Chagee vừa ghi dấu ấn tại thị trường Mỹ bằng cú IPO hàng trăm triệu USD. Tuy nhiên, tham vọng vươn ra toàn cầu của thương hiệu đang vấp phải làn sóng phản đối tại Đông Nam Á.
Ông Junjie Zhang, doanh nhân 30 tuổi người Trung Quốc, bất ngờ trở thành tỷ phú sau khi đưa chuỗi trà Chagee Holdings Ltd. niêm yết trên sàn Nasdaq, bất chấp căng thẳng Mỹ - Trung và biến động thị trường toàn cầu.
Trong bối cảnh thị trường IPO tại Mỹ gần như đóng băng và nhiều ý kiến lo ngại cổ phiếu Trung Quốc có thể bị loại khỏi sàn giao dịch, Chagee vẫn thành công huy động 411 triệu USD trong đợt chào bán công khai đầu tiên, theo nguồn tin thân cận giấu tên.
Theo chỉ số theo dõi tài sản của 500 tỷ phú giàu nhất thế giới, tài sản của Zhang ở mức 1,8 tỷ USD, dựa trên cổ phần ông nắm giữ tại công ty. Đại diện Chagee từ chối đưa ra bình luận về thông tin này.
| Ông Junjie Zhang - CEO của hệ thống chuỗi cửa hàng Chagee |
Ông Zhang gia nhập làn sóng các doanh nhân Trung Quốc làm giàu từ trào lưu trà tươi. Trước đó, hai anh em nhà sáng lập Mixue Group – thương hiệu nổi tiếng với trà sữa, cà phê và kem giá rẻ – cũng đã tích lũy được khoảng 8 tỷ USD sau khi IPO tại Hồng Kông vào đầu năm nay.
Tuy nhiên, sự bùng nổ của ngành trà tươi cũng kéo theo cạnh tranh ngày càng khốc liệt, đặc biệt tại Hồng Kông – theo nhận định của ông Shen Meng, Giám đốc điều hành Chanson & Co., một công ty ngân hàng đầu tư có trụ sở tại Bắc Kinh.
Ông cho biết, một số thương hiệu trà sữa đã chứng kiến cổ phiếu lao dốc ngay sau khi IPO do tâm lý thận trọng của nhà đầu tư trước một thị trường đang dần bão hòa.
“Dòng vốn đổ vào ngành trà tươi đang thu hẹp. Một đợt IPO tại Hồng Kông hiện khó có thể đạt mức định giá và quy mô gây quỹ cao,” ông Shen nói. “Trong bối cảnh đó, thị trường chứng khoán Mỹ trở thành lựa chọn khả thi duy nhất để Chagee tiến hành chứng khoán hóa”.
Ông Zhang thành lập Chagee vào năm 2017 tại tỉnh Vân Nam, miền tây nam Trung Quốc, giáp biên giới với Myanmar, Lào và Việt Nam. Tên thương hiệu lấy cảm hứng từ “Bá Vương Biệt Cơ”, một vở kinh kịch kinh điển dựa trên câu chuyện tình giữa Tây Sở Bá Vương Hạng Vũ và người vợ yêu của ông là nàng Ngu Cơ thời Hán Sở Tranh Hùng. Logo của Chagee mô phỏng hình ảnh một huadan – vai nữ trong nghệ thuật Kinh kịch Trung Hoa.
Khác với các thương hiệu trà sữa truyền thống vốn nổi bật với thức uống ngọt và chứa nhiều hạt trân châu, Chagee định vị là thương hiệu cao cấp, chuyên phục vụ các loại trà truyền thống như trà xanh, trà đen và trà ô long. Các cửa hàng được thiết kế theo phong cách hiện đại, mang hơi hướng phòng chờ cao cấp tương tự như chuỗi Starbucks, với giá trung bình mỗi ly chỉ hơn 2 USD.
Chagee nhanh chóng mở rộng khi người tiêu dùng ngày càng có xu hướng ưu tiên sức khỏe, tránh xa các loại đồ uống nhiều đường và calo. Tại một diễn đàn hồi tháng 5, Zhang cho biết mục tiêu của công ty là "phục hồi nghệ thuật pha trà cổ xưa từ 900 năm trước bằng công nghệ hiện đại".
Doanh thu của Chagee tăng vọt kể từ năm 2022
|
Theo dữ liệu từ iResearch trích dẫn trong bản cáo bạch, thị trường trà tươi Trung Quốc – tính theo tổng giá trị hàng hóa – dự kiến sẽ đạt 426 tỷ nhân dân tệ (khoảng 58 tỷ USD) vào năm 2028, tăng từ 273 tỷ nhân dân tệ vào năm 2023. Đáng chú ý, phân khúc trà cao cấp đã tăng mạnh, chiếm 26% thị trường vào năm ngoái, so với chỉ 11% vào năm 2019, với giá trung bình khoảng 17 nhân dân tệ (2,30 USD) mỗi cốc.
Hiện tại, Chagee sở hữu mạng lưới hơn 6.440 cửa hàng, phần lớn tập trung tại Trung Quốc. Công ty cũng đã mở rộng ra thị trường quốc tế, với sự hiện diện tại Malaysia, Singapore và Thái Lan. Theo bản cáo bạch, khoảng 6.270 cửa hàng hoạt động theo hình thức nhượng quyền, trong khi 169 cửa hàng do công ty trực tiếp quản lý.
Tuy nhiên, quá trình mở rộng ra nước ngoài không hoàn toàn suôn sẻ. Tại Việt Nam, Chagee vấp phải làn sóng kêu gọi tẩy chay vì việc ứng dụng di động của hãng hiển thị một bản đồ nghi ngờ chứa "đường lưỡi bò" phi pháp, xâm phạm chủ quyền Việt Nam. Một sự cố tương tự cũng xảy ra ở Malaysia.
Theo Xinyao Wang – nhà phân tích cổ phiếu đăng bài trên nền tảng nghiên cứu đầu tư Smartkarma – việc niêm yết tại New York có thể giúp Chagee nâng tầm thương hiệu, hướng tới vị thế ngang hàng với các chuỗi toàn cầu như Starbucks. Tuy vậy, Wang cũng cảnh báo rằng thời điểm hiện tại đầy thách thức, nhất là trong bối cảnh căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc leo thang – một biến số mà Chagee khó có thể lường trước.
Tham khảo BNN
>> Chiến lược giúp chuỗi cà phê quốc dân của Trung Quốc hồi sinh ngoạn mục sau cú lừa thế kỷ, đánh bại Starbucks
