Ngành vận tải biển toàn cầu đang phải đối mặt với nhiều thách thức khi Tổng thống Donald Trump khơi dậy căng thẳng thương mại với nhiều quốc gia.
Các hãng vận tải có thể sẽ phải đối mặt với những tác động lan tỏa của chủ nghĩa bảo hộ gia tăng, làm giảm thương mại quốc tế đồng thời làm suy yếu vị thế đàm phán của hãng vận tải sau khi đã thu được lợi nhuận lớn và nắm giữ ưu thế về giá trong nhiều năm.
Tổng thống Trump đã áp thêm thuế quan 10% đối với hàng hóa từ Trung Quốc và đã đề xuất mức phí nhập cảng hàng triệu đô la cho các tàu do Trung Quốc đóng.
Ngay từ ngày 4/3, Mỹ có thể áp thuế 25% đối với các mặt hàng quen thuộc như bơ và rượu tequila từ Mexico, thịt bò, gỗ xẻ và dầu từ Canada. Tổng thống Trump cũng tuyên bố sẽ áp thêm thuế 10% đối với hàng hóa Trung Quốc trong cùng ngày.
Đồng thời, Tổng thống Trump cũng có kế hoạch áp thuế mới hoặc cao hơn đối với thép và nhôm và thuế 25% đối với các sản phẩm từ Liên minh châu Âu.
"Sự bất ổn chưa từng có đang diễn ra khắp nơi", Peter Sand, nhà phân tích chính tại nền tảng định giá vận tải Xeneta cho biết.
Sự dịch chuyển khỏi thương mại tự do của Mỹ đang bị ảnh hưởng khi chuỗi cung ứng toàn cầu đang phải đối phó với chi phí cao hơn do thời tiết khắc nghiệt do hiện tượng nóng lên trên toàn cầu gây ra và việc định tuyến tàu ra khỏi Kênh đào Suez để tránh các cuộc xung đột ở Biển Đỏ.
Lượng hàng nhập khẩu bằng container của Mỹ từ đồ chơi bằng nhựa đến phụ tùng máy móc đã tăng vọt, một phần là do các giao dịch mua trước để tránh thuế quan. Nhưng các chuyên gia thương mại cảnh báo rằng khả năng sẽ có sự thoái lui khi thuế nhập khẩu mới có hiệu lực, các quốc gia mục tiêu trả đũa và những người mua sắm mệt mỏi vì lạm phát phải gánh chịu gánh nặng chi phí tăng liên quan đến thuế quan – những điều này có thể gây áp lực lên nhu cầu và giá vận chuyển.
Chỉ số Drewry World Container đang giảm từ tháng 7/2024 tới nay |
Giá cước vận tải giao ngay của Drewry World Container Index là 2.629 USD/ container 40 feet vào ngày 27/2, thấp hơn 75% so với mức đỉnh điểm của đại dịch là 10.377 USD vào tháng 9/2021 và là mức thấp nhất kể từ tháng 5/2024.
"Bối cảnh địa chính trị tất nhiên đã trở nên phức tạp hơn, có thể dẫn đến những biến động mạnh về giá cước vận tải theo cả hai hướng, nhưng trường hợp cơ bản của chúng tôi là giá cước sẽ điều chỉnh trong suốt năm 2025", các nhà phân tích của Jefferies cho biết.
Trong một động thái khác đã gây ra báo động trên toàn cầu, Đại diện Thương mại Mỹ vào ngày 21/2 đã đề xuất mức phí cao đối với các tàu do Trung Quốc đóng vào các cảng của Mỹ nhằm thúc đẩy ngành đóng tàu của Mỹ.
Theo đề xuất, một tàu do các nhà khai thác vận tải biển Trung Quốc sở hữu sẽ phải trả phí vào cảng lên tới 1 triệu USD cho mỗi tàu. Phí đối với các nhà khai thác khác sử dụng tàu do Trung Quốc đóng có thể lên tới 1,5 triệu USD.
Mặc dù đề xuất này có thể có lợi cho các nhà khai thác tàu biển Đài Loan (Trung Quốc) và Hàn Quốc, nhưng các chuyên gia cảnh báo rằng chúng sẽ có tác động lớn đến các hãng vận tải container và có thể dẫn đến giá tiêu dùng tăng cao đối với các mặt hàng từ đồ chơi và quần áo đến thực phẩm và nhiên liệu.
"Gánh nặng kinh tế đối với các nhà xuất khẩu và nhập khẩu Mỹ sẽ rất lớn…Các hành động mà chính quyền Mỹ thực hiện trong bốn tuần qua là chưa từng có về phạm vi và quy mô", chuyên gia vận tải container Lars Jensen cho biết.
