Vì sao trung tâm trong lĩnh vực hơn 1.000 tỷ USD có thể gây ảnh hưởng tới gần 3,7 triệu người ở Mỹ?

Các trung tâm này có thể mang về nhiều tỷ USD nhưng cũng đang gây ra tác động làm ảnh hưởng tới hàng triệu người.

Đó là các trung tâm dữ liệu trí tuệ nhân tạo (AI). Theo các chuyên gia, lĩnh vực AI có giá trị thị trường lên tới hơn 1.000 tỷ USD trong những năm tới. Đây là lĩnh vực đang được nhiều quốc gia trên thế giới đầu tư. Trong đó, việc xây dựng và vận hành các trung tâm dữ liệu AI đóng một vai trò rất quan trọng. Trên thực tế, việc vận hành các trung tâm AI này lại rất "ngốn" điện.

AI cần rất nhiều điện?

Theo báo cáo gần đây của Viện Nghiên cứu Điện lực Mỹ, các trung tâm dữ liệu AI có thể tiêu thụ tới 9% lượng điện của nước Mỹ vào năm 2030, tức là gấp đôi lượng điện mà chúng sử dụng hiện nay. Chưa hết, một số trung tâm dữ liệu AI thế hệ kế tiếp có thể tiêu thụ lượng điện tiêu thụ tương đương với một triệu hộ gia đình Mỹ.

Ngoài ra, theo báo cáo mới đây của Công ty Grid Strategies, nhu cầu điện của nước Mỹ sẽ tăng gần 16% trong 5 năm tới, tức là gấp hơn 3 lần so với ước tính cách đây 1 năm. Nguyên nhân chủ yếu là vì các trung tâm dữ liệu AI mới. Rõ ràng các trung tâm AI đang "ngốn" lượng điện năng khổng lồ.

Tuy nhiên, các trung tâm này cũng đang gây ra tác động tới chất lượng điện của người tiêu dùng.

Các trung tâm AI có ảnh hưởng thế nào tới lưới điện?

Cụ thể, theo thống kê từ tờ Bloomnerg , trong phạm vi 80 km từ các trung tâm dữ liệu AI, chất lượng điện bị giảm sút đáng kể và gây ảnh hưởng đến gần 3,7 triệu người. Hơn nữa, chất lượng điện kém còn làm giảm tuổi thọ của thiết bị điện, có nguy cơ gây quá nhiệt và cháy nổ.

Tình trạng điện không ổn định này giống như tiềng rè khi loa bị đẩy lên quá giới hạn và trong kỹ thuật được gọi là hiện tượng "sóng hài xấu".

Theo các chuyên gia, sóng hài là một dạng sóng nhiễu không mong muốn, gây tác động xấu đến hệ thống điện. Cụ thể, thay vì chạy đều đặn theo một nhịp độ chuẩn, dòng điện chạy vào nhà sẽ bị biến dạng, gây ảnh hưởng đến các thiết bị.

Hậu quả sẽ khiến các thiết bị điện trong nhà có thể bị nóng lên bất thường, chẳng hạn động cơ tủ lạnh, điều hòa bị rung lắc và bị hỏng sớm hơn bình thường. Theo các chuyên gia, tổng thiệt hại do ảnh hưởng của hiện tượng này có thể lên tới hàng tỷ USD.

Tại khu vực ở phía bắc bang Virginia, Mỹ, nơi tập trung nhiều trung tâm dữ liệu nhất thế giới, vấn đề này đặc biệt nghiêm trọng. Chẳng hạn, tại Hạt Loudoun có tỉ lệ biến dạng điện cao gấp 4 lần mức trung bình của toàn quốc. Nguyên nhân là do các trung tâm dữ liệu AI tiêu thụ điện năng khổng lồ, tương ứng với khoảng 10.000 hộ gia đình. Mặt khác, mức tiêu thụ điện của AI còn rất bất ổn định và có sự biến động mạnh.

Hiện nay, các công ty điện lực cũng đang triển khai một số giải pháp như xây dựng trạm biến áp riêng cho trung tâm dữ liệu hay lắp đặt bộ lọc và tụ điện. Nhưng việc theo dõi và đo lường vấn đề tại cấp hộ gia đình vẫn còn hạn chế, vì chi phí cao.

Ông Bob Marshall, CEO của Công ty Whisker Labs, nhận định rằng, hiện tượng sóng hài xấu là dấu hiệu sớm cho thấy hệ thống điện đang chịu áp lực quá tải, đồng thời có thể dẫn đến những sự cố nghiêm trọng hơn trong tương lai.

Bài tham khảo nguồn: Bloomberg, Forbes, EPRI