Làn sóng bán tháo cổ phiếu toàn cầu đã kéo dài sang ngày thứ 4 trong bối cảnh Tổng thống Donald Trump sắp công bố loạt thuế quan mới và những lo ngại về cuộc chiến thương mại toàn cầu ngày càng sâu sắc hơn.
Tại châu Á, chỉ số Nikkei 225 của Nhật Bản giảm đã lao dốc hơn 1,400 điểm (tương đương 3.85%) xuống 35,690 điểm, làmức thấp nhất trong hơn nửa năm qua. Cùng chung số phận, các chỉ số tại Hồng Kông, Hàn Quốc và Úc cũng không tránh khỏi sắc đỏ. Chỉ số chứng khoán chuẩn của Đài Loan đang tiến gần đến ngưỡng "điều chỉnh kỹ thuật" - tức giảm 10% từ đỉnh. Riêng chứng khoán Trung Quốc vẫn giữ được sắc xanh.
Diễn biến của các thị trường chứng khoán châu Á
Những lo ngại này không chỉ dừng lại ở châu Á khi hợp đồng tương lai chỉ số cổ phiếu của Mỹ và châu Âu đều trượt dốc. Trước đó, các chỉ số chứng khoán trên Phố Wall đều sụt mạnh vào cuối tuần trước, với Dow Jones giảm hơn 700 điểm.
Trong bối cảnh bất ổn gia tăng, vàng - kênh trú ẩn an toàn truyền thống - vượt mốc 3,130 USD/oz, đồng thời lợi suất trái phiếu Chính phủ Mỹ cũng giảm xuống do nhu cầu tìm đến các tài sản an toàn tăng mạnh.
Làn sóng bán tháo này diễn ra trong bối cảnh có quá nhiều lo ngại về kinh tế cùng với áp lực từ các hàng rào thuế quan do ông Trump dựng lên. Dữ liệu kinh tế Mỹ công bố gần đây cho thấy sự sụt giảm mạnh trong tâm lý người tiêu dùng, chi tiêu yếu đi và sự gia tăng áp lực giá cả - những yếu tố đã đẩy thị trường chứng khoán Mỹ đi xuống vào cuối tuần trước. Và tình hình có thể sẽ còn phức tạp hơn trong tuần này bởi hai lý do: Đây là thời điểm kết thúc quý và đặc biệt, Trump dự kiến sẽ công bố chính sách thuế đối ứng vào ngày 02/04.
Fed sẽ giảm lãi suất nhiều hơn?
Trong bối cảnh này, những nhà kinh tế hàng đầu phải điều chỉnh dự báo. Các chuyên gia của Goldman Sachs Group hiện dự đoán Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ phải cắt giảm lãi suất đến 3 lần trong năm nay, khi làn sóng thuế quan mới được dự báo sẽ gây áp lực nặng nề lên tăng trưởng kinh tế và đẩy tỷ lệ thất nghiệp tăng cao.
"Tất cả những thay đổi chính sách lộn xộn và quyết liệt mà chúng ta đã thấy từ chính quyền Trump đang có tác động kinh tế tiêu cực", Katrina Ell, Giám đốc nghiên cứu kinh tế tại Moody's Analytics chia sẻ. "Và đó là lý do tại sao chúng ta thấy những nhận định về khả năng suy thoái của Mỹ đang tăng lên khá mạnh mẽ. Bức tranh chúng ta đang đi vào thật đáng lo ngại".
Điều đáng chú ý là Trump đã chính thức xác nhận ông dự định bắt đầu chiến dịch thuế đối ứng với "tất cả các quốc gia", chấm dứt những đồn đoán trước đó rằng ông có thể chỉ áp dụng biện pháp này với một số nước cụ thể. Tổng thống Mỹ, người từng ca ngợi ngày 02/04 sắp tới là "Ngày Giải phóng", đã leo thang cuộc chiến thương mại tuần trước khi áp thuế 25% lên tất cả các xe hơi không sản xuất tại Mỹ.
Tùy thuộc vào quy mô thực tế của những biện pháp sắp được công bố, Bloomberg Economics đánh giá rằng các chính sách thuế mới có thể sẽ có tác động tiêu cực đến GDP của Mỹ và gây sốc cho giá cả trong những năm tới, đặc biệt khi xét đến khả năng tăng thuế quan mạnh đối với hàng nhập khẩu từ một số quốc gia.
Ngoài ra, Trump còn nhắc đến việc có thể áp dụng "thuế quan thứ cấp" đối với dầu của Nga và các quốc gia mua dầu từ Nga, nếu không đạt được thỏa thuận ngừng bắn với Ukraine. Với tư cách là nhà sản xuất dầu thô lớn thứ 3 thế giới, động thái này của Mỹ có thể tạo ra tác động mạnh đến nền kinh tế toàn cầu, đặc biệt là với Trung Quốc và Ấn Độ - những quốc gia đã trở thành khách hàng chính của dầu Nga.
"Các thị trường giờ đây sẽ hoàn toàn chịu sự chi phối của làn sóng các tiêu đề liên quan đến thuế quan sắp tới", Chris Weston, Trưởng bộ phận nghiên cứu tại Pepperstone Group ở Melbourne nhận định.
Trong khi đó tại châu Á, các nhà đầu tư đang tập trung phân tích dữ liệu hoạt động sản xuất của Trung Quốc để tìm dấu hiệu cho thấy các biện pháp kích thích kinh tế trước đó đang phát huy tác dụng. Cổ phiếu ngân hàng Trung Quốc cũng đang được theo dõi sát sao khi 4 ngân hàng quốc doanh lớn nhất đang lên kế hoạch huy động tổng cộng lên đến 72 tỷ USD trong các đợt phát hành riêng lẻ nhằm tăng cường vốn cấp 1. Động thái này diễn ra sau khi Bắc Kinh yêu cầu các ngân hàng tăng cường dự phòng để hỗ trợ nền kinh tế tốt hơn.
Tuần này cũng là thời điểm quan trọng với nhiều sự kiện kinh tế đáng chú ý. Ngân hàng Trung ương Úc có khả năng giữ nguyên lãi suất trong bối cảnh cuộc bầu cử quốc gia đang diễn ra căng thẳng. Dữ liệu hoạt động kinh tế của châu Âu và đặc biệt là báo cáo việc làm của Mỹ vào cuối tuần cũng sẽ là tâm điểm chú ý.
