Đề xuất lãi vay cho người mua nhà từ Quỹ nhà ở quốc gia bằng 50-70% mức lãi thị trường

Bày tỏ quan ngại Quỹ Nhà ở quốc gia có thể "cạn vốn" do chưa rõ ràng nguồn thu, chuyên gia cho rằng cần phát triển nguồn thu bền vững như cho vay ưu đãi bằng 50-70% lãi suất thị trường.

Chuyên gia Kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV - TS. Cấn Văn Lực đã đưa ra đề xuất cho vay ưu đãi bằng 50-70% lãi suất thị trường, đây được xem là giải pháp nhằm đảm bảo ít nhất có 1 triệu căn nhà ở xã hội.

Tại cuộc họp với Ban Chính sách, chiến lược Trung ương vào cuối tháng 2/2025, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhắc đến việc thành lập Quỹ nhà ở quốc gia nhằm phát triển nhà ở giá rẻ tại các đô thị lớn.

Đầu tháng 3/2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cũng đã yêu cầu Bộ Tài chính hoàn thành việc lập quỹ này để huy động nguồn lực phát triểnnhà ở xã hội.

>> Chính thức từ hôm nay, 3 tỉnh/thành dự kiến sẽ sáp nhập được 'cởi trói' trong lĩnh vực này

Liên quan đến vấn đề này, tại buổi tọa đàm giải pháp đảm bảo có ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội, TS. Cấn Văn Lực cho biết Quỹ nhà ở quốc gia có thể huy động từ 4 nguồn vốn gồm ngân sách, phát hành trái phiếu dành cho dự án nhà ở xã hội, huy động từ người mua nhà cũng như các tổ chức tài chính trong và ngoài nước.

Quỹ này sẽ cho vay với nhóm đủ điều kiện mua nhà xã hội và người trẻ dưới 35 tuổi như chỉ đạo của Thủ tướng. Theo ông, hai nhóm này phải có tích lũy và thu nhập ổn định.

Theo TS. Cấn Văn Lực, việc phát triển Quỹ nhà ở quốc gia cần tính toán đến cấu trúc nguồn vốn. Bởi nhìn từ kinh nghiệm quốc tế, ông Lực cho rằng tỷ lệ cho vay người mua nhà và chủ đầu tư nên là 70-30.

Bày tỏ quan ngại về việc Quỹ nhà ở quốc gia có thể "hết tiền" do chưa rõ ràng nguồn thu, TS. Cấn Văn Lực cho rằng cần phát triển theo nguyên tắc "lấy mỡ nó rán nó". Điều này đồng nghĩa với việc cần có cơ chế phát triển vốn bền vững, không chỉ dừng ở việc chi.

Theo đó, nguồn thu này có thể đến từ chi phí bảo lãnh chủ đầu tư, người mua nhà hoặc từ cho vay với lãi suất và ưu đãi chỉ bằng 50-70% mức lãi của thị trường.

Thời điểm hiện tại, nhóm ngân hàng quốc doanh (Agribank, Vietcombank, Vietinbank và BIDV) cho vay mua nhà với lãi suất ưu đãi từ 5,5-6%, áp dụng cho 6-12 tháng đầu.

Sau giai đoạn ưu đãi, lãi suất thả nổi sẽ được tính bằng lãi suất huy động 12 tháng cộng biên độ 3,5-4%. Trong khi đó nhóm ngân hàng cổ phần cho vay lãi suất thả nổi khoảng 10-11% một năm.

Như vậy, với đề xuất lãi vay bằng 50-70% thị trường, lãi ưu đãi của Quỹ nhà ở quốc gia sẽ ở vào khoảng 5-7%.

Chung quan điểm, Phó Cục trưởng Cục Quản lý đất đai Lê Văn Bình (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho rằng Quỹ nhà ở quốc gia nếu chỉ dùng để xây nhà xã hội sẽ "không đủ".

Nguyên nhân xuất phát từ việc vốn cấp cho quỹ từ ngân sách mang tính chất là "vốn mồi" sẽ khó đáp ứng được quy mô phát triển nhà ở xã hội với mục tiêu ít nhất 1 triệu căn đến năm 2030.

Vị chuyên gia này cho rằng Quỹ nhà ở quốc gia cần xây dựng cơ chế thu chi rõ ràng, có thể ứng trước chi phí giải phóng mặt bằng và hỗ trợ tái định cư sau đó thu lại.

Trưởng phòng Phát triển và Quản lý nhà ở xã hội, Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) Chử Văn Hải cho biết Bộ này đang tiến hành đề xuất xây dựng Quỹ nhà ở quốc gia là quỹ tài chính ngoài ngân sách do Thủ tướng thành lập, hoạt động không vì lợi nhuận.

Quỹ này sẽ là quỹ của Nhà nước dành phát triển nhà cho thuê, học tập từ mô hình của nhiều quốc gia trên thế giới và quỹ nhà ở này sẽ góp phần hỗ trợ cấp bù lãi suất chênh lệch cho chủ đầu tư.

>> Chỉ vài ngày nữa, Trung ương sẽ xem xét đề án sáp nhập tỉnh