Làn sóng phát triển nhà ở mới dưới tầm nhìn chiến lược của Trump

Bất kể thuộc đảng phái chính trị nào, phần lớn người dân Mỹ đều đồng thuận rằng chính phủ cần mở rộng nguồn cung nhà ở giá hợp lý.

Đối với vị Tổng thống đắc cử Donald Trump, đây chính là thời điểm vàng để phát huy tài năng kinh doanh bất động sản thiên bẩm cùng khả năng gây tiếng vang của mình, nhằm đánh thức ngành xây dựng nước Mỹ. Người ta có thể gọi đây là "Làn sóng xây dựng Trump" - một kỷ nguyên mới của ngành bất động sản.

Suốt hơn một thập kỷ qua, ngành xây dựng nhà ở đã không thể bắt kịp nhịp độ gia tăng dân số và sự hình thành các hộ gia đình mới tại Hoa Kỳ. Hệ quả tất yếu là giá bán trung bình nhà ở đã tăng vọt gần 50%, giá thuê nhà cũng leo thang tương tự, trong khi thu nhập thực tế trung bình của các hộ gia đình chỉ tăng khiêm tốn 18%. Thu nhập cần có để sở hữu một căn nhà mới ngày nay đã tăng gần gấp đôi so với 5 năm trước, và gần một nửa số hộ gia đình phải chi trả đến hơn 30% thu nhập chỉ để thuê một mái nhà. Đáng báo động hơn, theo nhiều nguồn thống kê, số người vô gia cư đang chạm ngưỡng cao chưa từng có trong lịch sử.

Nước Mỹ cần đẩy mạnh xây dựng nhà ở

Theo quy luật thị trường, khi giá nhà tăng sẽ kích thích hoạt động xây dựng, và những tín hiệu đầu tiên về xu hướng này đã bắt đầu xuất hiện. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là tại sao tốc độ phát triển lại không thể nhanh hơn? Thực tế cho thấy, nhiều đô thị đang phải đối mặt với tình trạng khan hiếm nhà ở nghiêm trọng, sự phát triển đang bị kìm hãm bởi một loạt rào cản: từ những quy định khắt khe về phân vùng đô thị, quản lý sử dụng đất đai, kiểm soát giá thuê, đến các yêu cầu về nhà ở giá rẻ, quy trình cấp phép phức tạp và vô số gánh nặng hành chính khác.

Dù việc duy trì sự tập trung vào những vấn đề phức tạp không phải là điểm mạnh của Trump, nhưng với tư cách là một nhà phát triển bất động sản thế hệ thứ hai, ông đã tích lũy được vô số kinh nghiệm quý báu trong việc đương đầu với những rào cản hành chính và đối phó với các phản đối chính trị - những thách thức thường trực của các dự án nhà ở. Lợi thế này có thể giúp ông thúc đẩy mục tiêu xây dựng 2.5 triệu căn nhà - con số mà đất nước đang khao khát. Để biến điều này thành hiện thực, ba yếu tố then chốt cần được đặc biệt chú trọng.

Trước hết, chính quyền cần khởi xướng một làn sóng cải cách mạnh mẽ về tái phân vùng và cải tổ quy định ở cấp tiểu bang và địa phương - nơi được xem là căn nguyên của phần lớn các trở ngại. Trong nhiệm kỳ đầu tiên, Trump đã cam kết thực hiện những nỗ lực theo hướng này và thành lập một hội đồng chuyên trách nghiên cứu vấn đề. Trong nhiệm kỳ mới, ông cần chuyển từ lý thuyết sang hành động bằng cách triển khai các khuyến nghị của hội đồng. Điều này bao gồm việc hỗ trợ chính quyền địa phương giảm thiểu những quy định tốn kém như yêu cầu về diện tích đỗ xe tối thiểu và kích thước lô đất tối thiểu, đồng thời đẩy nhanh quy trình cấp phép. Những "thành phố tự do" mà Trump dự định xây dựng trên đất liên bang (dù các chi tiết cụ thể vẫn đang được hoạch định) có thể sẽ trở thành những hình mẫu tiêu biểu cho tầm nhìn này.

Trong thực tiễn, chính quyền cần có những bước đi táo bạo để cải tổ các chính sách liên bang - những chính sách đang vô hình trung đẩy chi phí xây dựng lên những mức khó kiểm soát. Điều này đòi hỏi một loạt các biện pháp quyết liệt: từ việc hạ thuế suất đối với gỗ nhập khẩu từ Canada - vốn đã bị đẩy lên mức cao chưa từng thấy dưới thời Biden, đến việc tối ưu hóa quy trình đánh giá môi trường và tinh giản hóa bộ máy hành chính. Đặc biệt, để khắc phục tình trạng thiếu hụt nhân lực trầm trọng trong ngành xây dựng với 288,000 vị trí còn trống, tăng vọt so với mức trung bình 190,000 kể từ năm 2000, Trump có thể triển khai các chương trình ưu đãi cho các trường cao đẳng cộng đồng và dạy nghề, đồng thời nới lỏng chính sách thị thực cho lao động nhập cư chất lượng cao.

Trong một động thái đầy tham vọng, Trump đã cam kết hạ lãi suất - một giải pháp được kỳ vọng sẽ giúp người dân tiếp cận nhà ở dễ dàng hơn. Tuy nhiên, nghịch lý nằm ở chỗ nhiều chính sách khác của ông lại có xu hướng làm cho mục tiêu này trở nên xa vời hơn bao giờ hết. Trong tình thế này, vị Tổng thống cần thể hiện tư duy thực tiễn và linh hoạt. Một cam kết tôn trọng quyền tự chủ của Fed có thể mang lại những tác động tích cực vô cùng to lớn. Tương tự, những hứa hẹn về việc thắt chặt chi tiêu và điều chỉnh hợp lý các kế hoạch cắt giảm thuế nội địa cũng có thể là những bước đi khôn ngoan. Mặc dù lịch sử cho thấy bất kỳ sự thỏa hiệp nào từ Trump đều là một canh bạc khó lường, nhưng có một điều không thể phủ nhận trong sự nghiệp của ông chính là khả năng đảo ngược mọi dự đoán.

Xây dựng một thị trường nhà ở dồi dào và kiến tạo một cuộc sống với chi phí hợp lý hơn phải được đặt lên hàng đầu trong tầm nhìn của mọi nhà hoạch định chính sách. Trump sẽ bước vào Nhà Trắng với cơ hội vàng để hiện thực hóa tầm nhìn này.

Bloomberg