Giữa cơn sốt vàng, người dân Trung Quốc xếp hàng từ sáng đến đêm trước ATM: Chuyện gì đang xảy ra?

Ở một góc tại trung tâm thương mại đông đúc của Thượng Hải, một máy ATM vàng đang thu hút cả người già lẫn người trẻ đến giao dịch.

Hơn chục người chen chúc quanh một máy ATM có kích thước bằng chiếc máy gắp thú. Đây không phải cây ATM thông thường, mà là nơi vàng được nung chảy ở nhiệt độ 1.200 độ C. Nhân viên làm việc tất bật để kiểm soát dòng người đổ về, hướng dẫn khách hàng từng bước giao dịch. Trong khi đó, đám đông xung quanh hiếu kỳ quan sát những món trang sức dần biến mất trong khay máy.

Bà He Xiaofang, 49 tuổi, vừa bán gần 90 gram vàng gồm vòng tay và dây chuyền cũ tại cây ATM này. Bà rời đi với hơn 60.000 nhân dân tệ (tương đương 8.000 USD). Toàn bộ quy trình chưa đầy 30 phút. Không mặc cả, không thủ tục giấy tờ, chỉ một lần chuyển khoản. Từng người lặng lẽ bước đến rồi đi, nhường chỗ cho khách tiếp theo tại cây ATM vàng đầu tiên của Thượng Hải.

Giá vàng tăng vọt lên mức kỷ lục đã khiến chiếc máy này trở nên cực kỳ hút khách. Người lớn tuổi xếp hàng bán ra để chốt lời, người trẻ âm thầm đặt cược vào xu hướng tăng của giá vàng.

Giá bắt đầu tăng mạnh vào các ngày 9/4 và 10/4 do lo ngại về chính sách thuế quan của Mỹ và hệ lụy kinh tế tiềm ẩn. Tính đến sáng sớm thứ Năm theo giờ Bắc Kinh, giá vàng giao ngay đã vọt lên mức kỷ lục 3.357,92 USD/ounce (tương đương 787 nhân dân tệ/gram).

Đặt tại tầng hai trung tâm thương mại sầm uất nhất thành phố Global Harbor, chiếc máy này cung cấp dịch vụ mua bán vàng tự động, không mặc cả. Máy có thể kiểm tra độ tinh khiết theo thời gian thực, báo giá trực tuyến và chuyển khoản nhanh chóng.

Lượng vàng của bà He nặng 89,74 gram, với độ tinh khiết được xác định ở mức 99,99%. Căn cứ theo giá giao dịch trực tuyến của Sàn giao dịch vàng Thượng Hải là 781,70 nhân dân tệ/gram, máy tính toán khoản tiền bà He nhận về sau khi trừ 1.615 nhân dân tệ phí dịch vụ. Giá đã tăng 7 nhân dân tệ/gram trong 15 phút trước đó, một sự khác biệt mà bà He cảm thấy hài lòng.

Sau đó, máy tiến hành thử nghiệm lần hai bằng cách nung chảy vàng để xác minh lại độ tinh khiết. Quá trình này mất khoảng 20 phút, trong thời gian đó khách hàng có thể theo dõi toàn bộ quy trình qua màn hình phía trên khay máy. Kết quả lần hai trùng khớp với kết quả đầu tiên, bà He nhập thông tin tài khoản ngân hàng, xác nhận với nhân viên và hoàn tất giao dịch.

Nhân viên quản lý máy tại chỗ Le Chunxiang cho biết lượng người đến đã tăng vọt vì giá vàng leo thang. Trong suốt tuần qua, máy luôn có người xếp hàng từ 10 giờ sáng đến 10 giờ tối, với trung bình khoảng 30 giao dịch mỗi ngày. Vào những buổi tối cao điểm, chị phải làm việc đến nửa đêm, hướng dẫn khách đi qua lối hành lang dành cho nhân viên sau khi trung tâm thương mại đóng cửa.

Theo lời chị Le, khoảng 70% người dùng là phụ nữ địa phương trong độ tuổi từ 50 đến 70. Chị cho biết họ thường mang đến trang sức vàng cũ để đối lấy tiền. Thế hệ này coi trọng vàng và thường sở hữu nhiều hơn so với giới trẻ. Nhân viên cho biết thêm rằng tính năng kiểm tra độ tinh khiết miễn phí của máy cũng thu hút nhiều người tò mò đến thử nghiệm công nghệ.

Tại Trung Quốc, vàng vốn mang ý nghĩa văn hóa sâu sắc như biểu tượng của sự thịnh vượng, an toàn và may mắn. Người Trung Quốc thường tặng vào các dịp cưới hỏi, sinh con hay lễ tết. Vàng là kênh lưu trữ tài sản ưa chuộng, đặc biệt trong giới trung niên và cao tuổi. Với nhiều người, vàng là khoản đầu tư cho tương lai.

Theo Hội đồng Vàng Thế giới, nhóm khách hàng từ 35 đến 55 tuổi chiếm ưu thế về sức mua. Người tiêu dùng trẻ cũng đang nhanh chóng bắt kịp xu hướng. Những người sinh sau năm 1990 hiện chiếm hơn một nửa lượng người tiêu dùng vàng ở Trung Quốc. Nhóm từ 18 đến 34 tuổi chiếm hơn 1/3 tổng doanh số bán lẻ trang sức vàng.

Tại trung tâm thương mại, Sixth Tone ghi nhận thời gian chờ đợi tại ATM vàng kéo dài tới 3 tiếng. Zhang Yewan, một người đàn ông ngoài 30 tuổi, sau 3 tiếng lấy số cuối cùng cũng được giao dịch vào lúc 8 giờ tối.

“Các cửa hàng thường quảng cáo 'thu mua giá cao', nhưng mức giá thực tế thì mập mờ, và tôi không hoàn toàn tin vào cách họ định giá. Với máy móc, ít nhất mọi thứ đều chuẩn hóa và minh bạch. Dù mức chênh lệch giá không lớn, tôi vẫn thích dựa vào công nghệ hơn”, người đàn ông cho biết.

Tại Trung Quốc, hầu hết chuỗi cửa hàng trang sức hiện vẫn thu mua vàng theo giá nội bộ cố định. Với nhiều người tiêu dùng, việc được báo giá trực tuyến và phí dịch vụ cố định của máy là điểm cộng lớn.

Chiếc máy được phát triển bởi Kinghood Group, một công ty có trụ sở tại Thâm Quyến. Hiện nay, những chiếc máy như vậy đã được lắp đặt tại khoảng 100 thành phố trên khắp Trung Quốc, xuất hiện trong các trung tâm thương mại, tòa nhà văn phòng và chi nhánh ngân hàng. Tại Thượng Hải, một máy thứ hai cũng sắp đi vào hoạt động. Điều đó cho thấy nhu cầu đang tiếp tục tăng cao.

Theo SixthTone