Loạt dự án đất công thành khu chung cư, thương mại trái phép

Nhiều dự án thương mại, chung cư tại Bắc Ninh, Vũng Tàu vi phạm về quy hoạch như xây trên đất công hay tự ý nâng tầng cao, theo Thanh tra Chính phủ.

Nội dung trên được Thanh tra Chính phủ nêu trong kết luận về trách nhiệm quản lý, thực hiện quy hoạch của Bộ Xây dựng giai đoạn 2015-2022, trước khi cơ quan này hợp nhất cùng Bộ Giao thông Vận tải (từ 1/3/2025).

Qua kiểm tra 18 hồ sơ dự án tại 4 tỉnh, Thanh tra Chính phủ cho biết có nhiều vi phạm về quy hoạch, thẩm định thiết kế cơ sở và báo cáo khả thi.

Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có 6 dự án. Đơn cử, dự án chung cư Thái Dương của Công ty TNHH Thái Dương - Vũng Tàu bị điều chỉnh quy hoạch phân khu nhưng không báo cáo Bộ Xây dựng. Năm 2017, dự án được chuyển từ trung tâm thương mại sang chung cư thương mại, tăng quy mô từ 12 tầng lên 36 tầng, dân số tăng lên hơn 2.900 người, vi phạm Luật Quy hoạch đô thị 2009.

Hay dự án chung cư kết hợp dịch vụ Decoimex của Tân Phước Thịnh nằm trên khu đất vốn được quy hoạch đất công cộng. Sau quyết định điều chỉnh cục bộ quy hoạch chi tiết do UBND TP Vũng Tàu duyệt, khu đất này trở thành chung cư cao tầng kết hợp dịch vụ, nâng từ 13 tầng lên 25 tầng.

Bắc Ninh có 5 dự án được Cục Quản lý hoạt động xây dựng (Bộ Xây dựng) thẩm định có diện tích phần ngầm vượt chỉ giới xây dựng, vi phạm Luật Xây dựng. Trong đó, hai dự án vốn là đất công cộng cũng bị "biến" thành đất ở, thương mại gồm Tổ hợp trung tâm thương mại, căn hộ New Melbourne của Công ty TNHH Hoàng Gia và Tòa nhà thương mại dịch vụ văn phòng, chung cư TP Bắc Ninh của Tập đoàn Dabaco Việt Nam.

Một góc TP Vũng Tàu nhìn từ trên cao. Ảnh: Trường Hà

Tại Khánh Hòa, dự án The Arena (TP Nha Trang, Khánh Hòa) của Công ty cổ phần Trần Thái Cam Ranh, Cục Quản lý hoạt động xây dựng không cung cấp được hồ sơ, tài liệu chứng minh đã nhận đủ hồ sơ khi thẩm định thiết kế cơ sở.

Hai tòa A1, A2 được thẩm định thiết kế khi chưa được duyệt quy hoạch chi tiết, nhiều thông số bị điều chỉnh sai lệch, giảm so với quy hoạch chi tiết sau khi duyệt. Cục cũng không lấy ý kiến các đơn vị liên quan về việc sử dụng đất, kết luận thẩm định không nêu rõ dự án có đủ điều kiện triển khai các bước tiếp theo hay không.

Sai phạm tương tự cũng lặp lại tại nhiều dự án khác như Khách sạn Thành Đạt (TP Nha Trang), Khách sạn cao cấp Vân Phong (TP Nha Trang), Khách sạn Đông Á Premier and Apartment (Nha Trang), Khu phức hợp Nha Trang Center 2 hay Khu chung cư Tecco Complex (TP Thái Nguyên).

Ngoài ra, TP HCM có một dự án vi phạm trình tự thẩm định thiết kế cơ sở là Khu chung cư A1, A5 của Khu liên hiệp văn hóa thể thao và dân cư Tân Thắng, phường Sơn Kỳ, quận Tân Phú.

Thanh tra Chính phủ cho biết thêm, trong giai đoạn 2015-2022, quy định về đầu tư xây dựng, kinh doanh, quản lý sử dụng công trình không có điều khoản nào dành cho loại hình căn hộ khách sạn (condotel) và căn hộ kết hợp văn phòng cho thuê, khách sạn (officetel).

Tuy nhiên, Cục Quản lý hoạt động xây dựng đã thẩm định thiết kế cơ sở và báo cáo nghiên cứu khả thi cho 111 dự án kinh doanh bất động sản liên quan hai loại hình này. Trong đó 98 dự án được thẩm định từ 2015 đến trước ngày 1/7/2020. Thanh tra Chính phủ cho biết nội dung này "chưa phù hợp" vì chưa tuân thủ tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật trong thiết kế, theo Luật Xây dựng 2014.

Thiết kế cơ sở được lập trong báo cáo nghiên cứu khả thi để thể hiện mục tiêu của dự án, mức độ phù hợp của công trình xây dựng, bảo đảm sự đồng bộ giữa các công trình khi đưa vào khai thác, sử dụng. Thiết kế cơ sở thể hiện vị trí, hướng, danh mục, quy mô, loại, cấp công trình; giải pháp về kiến trúc, xây dựng; phương án kết nối hạ tầng kỹ thuật...

Kết luận nêu rõ Bộ Xây dựng, Cục Quản lý hoạt động xây dựng, UBND tỉnh Bắc Ninh, Thái Nguyên, Khánh Hòa, Bà Rịa - Vũng Tàu chịu trách nhiệm với các tồn tại, vi phạm trên.

Thanh tra Chính phủ đề nghị Bộ Xây dựng kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân để xảy ra các tồn tại, hạn chế trong quản lý quy hoạch. Nếu có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự, Bộ này cần chuyển hồ sơ vụ việc đến cơ quan điều tra xem xét, xử lý theo quy định.

Ngọc Diễm