Cuộc chơi khoáng sản chiến lược: Trung Quốc ngừng xuất khẩu, cả thế giới gánh hệ quả

Giá các khoáng sản chiến lược tại Trung Quốc tăng gấp đôi khi các cường quốc tăng cường bảo hộ nguồn tài nguyên then chốt cho công nghệ cao.

Giá khoáng sản chiến lược tại Trung Quốc đã tăng vọt trong 12 tháng qua, phản ánh làn sóng chính sách bảo hộ toàn cầu - nhiều chính sách do chính Bắc Kinh khởi xướng - tạo nên cuộc đua tranh giành nguồn tài nguyên khan hiếm.

Khoáng sản chiến lược đang trở thành tâm điểm trong cuộc chiến thương mại và công nghệ leo thang giữa Bắc Kinh và Washington. Hai cường quốc này đang nỗ lực kiểm soát nguồn cung toàn cầu các nguyên liệu thiết yếu cho sản xuất công nghệ cao.

Theo các chuyên gia phân tích, sự cạnh tranh quốc tế ngày càng gay gắt đang gây gián đoạn chuỗi cung ứng và đẩy giá nhiều loại khoáng sản lên cao.

Antimon - kim loại hiếm dùng trong sản xuất vi mạch và vũ khí tiên tiến - chịu tác động mạnh mẽ, với giá tăng nhanh kể từ khi Trung Quốc áp dụng các biện pháp hạn chế xuất khẩu vào tháng 9/2024.

Số liệu từ Asia Metals cho thấy trong 180 ngày qua, giá thỏi antimon tại Trung Quốc tăng 21,8%, trong khi tại Rotterdam tăng 32,85%.

Báo cáo mới nhất của Huacheng Securities công bố ngày 9/3 dự báo thị trường antimon sẽ tiếp tục căng thẳng trong ngắn hạn. "Nguồn cung đang khan hiếm và nhiều quốc gia, bao gồm Trung Quốc và Mỹ, đã xếp loại antimon là kim loại chiến lược," báo cáo nêu rõ.

Bismuth - khoáng chất dùng trong sản xuất hợp kim, dược phẩm và điện tử - cũng ghi nhận đà tăng mạnh tại thị trường Trung Quốc. Giá bismuth đạt 136.100 nhân dân tệ (18.800 USD) một tấn vào hôm thứ Hai, tăng gần gấp đôi so với mức thấp 73.528 nhân dân tệ ghi nhận vào tháng 12/2024, theo dữ liệu từ nền tảng ebaiyin.com.

Trung Quốc đã ban hành lệnh hạn chế xuất khẩu đối với bismuth và bốn kim loại chiến lược khác - vonfram, tellurium, indium và molypden - vào tháng 2/2025, ngay sau khi Hoa Kỳ tăng thuế đối với hàng hóa nhập khẩu từ nước này. Theo quy định mới, các nhà sản xuất bắt buộc phải có giấy phép xuất khẩu để đưa các kim loại này ra khỏi Trung Quốc.

Trung Quốc hiện giữ vị thế thống trị trong sản xuất bismuth toàn cầu, chiếm tới 80% tổng sản lượng thế giới. Số liệu cho thấy khoảng 2/3 lượng bismuth nhập khẩu vào Mỹ trong những năm gần đây có nguồn gốc từ Trung Quốc.

Coban - nguyên liệu thiết yếu trong sản xuất pin cho xe điện và điện thoại di động - cũng ghi nhận mức tăng giá đáng kể. Nguyên nhân chính đến từ việc Cộng hòa Dân chủ Congo (DRC), quốc gia sản xuất coban lớn nhất thế giới, đã tạm dừng xuất khẩu vào tháng 2/2025 do tình trạng dư thừa nguồn cung.

Kể từ thời điểm đó, giá coban sunfat đã tăng vọt 48,5% lên mức 39.500 nhân dân tệ/tấn, trong khi coban tetroxide tăng 44,1% lên 160.000 nhân dân tệ/tấn, theo dữ liệu từ Thị trường kim loại Thượng Hải.

Báo cáo nghiên cứu của China Securities cho biết DRC dự kiến sẽ đánh giá lại lệnh đình chỉ xuất khẩu vào cuối tháng 5/2025. Tuy nhiên, giá coban nhiều khả năng sẽ tiếp tục xu hướng tăng trong ngắn hạn do những hạn chế trên thị trường giao ngay cùng với nhu cầu thiết bị điện tử gia tăng tại thị trường Trung Quốc.

Tham khảo SCMP

>> Trung Quốc phát hiện mỏ đất hiếm khổng lồ có trữ lượng hơn 1 triệu tấn