Khủng hoảng trứng ở Mỹ: Giá tăng đến 42.500 đồng/quả, nhiều nơi không có để mua, nguyên nhân do đâu và khi nào mới ổn?

Giá trứng tại Mỹ tiếp tục tăng cao, khiến các cửa hàng bán lẻ chật vật đáp ứng nhu cầu tích trữ của người tiêu dùng và dẫn đến tình trạng khan hiếm hàng hóa. Điều gì đang xảy ra với mặt hàng thiết yếu này?

Giá trứng leo thang ảnh hưởng thế nào đến người tiêu dùng ở Mỹ?

Giá trứng trên khắp nước Mỹ đang tăng vọt do sự kết hợp của nhiều yếu tố: gián đoạn chuỗi cung ứng, dịch cúm gia cầm đang diễn ra và các quy định mới. Người tiêu dùng cho biết các kệ hàng trong cửa hàng bán lẻ trống trơn trong khi các nhà hàng đang phải vật lộn để theo kịp chi phí ngày càng tăng.

Người tiêu dùng quen với việc trả khoảng 2 USD (51.200 đồng) cho một tá trứng đã chứng kiến giá tăng hơn gấp đôi trong những tháng gần đây. Theo dữ liệu liên bang, chi phí trung bình cho một tá trứng loại lớn, hạng A đã đạt 4,15 USD (106.240 đồng) vào tháng 12 năm 2024, tăng 14% so với tháng trước. Một số người mua hàng gặp phải mức giá cao tới hơn 8 USD/tá (208.400 đồng/tá), nhiều cửa hàng bán lẻ phải áp dụng giới hạn mua hàng. Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA) dự đoán giá trứng sẽ tăng thêm 20,3% vào năm 2025, gây thêm áp lực lên ngân sách hộ gia đình. Mặc dù việc tăng giá là phổ biến trước lễ Phục sinh do nhu cầu tăng cao nhưng sự tăng vọt trong năm nay chủ yếu là do gián đoạn nguồn cung.

Vì sao trứng ở Mỹ lại đắt như vậy?

Giá trứng tăng vọt chủ yếu do dịch cúm gia cầm đang diễn ra, tàn phá các trang trại gia cầm trên khắp nước Mỹ. Hàng triệu con gà mái đẻ trứng đã bị tiêu hủy để ngăn chặn sự lây lan của virus, làm giảm đáng kể nguồn cung. Ngoài ra, sự gián đoạn chuỗi cung ứng, chi phí vận chuyển và các quy định mới của tiểu bang yêu cầu sản xuất trứng không nuôi nhốt cũng góp phần làm tăng giá.

Dịch cúm gia cầm H5N1 ở Mỹ

Một chủng cúm gia cầm độc lực cao (H5N1) là nguyên nhân gốc rễ của cuộc khủng hoảng nguồn cung. Virus này đã dẫn đến việc tiêu hủy 13,2 triệu gà mái đẻ trứng thương mại chỉ riêng trong tháng 12, với tổng số gia cầm thiệt hại lên tới gần 145 triệu con kể từ khi dịch bùng phát vào năm 2022.

Giáo sư Ricky Volpe (ngành kinh doanh nông nghiệp tại Đại học bang Cal Poly) nói với CBS MoneyWatch rằng:"Trong khoảng một năm rưỡi nay, tần suất và mức độ nghiêm trọng của dịch cúm gia cầm bùng phát trong chuỗi cung ứng thịt gia cầm và trứng ở Mỹ đã gia tăng đáng kể".Ông nói thêm:"Mọi người đều hy vọng rằng 'Đây sẽ là lần cuối cùng, sau đó mọi thứ sẽ trở lại bình thường'. Nhưng chúng ta vẫn chưa thể trở lại bình thường".

Một yếu tố quan trọng khác là vận chuyển. Hoa Kỳ đang phải đối mặt với tình trạng thiếu tài xế xe tải dai dẳng, dẫn đến chi phí vận chuyển lạnh tăng cao – điều quan trọng đối với việc vận chuyển trứng. Giáo sư Volpe giải thích với CBS MoneyWatch:"Vận chuyển bằng xe tải lạnh là một điểm khó khăn lớn trong chuỗi cung ứng thực phẩm hiện nay. Tình trạng thiếu tài xế, giá cước vận tải đường dài tăng cao và trứng tất nhiên là rất tốn kém trong việc vận chuyển".

Luật về trứng gà không nuôi nhốt ở nhiều tiểu bang, bao gồm California, Michigan và Colorado, cũng góp phần làm tăng chi phí. Những luật này đặt ra các yêu cầu về không gian tối thiểu cho gà mái đẻ trứng, làm giảm năng lực sản xuất tổng thể.

Giá trứng tại các cửa hàng bán lẻ ở Mỹ đạt đỉnh

Giá trứng rất khác nhau tại các nhà bán lẻ lớn. Vào tháng 12 năm 2024, một tá trứng có giá trung bình là 4,15 USD (106.200 đồng) trên toàn quốc nhưng giá ở một số khu vực cao hơn đáng kể. Tại Costco và các chuỗi cửa hàng tạp hóa lớn khác, trứng hữu cơ và trứng không nuôi nhốt được bán với giá lên tới 6 đến 8 USD/tá (từ 154.000 đến 205.000 đồng/tá). Một số cửa hàng thậm chí đã thực hiện giới hạn mua do tình trạng thiếu hụt nguồn cung.

Từ người dân đến chuyên gia nói gì?

Tại các cửa hàng bán lẻ trên toàn quốc, sự thất vọng ngày càng tăng.

- Sage Mills, cư dân Minneapolis (Mỹ):"Đó chẳng khác nào cướp bóc. Trứng từng là một loại thực phẩm thiết yếu đối với chúng tôi nhưng bây giờ ra ngoài ăn hàng còn rẻ hơn ở nhà".

- Người dùng Reddit u/botella36gần đây đã đăng:"Costco chỗ tôi đã giới hạn mỗi người chỉ được mua 3 hộp trứng từ hôm nay. Họ đã hết hàng vào khoảng buổi trưa".

- Người dùng TikTok @LustForAdventureMomđã đăng:"Vâng, tôi sẵn sàng chiến đấu vì một ít trứng. Tôi có ba đơn đặt hàng bánh vào cuối tuần này và tôi cần trứng".

- Giáo sư David Anderson (khoa Kinh tế Nông nghiệp tại Đại học Texas A&M)nhận định:"Đây là mức giá cao kỷ lục mọi thời đại đối với trứng. Chúng ta đang ở trong cuộc khủng hoảng giá trứng chưa từng có trước đây."

- Tiến sĩ Kimberly Rollins, giáo sư và trưởng khoa Kinh tế Nông nghiệp và Tài nguyên tại trường Cao đẳng Nông nghiệp, Y tế và Tài nguyên Thiên nhiên thuộc Đại học Connecticut:"Đó là bệnh cúm. Luôn có những chu kỳ như thế này. Nhưng bệnh cúm sẽ đến rồi lại đi. Nó biến mất và sẽ không quay trở lại trong vài năm".

Bà tiếp tục: "Đúng vậy, sẽ có những đàn gà mái chết, nhưng nó không lây lan nhiều như bây giờ vì virus tồn tại lâu hơn nhiều mà không có sự gián đoạn. Vì tồn tại quá lâu, nó cho phép lây lan nhiều hơn, và vì lây lan nhiều hơn, bệnh cúm gia cầm có mặt ngày càng nhiều hơn trên khắp nước Mỹ. Điều đó có nghĩa là cú sốc cung ứng đang đến từ khắp nơi. Không chỉ vậy, một con gà mất khoảng 8 đến 9 tháng trước khi nó đẻ một quả trứng. Hiện tại, tình trạng thiếu hụt sâu sắc hơn nhiều, và mất nhiều thời gian hơn để xây dựng lại, và khi đang tái thiết, bạn không thể bán và ăn tất cả những quả trứng đó".

- Jack Buffington (Phó giáo sư về Quản lý chuỗi cung ứng tại Đại học Denver):"Tuy nhiên, một số vấn đề khác cũng đang góp phần gây ra tình trạng thiếu hụt, bao gồm tiền lương cao hơn cùng các vấn đề lao động và nhập cư. Một vấn đề quan trọng khác là các tiểu bang đang đặt lại các quy định về trứng (ví dụ: cấm trứng nuôi nhốt – bắt buộc 'trứng không nuôi nhốt'), điều này đang ảnh hưởng đến năng lực sản xuất của Mỹ. Tôi nghĩ có khoảng 10-11 tiểu bang đã ban hành điều này".

Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo?

Mặc dù cuối cùng tình hình có thể cải thiện, nhưng không thể mong đợi ngay lập tức. USDA dự đoán rằng giá trứng sẽ bắt đầu giảm vào quý 2 năm 2025, với chi phí có khả năng quay trở lại mức khoảng 2,50 USD/tá vào giữa năm. Tuy nhiên, dự đoán này phụ thuộc vào việc kiểm soát cúm gia cầm và cải thiện chuỗi cung ứng. Cho đến lúc đó, người tiêu dùng Mỹ có thể sẽ tiếp tục phải đối mặt với giá cao và nguồn cung hạn chế khi ngành gia cầm đang phải vật lộn để phục hồi sau một trong những cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất trong nhiều năm.

Theo Newsweek