Nhiều công ty Thái Lan gánh lỗ 60 triệu USD, nguy cơ "sập tiệm" ngay tháng 3 vì lệnh cấm của Trung Quốc

Cục An toàn Thực phẩm thuộc Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC) đã ban hành lệnh cấm nhằm vào siro và bột đường trộn sẵn do Thái Lan sản xuất.

Hãng Reuters (Anh) ngày 25/2 đưa tin, một nhân vật trong ngành mía đường Thái Lan cho biết các công ty của nước này đang vật lộn với khoản lỗ khoảng 60 triệu USD do lệnh cấm siro đường của Trung Quốc, và có thể sẽ phá sản ngay trong tháng tới, trong bối cảnh các cuộc đàm phán của các quan chức quốc gia Đông Nam Á này với phía Trung Quốc nhằm dỡ bỏ lệnh cấm không mang lại kết quả.

Trước đó, vào đầu tháng 1/2025, Văn phòng Nông nghiệp thuộc Đại sứ quán Thái Lan tại Bắc Kinh cho biết, Cục An toàn Thực phẩm thuộc Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC) đã ban hành lệnh cấm nhằm vào siro và bột đường trộn sẵn do Thái Lan sản xuất.

Cục này viện dẫn tình trạng mất vệ sinh tại các cơ sở sản xuất hai sản phẩm này ở Thái Lan và kêu gọi đánh giá công tác quản lý của các nhà máy chế biến.

Thông báo của phía Trung Quốc nêu rõ: đình chỉ đăng ký các cơ sở sản xuất siro và bột đường trộn sẵn mới, và cấm nhập khẩu bất kỳ lô hàng nào được sản xuất ở Thái Lan sau ngày 10/12/2024.

GACC đã nhấn mạnh rằng một "cơ quan có thẩm quyền" phải tiến hành đánh giá các nhà máy chế biến của Thái Lan trước khi các lô hàng có thể tiếp tục nhập khẩu vào Trung Quốc.

Cũng trong tháng 1, các quan chức Thái Lan cho biết họ đã yêu cầu kiểm tra hàng chục nhà máy chế biến trước khi bắt đầu đàm phán để dỡ bỏ lệnh cấm.

"Không có nhà máy nào mua đường thô và hoạt động [sản xuất] đã bị đình trệ trong hơn 2 tháng", Todsaporn Ruangpattananont đến từ Hiệp hội Sản phẩm Đường Thái Lan – tổ chức thường thu mua 1 triệu tấn đường mỗi năm - cho biết.

"Nếu không có cách nào thoát ra, họ sẽ đóng cửa vào tháng 3", Todsaporn nói.

Hai quan chức chính phủ Thái Lan nói với Reuters rằng họ vẫn chưa nhận được phản hồi từ phía Trung Quốc.

"Thái Lan đã chuẩn bị thiết lập một hệ thống kiểm tra phù hợp với yêu cầu của Trung Quốc", một trong hai quan chức cho biết.

Cục Tiêu chuẩn Thực phẩm và Hàng hóa Nông nghiệp Quốc gia Thái Lan - cơ quan chính xử lý vấn đề này - đã không trả lời các câu hỏi được gửi qua email của Reuters.

Bộ Thương mại Trung Quốc cũng không phản hồi đề nghị bình luận của Reuters.

Trong khi đó, Todsaporn đến từ Hiệp hội Sản phẩm Đường Thái Lan - đại diện cho 42 nhà máy đường chủ yếu cung cấp cho Trung Quốc - cho biết, khoảng 40.000 tấn siro và bột đường trộn sẵn được vận chuyển đến các cảng của Trung Quốc đã được trả lại cho Thái Lan.

Todsaporn cho biết thêm, tổn thất tài chính đối với các công ty Thái Lan vượt quá 2 tỷ baht (59,51 triệu USD), gấp đôi so với ước tính trước đó, phản ánh chi phí vận chuyển và phương tiện, tiền phạt tại các cảng của Trung Quốc và giá bán thấp hơn.

Công ty dịch vụ chuỗi cung ứng Czarnikow (Anh) cho biết Thái Lan là nhà cung cấp sản phẩm đường dạng lỏng chủ yếu của Trung Quốc vào năm ngoái, với các lô hàng có tổng khối lượng hơn 1,2 triệu tấn.

Thammasorn Nawilaijaroen - giám đốc điều hành SMC Food Thailand và Hefty Food Thailand, công ty xuất khẩu siro và bột đường trộn sẵn sang Trung Quốc và Nhật Bản - cho biết cả hai công ty của ông đều bị lỗ khoảng 100 triệu baht (2,9 triệu USD) vì lệnh cấm.

Hefty Food - công ty chuyên xuất khẩu siro sang Trung Quốc và đã vận chuyển 120.000 tấn vào năm ngoái - đã ngừng sản xuất, Thammasorn nói với Reuters.

"Có 300 container đã được chuyển lại", Thammasorn cho biết, "Chúng tôi vẫn chưa biết bán chúng cho ai."

Theo tờ Bangkok Post, Thái Lan là nước xuất khẩu sản phẩm đường chế biến lớn nhất theo Hiệp định thương mại tự do ASEAN - Trung Quốc, bán lượng hàng hóa trị giá 29,8 tỷ baht (879,8 triệu USD) cho Trung Quốc hàng năm.