Năm 2024, toàn thị trường tăng trưởng 22,7% về lợi nhuận sau thuế. P/E hiện ở mức 12,9x, thấp hơn mức trung bình dài hạn (~15x) và tiệm cận vùng đáy lịch sử. Trong đó, nhóm ngân hàng đang tiếp tục chi phối định giá thị trường.
Tính đến ngày 17/02/2025, dựa trên dữ liệu của 1.087/1.652 doanh nghiệp và ngân hàng đã công bố BCTC quý IV/2024 (chiếm 98,7% vốn hoá toàn thị trường), FiinGroup cho biết, lợi nhuận sau thuế toàn thị trường tăng 20,7% so với quý IV/2023. Đây là quý thứ 4 liên tiếp tốc độ tăng trưởng duy trì quanh 20 - 21% so với cùng kỳ, thể hiện xu hướng ổn định.
Cho cả năm 2024, toàn thị trường ghi nhận tăng trưởng 22,7% về lợi nhuận sau thuế, cao hơn so với mức kỳ vọng dựa trên kế hoạch kinh doanh của các doanh nghiệp (tăng 17,9%). Nhóm tài chính ghi nhận mức tăng khả quan 17,4% nhưng vẫn thấp hơn nhóm phi tài chính tăng 29,4%. Bức tranh lợi nhuận 2024 cho thấy xu hướng tăng trưởng tích cực nhưng thiếu đột phá, lợi nhuận phục hồi nhưng chưa đạt mức tăng trưởng mạnh như giai đoạn 2021.
Ở nhóm tăng trưởng, công nghệ thông tin và ngân hàng là hai ngành hiếm hoi duy trì tăng trưởng lợi nhuận suốt 5 năm qua, với đà tăng tốc trong năm 2024.
Ở nhóm hồi phục, bán lẻ, du lịch và giải trí dẫn đầu, duy trì mức tăng trưởng ba chữ số trong cả bốn quý của năm 2024 nhờ xu hướng hồi phục về cầu tiêu dùng. Xây dựng và vật liệu cũng phục hồi ổn định nhưng tốc độ thấp hơn.
Ngược lại, viễn thông, truyền thông, tài nguyên cơ bản có lợi nhuận kém ổn định giữa các quý. Riêng tài nguyên cơ bản (chủ yếu là thép), mức tăng trưởng lợi nhuận tăng 89,4% của cả năm đến từ nửa đầu 2024, trong khi hai quý cuối năm suy yếu, thấp hơn trung bình toàn thị trường.
Ở nhóm giảm tốc, dịch vụ tài chính (chứng khoán) và bảo hiểm mất đà tăng trưởng, chững lại trong nửa cuối 2024. Lợi nhuận của dịch vụ tài chính đảo chiều từ mức tăng 103,1% trong quý I sang giảm 9,8% vào quý IV, đồng pha với diễn biến trên thị trường chứng khoán (chỉ số và thanh khoản cùng sôi động nửa đầu năm và kém tích cực nửa cuối năm). Lợi nhuận cũng biến động mạnh ở Bảo hiểm chủ yếu do mặt bằng lãi suất duy trì thấp.
Ở nhóm tạo đáy, y tế, bất động sản, tiện ích (chủ yếu là điện), dầu khí vẫn gặp khó khăn. Bất động sản cải thiện vào cuối năm nhưng chưa bù đắp được mức giảm trong 2 quý trước đó. Tiện ích và dầu khí tiếp tục suy giảm về lợi nhuận năm thứ 2 liên tiếp và chưa có dấu hiệu hồi phục.
Cấu trúc lợi nhuận toàn thị trường cũng đang có sự thay đổi đáng kể, với tỷ trọng đóng góp của các ngành có quy mô vốn hóa lớn như ngân hàng, bất động sản, hàng và dịch vụ công nghiệp, tiện ích giảm. Trong khi đó, nhiều ngành quy mô vốn hóa nhỏ hơn như bán lẻ, du lịch và giải trí, viễn thông, và hóa chất gia tăng tỷ trọng đóng góp vào tổng lợi nhuận toàn thị trường nhờ sự hồi phục về cầu tiêu dùng.
Sự dịch chuyển này phản ánh sự thay đổi về động lực tăng trưởng lợi nhuận của thị trường trong giai đoạn sắp tới. Với nền so sánh trở nên cao hơn đối với các ngành hàng tiêu dùng, thì tăng trưởng lợi nhuận sau thuế 2025 của toàn thị trường sẽ phụ thuộc lớn vào sự hồi phục của ngành bất động sản.
Năm 2025, bất động sản là ngành có kỳ vọng hồi phục nhờ các chính sách thúc đẩy đầu tư công, tăng trưởng tín dụng cũng như nỗ lực đẩy nhanh tháo gỡ nút thắt pháp lý cho các dự án.
Các yếu tố hỗ trợ cho sự hồi phục của ngành cũng đang trở nên vững chắc hơn. Nguồn cung sơ cấp đã tăng mạnh trở lại, đặc biệt tại Hà Nội, và dự báo sẽ duy trì ở mức tích cực trong năm 2025 tại cả Hà Nội và TP.HCM. Trong khi đó, tỷ lệ hấp thụ vẫn ở mức cao, được thúc đẩy bởi nhu cầu thực và hoạt động đầu cơ sôi động.
Trong bối cảnh thị trường đang dần ổn định trở lại, việc mở bán thành công các dự án trong năm 2025 sẽ là yếu tố quyết định khả năng phục hồi và tăng trưởng của ngành. Cụ thể, một số doanh nghiệp bất động sản nhà ở niêm yết như VHM, DXG, NLG, KDH, DIG, PDR đang lên kế hoạch mở bán loạt dự án quy mô lớn, tập trung tại TP.HCM, Hà Nội, Bình Dương, Đồng Nai và Long An.
Về diễn biến giá cổ phiếu, các ngành có tăng trưởng lợi nhuận ghi nhận mức tăng giá tích cực trong năm 2024, nổi bật là bán lẻ, viễn thông, CNTT, hàng và dịch vụ công nghiệp, du lịch và giải trí. Ở nhóm có lợi nhuận giảm hoặc hồi phục chậm, hầu hết có diễn biến giá kém tích cực. Đáng chú ý là bất động sản, dịch vụ tài chính (chứng khoán) với lợi nhuận thấp hơn kỳ vọng và giá cổ phiếu gần như đi ngang, phản ánh sự thận trọng của thị trường.
Bước sang 2025, các chính sách thúc đẩy đầu tư công và tăng trưởng tín dụng nhằm hỗ trợ mục tiêu GDP 8% được kỳ vọng sẽ tiếp tục tạo động lực cho sự tăng trưởng hay hồi phục của một số ngành như: ngân hàng, bất động sản, xây dựng và vật liệu, CNTT, tiện ích... Từ đó trở thành chất xúc tác quan trọng cho giá cổ phiếu trong năm 2025.
Về định giá, P/E toàn thị trường hiện ở mức 12,9x, thấp hơn mức trung bình dài hạn (~15x) và tiệm cận vùng đáy lịch sử. So với đỉnh (~19,5x vào năm 2021), P/E hiện đã giảm đáng kể, phản ánh tâm lý thận trọng của nhà đầu tư và sự suy yếu của dòng tiền vào thị trường (đáng chú ý là xu hướng rút ròng của khối ngoại vẫn tiếp diễn), nhưng hàm ý khả năng thị trường có thể trở nên hấp dẫn hơn nếu có yếu tố hỗ trợ từ vĩ mô hoặc sự cải thiện trong tăng trưởng lợi nhuận doanh nghiệp hoặc sự kiện liên quan đến thị trường (ví dụ như câu chuyện nâng hạng).
Xét theo từng nhóm, P/E toàn thị trường tiếp tục bị chi phối bởi ngân hàng, vốn đang giao dịch ở mức 9,4x, kéo mặt bằng định giá chung xuống thấp. Trong khi đó, nhóm phi tài chính có P/E ở mức 16,9x, nhưng nếu loại bỏ bất động sản, P/E của nhóm này cao hơn. Điều này cho thấy định giá của một số ngành ngoài bất động sản vẫn đang duy trì ở mức không thấp. Một số ngành có định giá cao hơn trung bình 5 năm như: hoá chất, vật liệu xây dựng, khai khoáng, điện, thép, vận tải thuỷ, sản xuất dầu khí,…
