Nguy cơ gia tăng thương mại toàn cầu sau thuế quan sắp được công bố của Mỹ

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã sẵn sàng đưa ra mức thuế quan đối ứng với các đối tác thương mại toàn cầu vào thứ Tư (2/4) và động thái này có khả năng dẫn tới các biện pháp trả đũa từ mọi phía.

Chi tiết về các kế hoạch thuế quan mới của Tổng thống Trump vẫn đang được xây dựng và được giữ kín trước buổi lễ công bố tại Vườn Hồng của Nhà Trắng dự kiến ​​diễn ra lúc 4 giờ chiều EST.

Người phát ngôn Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết, các mức thuế mới sẽ có hiệu lực ngay sau khi Tổng thống Trump công bố, trong khi mức thuế quan 25% đối với ô tô nhập khẩu vào Mỹ sẽ có hiệu lực vào ngày 3/4.

Trong nhiều tuần qua, Tổng thống Trump đã nói rằng các kế hoạch thuế quan đối ứng là một động thái nhằm cân bằng mức thuế quan thấp hơn của Mỹ nói chung với mức thuế do các quốc gia khác áp dụng và chống lại các rào cản phi thuế quan gây bất lợi cho xuất khẩu của Mỹ. Tuy nhiên, nhiều yếu tố vẫn chưa rõ ràng trong bối cảnh có thông tin cho rằng Tổng thống Trump đang cân nhắc mức thuế quan phổ quát 20%.

Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent đã nói với các nhà lập pháp của Hạ viện vào ngày 1/4 rằng, mức thuế quan đối ứng đại diện cho mức trần của mức thuế quan cao nhất của Mỹ mà các quốc gia sẽ phải đối mặt và có thể giảm xuống nếu họ đáp ứng được các yêu cầu của chính quyền.

Ryan Majerus, cựu quan chức Bộ Thương mại Mỹ cho biết, thuế quan chung sẽ dễ thực hiện hơn do có thời hạn hạn chế và có thể tạo ra nhiều doanh thu hơn, nhưng thuế quan đối ứng của từng quốc gia cụ thể sẽ phù hợp hơn với các hoạt động thương mại không công bằng của các quốc gia.

"Dù bằng cách nào, tác động của thông báo hôm nay sẽ rất đáng kể trên nhiều ngành công nghiệp khác nhau", ông cho biết vào ngày 2/4.

Thuế quan chồng chéo

Chỉ trong hơn 10 tuần kể từ khi nhậm chức, Tổng thống Trump đã áp dụng mức thuế mới 20% đối với tất cả hàng nhập khẩu từ Trung Quốc và khôi phục hoàn toàn mức thuế 25% đối với thép và nhôm. Lệnh hoãn áp thuế 25% đối với hầu hết hàng hóa của Canada và Mexico trong một tháng đối với hầu hết các mặt hàng liên quan đến fentanyl cũng sẽ hết hạn vào ngày 2/4.

Các viên chức hành chính cho biết, tất cả các mức thuế của Tổng thống Trump, bao gồm cả các mức thuế trước đây đều chồng chéo lên nhau, vì vậy một chiếc ô tô do Mexico sản xuất trước đây được tính 2,5% thuế để vào Mỹ sẽ phải chịu cả thuế fentanyl và thuế theo ngành ô tô, với mức thuế suất là 52,5% cộng với bất kỳ mức thuế quan nào mà Tổng thống Trump có thể áp dụng đối với hàng hóa Mexico.

Sự không chắc chắn ngày càng tăng về các mức thuế đang làm xói mòn niềm tin của nhà đầu tư, người tiêu dùng và doanh nghiệp theo những cách có thể làm chậm hoạt động và đẩy giá lên cao.

Các nhà kinh tế tại Ngân hàng Dự trữ Liên bang Atlanta cho biết, theo một cuộc khảo sát gần đây, các giám đốc tài chính doanh nghiệp dự kiến ​​thuế quan sẽ đẩy giá bán của họ lên cao hơn trong năm nay, trong khi cắt giảm việc tuyển dụng và tăng trưởng.

Các nhà đầu tư lo ngại về thuế quan cũng thúc đẩy làn sóng bán ra mạnh mẽ trên thị trường cổ phiếu của Mỹ, xóa sổ gần 5.000 tỷ USD vốn hóa thị trường kể từ giữa tháng 2.

Biện pháp trả đũa

Các đối tác thương mại từ Liên minh châu Âu đến Canada và Mexico đã tuyên bố sẽ đáp trả bằng thuế quan trả đũa và các biện pháp đối phó khác, ngay cả khi một số bên đã tìm cách đàm phán với Nhà Trắng.

Hôm 1/4, Thủ tướng Canada Mark Carney và Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum đã phát biểu về kế hoạch của Canada nhằm "chống lại các hành động thương mại vô lý" của Mỹ.

"Với thời điểm đầy thách thức sắp tới, Thủ tướng Carney và Tổng thống Sheinbaum đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ khả năng cạnh tranh của Bắc Mỹ trong khi vẫn tôn trọng chủ quyền của mỗi quốc gia", văn phòng của Thủ tướng Canada cho biết.

Tổng thống Trump lập luận rằng, người lao động và nhà sản xuất Mỹ đã bị tổn hại trong nhiều thập kỷ bởi các thỏa thuận thương mại tự do đã hạ thấp rào cản đối với thương mại toàn cầu và thúc đẩy sự tăng trưởng của thị trường hàng hóa nhập khẩu trị giá 3.000 tỷ USD.

Sự bùng nổ của hàng nhập khẩu đi kèm với những gì Tổng thống Trump xem là nhược điểm rõ ràng: Thương mại mất cân bằng nghiêm trọng giữa Mỹ và thế giới, với thâm hụt thương mại hàng hóa vượt quá 1.200 tỷ USD.

Các nhà kinh tế cảnh báo biện pháp khắc phục của ông bằng thuế quan cao sẽ làm tăng giá cả trong và ngoài nước và gây tổn hại đến nền kinh tế toàn cầu. Theo Phòng thí nghiệm Ngân sách của Đại học Yale, với mức thuế quan 20% cộng thêm mức thuế đã áp dụng sẽ khiến một hộ gia đình trung bình ở Mỹ phải trả thêm ít nhất 3.400 USD.

100