Mức thuế đề xuất của ông Trump ảnh hưởng thế nào đến thị trường hàng hoá Mỹ?

Tổng thống đắc cử Donald Trump hôm thứ Hai (25/11) đã cam kết áp thuế đối với ba đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ là Canada, Mexico và Trung Quốc.

Các mức thuế đề xuất này có thể ảnh hưởng đến nhiều ngành công nghiệp như dầu mỏ, khí đốt, nông nghiệp và sản xuất, làm thay đổi các mô hình thương mại và chuỗi cung ứng đã được thiết lập lâu dài, theo Reuters. 

Dầu mỏ

Theo dữ liệu chính phủ, Canada đã xuất khẩu khoảng 177 tỷ USD sản phẩm năng lượng sang Mỹ trong năm 2023. Nhập khẩu dầu thô từ Canada chiếm hơn 20% tổng lượng dầu mà các nhà máy lọc dầu Mỹ chế biến, trong đó khoảng 70% lượng dầu này được cung cấp cho các nhà máy lọc dầu ở khu vực Trung Tây Mỹ, bao gồm Chicago và Detroit.

Nhiều nhà máy lọc dầu tại đây được thiết kế để xử lý dầu nặng, vì vậy nếu áp thuế lên dầu Canada, các nhà máy sẽ khó tìm được nguồn thay thế trực tiếp hoặc phải trả giá cao hơn, có thể khiến chi phí nhiên liệu tại khu vực này tăng lên.

Trong năm 2024, Mỹ đã nhập khẩu khoảng 5,2 triệu thùng dầu thô và các sản phẩm dầu mỏ mỗi ngày từ Canada và Mexico, với hơn 4 triệu thùng từ Canada. Năm 2023, xuất khẩu dầu thô của Canada sang Mỹ đạt giá trị hơn 110 tỷ USD, theo Cơ quan Quản lý Năng lượng Canada.

Khí đốt

Trong tám tháng đầu năm 2024, Mỹ nhập khẩu khoảng 8,5 tỷ feet khối khí đốt tự nhiên mỗi ngày từ Canada và Mexico, theo dữ liệu mới nhất từ Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA).

Trong số này, khoảng 8,4 tỷ feet khối mỗi ngày đến từ các đường ống dẫn khí từ Canada, so với mức trung bình 8,0 tỷ feet khối mỗi ngày trong năm 2023 và 7,6 tỷ feet khối mỗi ngày trong giai đoạn 2018-2022. Lượng khí nhập khẩu còn lại đến từ các nguồn như khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) từ Canada và Trinidad & Tobago, cũng như khí nén (CNG) từ Canada.

Trong cùng kỳ, Mỹ đã xuất khẩu khoảng 20,8 tỷ feet khối khí đốt mỗi ngày, bao gồm 2,7 tỷ feet khối sang Canada, 6,4 tỷ feet khối sang Mexico qua đường ống và khoảng 11,7 tỷ feet khối LNG đến nhiều quốc gia khác, với tổng giá trị xuất khẩu ước tính khoảng 11 tỷ USD.

Nông nghiệp
Năm ngoái, Mỹ nhập khẩu 40,1 tỷ USD sản phẩm nông nghiệp từ Canada, biến quốc gia này thành nguồn cung nông sản lớn thứ hai sau Mexico, theo dữ liệu từ Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA).

Trong đó, Mỹ nhập khẩu gần 3 tỷ USD thịt bò, 1,1 tỷ USD thịt lợn và 2 tỷ USD động vật sống từ Canada. Gần một nửa lượng dầu thực vật và các sản phẩm lâm nghiệp nhập khẩu của Mỹ cũng đến từ Canada.

Mexico cũng đóng vai trò quan trọng với 45,4 tỷ USD sản phẩm nông nghiệp nhập khẩu vào Mỹ trong năm 2023. Mexico cung cấp khoảng 2/3 lượng rau củ và một nửa lượng trái cây và hạt khô nhập khẩu của Mỹ, bao gồm 90% bơ, 35% nước cam và 20% dâu tây.

Ngoài ra, Mỹ nhập khẩu 4,66 tỷ USD tequila và mezcal từ Mexico vào năm 2023, tăng 160% so với năm 2019. Mỗi năm, hơn 1 triệu con bò được Mexico xuất khẩu sang Mỹ để cung cấp cho ngành công nghiệp thịt bò.

Đường
Trong niên vụ 2023/2024, Mỹ nhập khẩu 521.000 tấn đường ngắn từ Mexico theo một thỏa thuận thương mại song phương giúp giảm thuế nhập khẩu, chiếm gần 15% tổng lượng đường nhập khẩu 3,76 triệu tấn trong mùa vụ này.