Nhu cầu vàng mạnh mẽ của Mỹ đang "hút cạn" vàng từ nhiều quốc gia trên thế giới. Hiện tượng này diễn ra khi các nhà giao dịch đang chạy đua tích trữ kim loại quý trước khi thuế quan của Tổng thống Donald Trump đối với Canada và Mexico chính thức có hiệu lực.
"Có một lượng vàng dư thừa đáng kinh ngạc trong các kho ở New York," Adrian Ash, giám đốc nghiên cứu của BullionVault, chia sẻ với CNBC. Theo dữ liệu từ Hội đồng Vàng Thế giới (WGC), hơn 600 tấn - tương đương gần 20 triệu ounce vàng - đã được vận chuyển vào các kho bạc của thành phố này kể từ tháng 12 năm ngoái.
John Reade, Chiến lược gia thị trường của Hội đồng Vàng Thế giới cho khu vực Châu Á và Châu Âu, nhấn mạnh: "Lượng vàng đó thông thường không thuộc về New York. Bạn chỉ giữ vàng ở đó khi có những tình huống bất thường đang xảy ra”.
Mối đe dọa về thuế quan đối với vàng đã thúc đẩy các ngân hàng, nhà đầu tư và thương nhân Mỹ chuyển kim loại quý này vào Trung tâm Giao dịch Hàng hóa và các kho khác ở New York, trong khi thông thường nó sẽ được lưu trữ ở London.
"Có những lo ngại rằng thuế quan sắp áp dụng đối với Canada và Mexico sẽ ảnh hưởng đến cả vàng và bạc," Nicky Shiels, Trưởng bộ phận chiến lược kim loại tại MKS Pamp giải thích.
Mới đây, Trump tuyên bố rằng thuế quan toàn diện với hàng nhập khẩu từ Mexico và Canada sẽ có hiệu lực vào tuần tới sau 1 tháng trì hoãn. Vào ngày 01/02, Tổng thống Mỹ đã ký các sắc lệnh áp thuế 25% đối với các sản phẩm từ hai quốc gia này.
Nhiều nhà đầu tư lo ngại mối đe dọa thuế quan sẽ không dừng lại ở đó. Theo Shiels, thị trường cũng lo ngại thuế quan cũng sẽ được áp dụng ở Anh và Thụy Sĩ, vốn cũng là các trung tâm vàng vật chất lớn.
"Mối lo ngại lớn nhất là có thể có một mức thuế chung cho tất cả hàng nhập khẩu vào Mỹ và điều này cũng có thể áp dụng cho vàng," Nikos Kavalis, Giám đốc điều hành của Metals Focus cho biết.
Đáng chú ý, Canada và Mexico là những nước xuất khẩu vàng lớn nhất vào Mỹ. Theo dữ liệu từ OEC World, Mỹ nhập khẩu nhiều vàng nhất từ Canada, tiếp theo là Thụy Sĩ, Colombia, Mexico và Nam Phi.
Kể từ chiến thắng bầu cử của Trump vào tháng 11 năm ngoái, hợp đồng tương lai vàng của Mỹ phần lớn đã vượt trội so với các giá vàng ở các nước khác, từ đó tạo ra cơ hội chênh lệch giá hấp dẫn cho những người có khả năng chuyển lượng lớn vàng vào Mỹ.
Lo ngại về thuế quan
Theo các chuyên gia ngành, sự chuyển dịch này phần lớn là do các thương nhân muốn đóng các vị thế bán khống, hoặc những người nắm giữ vàng vật chất ở New York dự kiến sẽ bán khống hợp đồng tương lai để nắm bắt mức chênh lệch lớn.
Tính đến ngày 27/02, hợp đồng tương lai vàng niêm yết trên Comex được giao dịch ở mức 2,930 USD/oz, trong khi giá vàng giao ngay ở London chỉ là 2,901 USD - chênh lệch gần 30 USD. Mức chênh lệch này thậm chí còn rộng hơn trong tháng trước.
Hiện tượng tích trữ đã đạt đến mức độ chưa từng thấy. Theo dữ liệu từ BullionVault, các kho Mỹ hiện dự trữ lượng vàng đủ dùng cho 4 năm nhu cầu tiêu dùng và vàng của Mỹ.
Sản lượng vàng trong nước của Mỹ năm 2024 được ước tính ở mức 160 tấn, giảm so với 170 tấn năm 2023, theo dữ liệu từ Cục Khảo sát Địa chất Mỹ.
Theo Ash, các nhà giao dịch cho rằng Trump "có thể áp thuế 100%" đối với nhập khẩu vàng của Mỹ vào ngày mai mà không làm ảnh hưởng đến giá vàng Mỹ, bởi lượng vàng tích trữ trong các kho đã đủ lớn.
Mặc dù thông thường không có nhu cầu cấp bách về việc giao vàng vật chất, nhưng các nhà đầu tư cần được đảm bảo rằng họ có thể thực hiện giao dịch khi cần - điều mà thuế quan của Trump đe dọa sẽ gây gián đoạn.
"Rất ít người thường phải thực hiện giao hàng, nhưng bạn luôn cần có khả năng giao hàng”, Reade giải thích. "Nếu giờ đây bạn đột nhiên lo lắng rằng mình có thể phải trả thuế nhập khẩu, thì bạn không muốn vàng của mình ở London nữa, bạn cần phải có nó ở New York trước khi thuế quan được áp dụng”.
Gián đoạn chuỗi cung ứng
Hiện tượng này đã gây ra những tác động sâu rộng lên chuỗi cung ứng vàng toàn cầu. "Chuỗi cung ứng đã bị gián đoạn vì Mỹ nhập khẩu vàng trước khi có khả năng áp thuế", Reade nhận định.
Một yếu tố làm phức tạp tình hình là các kho Comex chủ yếu giao hàng thông qua các thanh vàng kilogram, vốn thường chỉ có sẵn ở một số khu vực như Trung Quốc, Đông Nam Á, Trung Đông và Ấn Độ.
"Chỉ có năng lực hạn chế cho các nhà máy lọc kim để sản xuất các thanh một kilogram", Reade nhấn mạnh. "Đột nhiên, mọi người đều cố gắng lấy được các thanh một kilogram đủ điều kiện để đặt trong các kho Comex và vận chuyển chúng đến New York, và điều đó khiến các dòng chảy vàng khác bị gián đoạn”.
London, vốn được coi là thị trường đầu cuối cho vàng, đã chịu tác động lớn từ sự thay đổi này. "Khi thị trường chuyển hàng tồn kho vàng từ các kho tư nhân London sang các kho Comex, lượng kim loại trong các kho tư nhân ở London đã giảm đáng kể", Giám đốc điều hành Kavalis chia sẻ.
Các thanh vàng lớn cũng đang được rút khỏi London đến các nhà máy lọc kim toàn cầu, nơi chúng có thể được nấu chảy và tinh chế thành các thanh kilogam, vì vàng tiêu chuẩn được lưu trữ ở London là các thanh 400 ounce chứ không phải thanh kilogam.
Theo dữ liệu từ Hiệp hội Thị trường Vàng bạc London, dự trữ vàng trong các kho của London đã giảm tháng thứ ba liên tiếp vào tháng 1. Lượng dự trữ vàng trong tháng 1 thấp hơn 1.7% so với tháng 12.
Sự dịch chuyển này cũng thể hiện rõ trong số liệu thương mại. Xuất khẩu vàng từ Thụy Sĩ vào Mỹ trong tháng 1 đã tăng lên mức cao nhất trong ít nhất 13 năm, theo báo cáo của Reuters trích dẫn dữ liệu hải quan Thụy Sĩ. Kavalis cũng lưu ý rằng Singapore đã vận chuyển nhiều vàng hơn bình thường sang Mỹ.
"Chỉ để phòng ngừa các mức thuế này, vàng đã được vận chuyển ồ ạt đến Mỹ, và điều đó thực sự đang hút vàng ra khỏi phần còn lại của hệ thống toàn cầu", Reade kết luận.
