EU lộ điểm yếu tiềm tàng trước con bài mặc cả thuế quan của ông Trump, có nguy cơ phụ thuộc một điều nữa vào Mỹ

Châu Âu đứng trước những lựa chọn khó khăn để có thể đảm bảo an ninh năng lượng khu vực.

Hơn 3 năm sau xung đột Nga-Ukraine, an ninh năng lượng của châu Âu trở nên mong manh. Khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) của Mỹ đã phần nào thay thế nguồn cung của Nga tại châu Âu trong cuộc khủng hoảng năng lượng 2022-2023.

Nhưng giờ đây, khi Tổng thống Mỹ Donald Trump làm rung chuyển mối quan hệ với châu Âu và sử dụng năng lượng như một con bài mặc cả trong các cuộc đàm phán thương mại. Trước đó, ông Trump thúc giục EU mua 350 tỷ USD năng lượng từ Mỹ để giảm thuế quan và cân bằng thương mại.

Trước tình hình trên, các doanh nghiệp châu Âu lo ngại rằng việc phụ thuộc vào năng lượng Mỹ sẽ trở thành điểm yếu nữa cho khu vực, bên cạnh quân sự và công nghệ.

Giám đốc tại các công ty lớn của EU bắt đầu nói những điều mà 1 năm trước họ cũng không nghĩ tới, đó là tái nhập khẩu khí đốt Nga, kể cả từ tập đoàn năng lượng Gazprom.

Ý tưởng này đi ngược cam kết của Liên minh châu Âu trong việc chấm dứt nhập khẩu năng lượng từ Nga vào năm 2027.

Nhưng châu Âu có ít lựa chọn. Các cuộc đàm phán với gã khổng lồ LNG Qatar về cung cấp thêm khí đốt đã bị đình trệ. Ngoài ra, dù việc triển khai năng lượng tái tạo được đẩy nhanh, nhưng tốc độ vẫn chưa đủ nhanh để EU cảm thấy an toàn.

“Nếu thỏa thuận hòa bình đạt được, chúng ta có thể nối lại dòng chảy 60 tỷ mét khối, thậm chí có thể là 70 tỷ mét khối mỗi năm, bao gồm cả LNG”, Didier Holleaux, phó chủ tịch điều hành tại Engie của Pháp, nói với Reuters.

Nhà nước Pháp sở hữu một phần Engie – công ty từng là một trong số khách hàng mua khí đốt lớn nhất của Gazprom. Holleaux cho biết Nga có thể đáp ứng khoảng 20-25% nhu cầu của EU, giảm so với mức 40% trước xung đột.

Patrick Pouyanne, CEO của “ông lớn” dầu mỏ TotalEnergies (Pháp), đã cảnh báo châu Âu không nên quá phụ thuộc vào khí đốt của Mỹ.

“Chúng ta cần đa dạng hóa, không nên quá phụ thuộc vào 1 hoặc 2 nguồn cung”, Pouyanne nói với Reuters. “Châu Âu sẽ không bao giờ quay lại nhập khẩu 150 tỷ mét khối từ Nga như trước, nhưng tôi nghĩ có thể là 70 tỷ mét khối”, Pouyanne nói thêm.

Tại Đức, Klaus Paur, CEO của một công ty hóa dầu tại Leuna Park, cho biết: “Chúng tôi cần khí đốt Nga, cần năng lượng giá rẻ, bất kể nguồn gốc ở đâu”. “Chúng tôi cần Nord Stream 2 vì chúng tôi phải kiểm soát chi phí năng lượng”.

Daniel Keller, Bộ trưởng Kinh tế bang Brandenburg, cho biết ngành công nghiệp cần nguồn năng lượng giá rẻ. “Chúng ta có thể nghĩ đến việc nối lại nhập khẩu từ Nga Nga sau khi hòa bình được thiết lập ở Ukraine”.

Áp lực từ ông Trump

Năm ngoái, khí đốt của Mỹ chiếm 16,7% lượng khí đốt nhập khẩu của EU, đứng sau Na Uy (33,6%) và Nga (18,8%). Thị phần của Nga sẽ giảm xuống dưới 10% trong năm nay sau khi Ukraine đóng đường ống trung chuyển từ tháng 1. Lượng khí đốt còn lại chủ yếu là LNG được cung cấp bởi Novatek.

EU đang chuẩn bị mua thêm LNG của Mỹ vì ông Trump muốn châu Âu giảm thặng dư thương mại với Mỹ.

“Chắc chắn chúng ta sẽ cần nhiều LNG hơn”, ủy viên thương mại EU Maros Sefcovic cho biết vào tuần trước.

Tatiana Mitrova, chuyên gia tại Trung tâm Chính sách Năng lượng Toàn cầu của Đại học Columbia, cho biết cuộc chiến thuế quan đã làm gia tăng mối lo ngại của châu Âu về phụ thuộc vào khí đốt của Mỹ.

“Ngày càng khó có thể coi LNG của Mỹ là một mặt hàng trung lập. Đến một thời điểm nào đó, nó có thể trở thành một công cụ địa chính trị”, Mitrova nói thêm.

Arne Lohmann Rasmussen, chuyên gia tại Global Risk Management, cho biết nếu chiến tranh thương mại leo thang, sẽ có khả năng nhỏ là Mỹ có thể hạn chế xuất khẩu LNG.

Một nhà ngoại giao cấp cao của EU giấu tên cũng đồng tình và cho biết không ai có thể loại trừ “việc Mỹ sử dụng đòn bẩy này”.

Warren Patterson, giám đốc chiến lược hàng hóa tại ING, cho biết trong trường hợp giá khí đốt trong nước của Mỹ tăng do nhu cầu công nghiệp và AI tăng, Mỹ có thể hạn chế xuất khẩu sang tất cả các thị trường.

Theo Reuters