Cuộc chiến thuế quan

Những động thái đáp trả qua lại về thuế quan hàng hóa giữa Mỹ và các đối tác lớn được thực thi, gây tác động đến các thị trường trên thế giới.

Trong diễn biến liên quan mới nhất, ngày 4/3, Bộ Thương mại Trung Quốc thông báo áp thuế bổ sung đối với loạt sản phẩm nông nghiệp và thực phẩm của Mỹ. Bên cạnh đó, nước này cũng đưa ra các hạn chế xuất khẩu và đầu tư nhằm vào 25 doanh nghiệp của Mỹ với lý do an ninh quốc gia, trong đó gồm lệnh cấm các công ty trong nước cung cấp công nghệ lưỡng dụng cho các công ty Mỹ.

Cụ thể Trung Quốc sẽ áp dụng mức thuế bổ sung 15% đối với thịt gà, lúa mì, ngô và bông của Mỹ, thêm 10% thuế đối với đậu nành, thịt lợn, thịt bò, thủy sản, trái cây, sữa nhập khẩu từ Mỹ. Các mức thuế bổ sung nhằm vào hàng hóa Mỹ này bắt đầu có hiệu lực tại Trung Quốc kể từ ngày 10/3 tới.

Động thái của Bắc Kinh được đưa ra gần như ngay sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump ký sắc lệnh tăng gấp đôi thuế đối với hàng loạt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc lên 20% so với mức 10% trước đây.

Mức thuế cao này sẽ áp dụng đối với các mặt hàng điện tử tiêu dùng nhập từ Trung Quốc, bao gồm điện thoại thông minh, máy tính xách tay, máy chơi game, đồng hồ thông minh, loa và thiết bị bluetooth.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố các biện pháp tăng thuế của Mỹ là một tính toán sai lầm của chính quyền Tổng thống Donald Trump, và Bắc Kinh sẽ không bao giờ chịu khuất phục trước sức ép thuế quan này.

Tuy nhiên, theo giới phân tích, mức thuế chỉ dưới 20% mà Trung Quốc mới công bố đối với hàng hóa từ Mỹ cho thấy Bắc Kinh vẫn để ngỏ cho khả năng đàm phán, vì đây là mức thuế không quá cao, vẫn tạo điều kiện cho các nhà đàm phán có cơ hội trao đổi thêm với phía Mỹ.

Nói cách khác, với việc đáp trả lần này theo giới phân tích, Trung Quốc phát tín hiệu không muốn leo thang căng thẳng về thương mại với Mỹ. Trong khi đó, cuộc chiến thuế quan giữa Mỹ với hai nước láng giềng Canada và Mexico đang diễn ra có phần căng thẳng hơn. Không có thỏa thuận phút chót nào đạt được nên Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố mức thuế quan 25% đối với hàng hóa Canada và Mexico bắt đầu có hiệu lực từ ngày 4/3.

Ông Trump khẳng định hai nước láng giềng không có cách nào khác phải chịu thuế sau khi Mỹ đã cảnh báo và trì hoãn việc thực thi một tháng. Tổng thống Mỹ tuyên bố cách duy nhất để hàng hóa Canada và Mexico né thuế là các công ty phải xây dựng các nhà máy sản xuất trên đất Mỹ. Chứng khoán Mỹ cũng như giá trị đồng Peso Mexico và đô la Canada đều đồng loạt giảm sâu sau tuyên bố này.

Gần như ngay lập tức, Thủ tướng Canada Justin Trudeau đã đáp trả đòn thuế tương tự 25% đối với 30 tỷ USD hàng hóa của Mỹ và sẽ áp dụng với 125 tỷ USD hàng hóa khác của Mỹ sau 21 ngày, tính từ ngày 4/3. Căng thẳng hơn, Thủ hiến tỉnh Ontario của Canada là Douh Ford cảnh báo sẽ cắt nguồn điện xuất khẩu sang một số bang của Mỹ để trả đũa vụ áp thuế của Washington.

Mỹ hiện là đối tác thương mại lớn nhất của hai nước Canada, Mexico cũng như với Trung Quốc. Với các hành động ăn miếng trả miếng về thuế giữa thị trường lớn này không chỉ ảnh hưởng đến dòng chảy hàng hóa của 3 nước, mà còn tác động đến cả ngành sản xuất và chuỗi cung ứng khác trên toàn cầu do hiệu ứng lan rộng của nó.