Siêu thị ở châu Âu bắt đầu khan cà phê vì chi phí cao

20:00 05/03/2025

Kinh tế Sài Gòn Online

Nhiều nhà bán lẻ châu Âu không chấp nhận giá cao hơn khi đàm phán hợp đồng mới với các nhà cung cấp cà phê, dẫn đến kệ hàng ở nhiều siêu thị không có sản phẩm cà phê của một số thương hiệu để bán.

• Giá cà phê sẽ giảm vào cuối năm?
• Đằng sau đà tăng giá chóng mặt của cà phê arabica

Nhà bán lẻ phản đối nhà rang xay cà phê tăng giá

Hai nhà bán lẻ lớn của Hà Lan, Albert Heijn và Jumbo đã ngừng mua dự trữ một số sản phẩm nhất định từ hãng cà phê JDE Peet's (JDE), nơi sở hữu một số thương hiệu cà phê phổ biến nhất châu Âu.

Quyết định này được đưa ra khi các bên bất đồng về giá trong quá trình đàm phán thỏa thuận cung cấp mới. Tại hai công ty siêu thị của Đức Edeka và Aldi Nord, nguồn cung cà phê cũng bị gián đoạn vì lý do tương tự

Đây là minh chứng mới nhất về việc đà tăng mạnh mẽ của giá cà phê nguyên liệu đang gây tác động lan rộng khắp chuỗi cung ứng. Giá cà phê arabica hảo hạng và cà phê robusta dùng trong đồ uống hòa tan tăng vọt trong năm qua do thời tiết bất lợi ảnh hưởng đến mùa màng ở những nước trồng cà phê chính là Brazil và Việt Nam. Giá arabica và robusta trên thị trường tương lai tăng lần lượt 74% và gần 100% trong một năm qua.

Điều này gây áp lực cho các nhà rang xay và ảnh hưởng đến người tiêu dùng. Hãng thực phẩm J.M. Smucker, nhà rang xay cà phê hàng đầu của Mỹ, nổi tiếng với các thương hiệu như Folgers, Café Bustelo và Dunkin' đã tăng giá bán hai đợt trong năm qua và báo hiệu sẽ tăng thêm nữa. Lý do được đưa ra là để bù đắp cho chi phí cà phê thô tăng mạnh.

Trong khi đó, hãng đồ uống và thực phẩm Nestle (Thụy Sĩ) đang thu nhỏ kích cỡ các gói sản phẩm cà phê để hạn chế tác động về chi phí. Năm ngoái, do chi phí tăng cao, Pret A Manger, chuỗi cà phê và thức ăn nhanh của Anh loại bỏ gói dịch vụ cho phép khách hàng uống tới 5 cốc cà phê mỗi ngày với mức phí 30 bảng (38 đô la Mỹ) mỗi tháng.

Hiện nay, khi các nhà bán lẻ ở châu Á phản đối nỗ lực tăng giá của các nhà rang xay cà phê trong các cuộc đàm phán mới, tình trạng thiếu hụt tạm thời một số sản phẩm cà phê đã xảy ra tại một số siêu thị.

“Các nhà rang xay cà phê đang tìm cách tăng giá bán đối với các siêu thị, nhưng nhìn chung, các siêu thị cự tuyệt”, Cyrille Filott, nhà chiến lược toàn cầu về thực phẩm tiêu dùng ở ngân hàng Rabobank cho biết.

Anders Fredriksson, CEO của công ty cà phê Löfbergs (Thụy Điển) cho biết hạt cà phê chiếm khoảng 70% chi phí của các nhà rang xay và mức tăng mạnh gần đây là một thách thức.

Jumbo, chuỗi siêu thị lớn thứ hai tại Hà Lan cho biết, một số sản phẩm của JDE hiện không có sẵn trên kệ hàng do đang đàm phán giá. Albert Heijn, chuỗi siêu thị lớn nhất Hà Lan cũng đang đang đàm phán với JDE, vì vậy hiện không phải tất cả sản phẩm của JDE đều có sẵn để bán. Siêu thị trực tuyến Picnic của Hà Lan đã dừng bán các thương hiệu cà phê của JDE vì bất đồng giá cả.

“Các nhà cung cấp cà phê hàng đầu muốn tăng lợi nhuận bằng cách đánh đổi lợi ích của người tiêu dùng. Nếu giá chào hàng tăng lên không thể được biện minh qua chi phí cơ bản cao hơn thì quá trình đàm phán sẽ mất nhiều thời gian hơn'”, Michiel Muller, đồng sáng lập Picnic nói.

Đầu năm nay, báo chí của Đức đưa tin, các sản phẩm như cà phê thương hiệu Jacobs của JDE không còn được bổ sung trên kệ hàng của chuỗi siêu thị Aldi Nord nữa. Một số sản phẩm của JDE cũng không có sẵn để bán tại một số siêu thị của Edeka. Aldi Nord từ chối không cung cấp thông tin về mối quan hệ với nhà cung cấp và Edeka cũng từ chối bình luận.

Đàm phán khó khăn hơn do cà phê nguyên liệu tăng giá mạnh

JDE, sở hữu các thương hiệu cà phê nổi tiếng ở châu Âu như Jacobs, Douwe Egberts và L'OR thừa nhận, các cuộc đàm phán với một số nhà bán lẻ ở Hà Lan và Đức mất nhiều thời gian hơn dự kiến. Dù vậy, công ty đã đàm phán thành công 80% mục tiêu doanh số vào giữa tuần trước.

“Hầu hết các nhà bán lẻ đều hiểu rằng cà phê là một mô hình kinh doanh chuyển tiếp chi phí. Thực tế là việc tăng giá đáng kể là điều không thể tránh khỏi”, Rafael Oliveira, CEO JDE chia sẻ với các nhà phân tích vào tuần trước.

Mô hình định giá chuyển tiếp chi phí đề cập đến chiến lược mà trong đó một doanh nghiệp, thường là nhà cung cấp, nhà sản xuất hoặc nhà bán lẻ, trực tiếp chuyển chi phí tăng thêm (hoặc đôi khi là tiết kiệm) sang cấp độ tiếp theo trong chuỗi cung ứng, chẳng hạn như nhà bán buôn, nhà bán lẻ hoặc người tiêu dùng cuối cùng, thay vì phải tự hấp thụ những chi phí đó.

JDE đàm phán với hầu hết các nhà bán lẻ diễn ra theo định kỳ hàng năm, nhưng đôi khi phải đàm phán nhiều hơn nếu điều kiện thị trường yêu cầu. Mức độ đề xuất tăng giá các sản phẩm cà phê vẫn chưa rõ ràng, mặc dù công ty cho biết đang thực hiện các biện pháp để hấp thụ càng nhiều lạm phát chi phí càng tốt.

Theo Michiel Declercq, nhà phân tích của KBC Securities, vị thế vững chắc của JDE trên thị trường cà phê cho phép công ty chuyển nhiều chi phí hơn sang các nhà bán lẻ. Nhưng ông cho biết, các cuộc đàm phán giá của JDE với nhà bán lẻ trong năm nay sẽ rất khó khăn sau khi giá cà phê nguyên liệu tăng vọt kể từ cuối năm ngoái,

“Nếu giá nguyên liệu tăng 70% thì bạn không thể làm gì khác ngoài việc tăng giá sản phẩm ít nhất 20% để ổn định lợi nhuận”, Declercq nói.

Gần đây có nhiều trường hợp đơn hàng bị gián đoạn. Cuối năm ngoái, chuỗi siêu thị Colruyt của Bỉ  dừng một số đơn đặt hàng từ JDE sau khi công ty cà phê Hà Lan tăng mạnh giá bán các sản phẩm do giá cà phê nguyên liệu tăng. Tuần trước, Colruyt xác nhận đã giải quyết xong bất đồng về giá với JDE.

Đầu tháng 2, hãng rang xay cà phê Illycaffe của Ý cảnh báo, giá bán lẻ có thể tăng tới 25% trong vài tháng tới. Đây là tin không vui đối với những người yêu thích cà phê vẫn đang chịu áp lực vì cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt ở châu Âu.

“Không còn nghi ngờ gì nữa, cà phê chắc chắn sẽ đắt hơn. Câu hỏi là đắt đến mức nào”, Filott của Rabobank nói.

 Theo Bloomberg