Anh thúc giục thành lập 'liên minh những nước sẵn sàng hỗ trợ Ukraine'

Thủ tướng Anh Keir Starmer tuyên bố nước này và Pháp có thể lãnh đạo "liên minh những quốc gia sẵn sàng" cung cấp hỗ trợ quân sự cho Ukraine, bao gồm cả triển khai quân đội và máy bay, nhằm bảo vệ các vị trí trọng yếu của Kiev sau khi đạt được thỏa thuận hòa bình với Mátxcơva.

Trong hội nghị thượng đỉnh khẩn cấp tại London hôm 2/3, Thủ tướng Anh Starmer đã nhắc lại sự cần thiết của việc Liên minh châu Âu (EU) và các đồng minh khác phải hành động, đóng vai trò dẫn đầu trong việc hỗ trợ Kiev. Mặc dù thừa nhận một số quốc gia không có nhiều đóng góp, nhưng ông vẫn nhấn mạnh những nước đã sẵn sàng nên hành động khẩn trương.

"Không phải quốc gia nào cũng cảm thấy có thể đóng góp, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta ngồi yên. Thay vào đó, những quốc gia đã sẵn sàng cần phải lập kế hoạch ngay bây giờ. Anh đã chuẩn bị hỗ trợ bằng lực lượng trên bộ và trên không", ông Starmer nói với báo chí.

Trong khi đó, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tuyên bố quân đội châu Âu sẽ chỉ được triển khai khi tình hình trên bộ an toàn cho họ. Ông đề xuất một "lệnh ngừng bắn tạm thời trên không, trên biển và cơ sở hạ tầng năng lượng" trong một tháng - ý tưởng mà Mátxcơva trước đây từng lên án là một âm mưu của phương Tây nhằm tái vũ trang và củng cố Kiev.

"Sẽ không có binh sĩ châu Âu nào trên lãnh thổ Ukraine trong những tuần tới", ông Macron nói trong một cuộc phỏng vấn với Le Figaro. "Câu hỏi đặt ra là làm thế nào chúng ta có thể tận dụng thời gian này để cố gắng đạt được một lệnh ngừng bắn. Các cuộc đàm phán sẽ mất vài tuần, và sau đó, khi thỏa thuận hòa bình được ký kết, lực lượng sẽ được triển khai".

Mátxcơva nhiều lần phản đối các lệnh ngừng bắn tạm thời tương tự thỏa thuận Minsk, nhấn mạnh một thỏa thuận ràng buộc về mặt pháp lý, lâu dài, có thể giải quyết các nguyên nhân gốc rễ của cuộc xung đột. Thỏa thuận ngừng bắn Minsk, vốn được cho là nhằm mục đích đóng băng xung đột giữa Kiev và Cộng hòa Nhân dân tự xưng Donetsk, Cộng hòa Nhân dân tự xưng Lugansk, trên thực tế chỉ là "một nỗ lực nhằm cho Ukraine thời gian" để xây dựng sức mạnh của mình, cựu Thủ tướng Đức Angela Merkel thừa nhận vào năm 2022.

Hội nghị thượng đỉnh ngày 2/3 có sự tham dự của một số lãnh đạo châu Âu, bao gồm: Thủ tướng Anh Starmer, Tổng thống Pháp Macron, Thủ tướng Đức Olaf Scholz, Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk và những người khác, cùng với Thủ tướng Canada Justin Trudeau, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen và Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Mark Rutte.

Thủ tướng Canada Trudeau không loại trừ khả năng triển khai quân đội tới Ukraine, nói rằng Ottawa "đã xem xét những cách hỗ trợ tốt nhất và như tôi đã nói cách đây vài ngày, mọi thứ đều có thể xảy ra".

Thủ tướng Ý Giorgia Meloni tuyên bố vẫn chưa có kế hoạch cụ thể nào cho việc triển khai quân đội, nhấn mạnh rằng "sự hiện diện của quân đội Ý tại Ukraine chưa bao giờ nằm trong chương trình nghị sự".

Thủ tướng Ba Lan Tusk lưu ý rằng các nhà lãnh đạo đã không đề xuất được một lập trường chung và có hệ thống để định hình các đảm bảo an ninh trong tương lai cho Ukraine, hoặc "một kế hoạch cụ thể cho các cuộc đàm phán" với Nga.

"Tất cả chúng ta đều cảm thấy hiện không ai có kế hoạch cho vấn đề này. Và cảm giác hỗn loạn, cách tiếp cận tạm thời đó, đôi khi khơi dậy những cảm xúc như chúng ta đã thấy trong cảnh tượng không đẹp mắt ở Washington vài ngày trước, điều mà tất cả chúng ta đều muốn tránh", ông Tusk nói.

Mátxcơva phản đối mạnh mẽ việc triển khai quân đội nước ngoài đến Ukraine, cảnh báo nếu không có lệnh của Liên Hợp Quốc, lực lượng này sẽ bị coi là mục tiêu hợp pháp. Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Lavrov nói rằng ý tưởng triển khai quân đội nước ngoài đến Ukraine - chủ yếu do Pháp và Anh thúc đẩy - là một kế hoạch nhằm "tiếp tục thúc đẩy xung đột và ngăn chặn mọi nỗ lực làm nguội tình hình".

>> Thủ tướng Anh bác kêu gọi hủy lời mời Tổng thống Trump thăm cấp nhà nước