẩy ngành công nghiệp hoá dầu hướng tới việc tăng sản lượng hoá chất và cải thiện chất lượng.”

Nhu cầu với dầu diesel của Trung Quốc có thể đã đạt đỉnh vào năm 2019, trong khi mức tiêu thụ xăng đạt đỉnh vào năm 2023, theo Ma Yongsheng, chủ tịch của Sinopec. Tuy nhiên, ông cho biết mức tiêu thụ dầu của Trung Quốc vẫn chưa đạt đỉnh do nhu cầu về các sản phẩm hoá chất tăng cao.

Gần như toàn bộ công suất lọc dầu của Trung Quốc do các công ty nhà nước như Sinopec kiểm soát. Song, quốc gia này vẫn có một nhóm lớn các nhà máy tư nhân, chủ yếu ở tỉnh Sơn Đông. Các nhà máy này đang phải chịu áp lực lớn khi biên lợi nhuận sụt giảm và chính phủ cắt giảm các ưu đãi thuế.

Các nhà máy này đang nằm trong mục tiêu của chính phủ trong nỗ lực nhằm loại bỏ tình trạng dư thừa công suất. Chính quyền các địa phương cũng đang thực hiện kế hoạch giảm thuế đối với một trong những nguyên liệu đầu vào rẻ hơn là dầu nhiên liệu và yêu cầu các nhà máy nhỏ phải hạ giá.

Đối với một số công ty, tình hình tài chính có thể còn không thể hồi phục trong bối cảnh ngành dầu mỏ của Trung Quốc chật vật do nhu cầu giảm, nền kinh tế tăng trưởng chậm lại và xu hướng xe điện “lên ngôi”.

Các nhà máy lọc dầu nhỏ xử lý hơn 1/5 hoạt động lọc dầu của Trung Quốc và cực kỳ dễ bị ảnh hưởng vì biên lợi nhuận yếu. Dầu nhiên liệu, chủ yếu được vận chuyển bởi Nga, là một giải pháp thay thế cho các nhà máy này vốn không thể tiếp cận dầu thô nhập khẩu của chính phủ và chiếm khoảng 10% nguyên liệu đầu vào của họ.

Lệnh trừng phạt của Mỹ nhắm vào các tàu chở dầu của Nga đã gây gián đoạn cho nguồn cung dầu thô ESPO của Nga được vận chuyển từ cảng Kozmino thuộc Viễn Đông. ESPO là lựa chọn ưa thích của các nhà máy lọc dầu Trung Quốc, nhưng hàng loạt tàu chở dầu bị trừng phạt khiến hoạt động vận chuyển dầu thô của Nga đến Trung Quốc sụt giảm.

Do những khách hàng lớn nhất của Nga tại Châu Á - Trung Quốc và Ấn Độ - né tránh các tàu chở dầu bị trừng phạt và các thực thể tham gia liên quan đến hoạt động này, nên giá cước vận chuyển dầu thô của Nga đã tăng vọt. Điều này khiến hoạt động lọc dầu thô tại nhiều nhà máy lọc dầu tư nhân ở tỉnh Sơn Đông không có lãi và nhiều nhà máy đã cắt giảm giá chi tiêu.

Hơn nữa, những địa phương như Sơn Đông không còn cung cấp khoản ưu đãi hoàn tiền 100% cho họ khi mua nhiên liệu dầu. Thay vào đó, các nhà máy lọc dầu nhỏ này chỉ nhận lại được khoảng 60% chi phí. Ngoài ra, nhu cầu cũng bị ảnh hưởng bởi thuế với nhiên liệu dầu nhập khẩu tăng từ 1% lên 3% vào đầu năm nay.

Theo dữ liệu của Kpler, lượng nhiên liệu dầu nhập khẩu trực tiếp của Trung Quốc trong tháng 1 đã giảm xuống còn 42.000 thùng/ngày, mức thấp nhất kể từ năm 2022.

Các nhà cung cấp của Nga đang nỗ lực thu hút người mua trở lại bằng cách cung cấp các lô hàng dầu nhiên liệu loại M-100 với mức giá rẻ nhất trong 10 năm qua. Tuy nhiên, động thái từ phía Moscow vẫn chưa đủ vì Bắc Kinh cắt bỏ trợ cấp cho ngành này, đặc biệt là khi giới hạn công suất lọc dầu của nước này ở 1 tỷ tấn sẽ có hiệu lực trong năm nay.

Tổng hợp