Cả Trung Quốc, Canada và Mexico - 3 đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ - đều đưa ra chính sách phản đòn nhằm chống lại lệnh áp đặt thuế nhập khẩu được ông Trump đưa ra thời gian qua.
Mức thuế mới 25% đối với hàng nhập khẩu từ Mexico và Canada do Tổng thống Mỹ Donald Trump đưa ra chính thức có hiệu lực ngày 4/3. Các chính sách thuế quan đối với hàng hóa Trung Quốc cũng được triển khai, làm dấy lên những cuộc chiến thương mại. Điều này có nguy cơ kìm hãm tăng trưởng kinh tế và đẩy giá cả lên cao trong bối cảnh người dân Mỹ đang vật lộn với tình trạng lạm phát kéo dài.
Ông Trump cho rằng lệnh áp thuế nhằm chống lại việc 3 đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ chưa đủ nỗ lực ngăn chặn dòng chảy chất kích thích chết người vào Mỹ. Nhưng theo Reuters, tình trạng hiện tại có thể gây tác động xấu lên 2.200 tỷ USD thương mại hàng năm.
Căng thẳng leo thang
Trong bài phát biểu trước Quốc hội ngày 5/3, Tổng thống Donald Trump cho biết ông tiếp tục áp dụng thuế quan vào ngày 2/4, bao gồm "thuế quan có đi có lại" và các biện pháp phi thuế quan nhằm cân bằng tình trạng lệch hướng thương mại kéo dài nhiều năm.
Tổng thống Mỹ nhấn mạnh các mức thuế cao mà Ấn Độ, Hàn Quốc, Liên minh châu Âu, Trung Quốc và các nước khác đã áp dụng đối với hàng hóa Mỹ.
"Các quốc gia khác áp thuế chống lại chúng ta trong nhiều thập kỷ, bây giờ đến lượt chúng ta hành động", ông Trump tuyên bố.
Howard Lutnick - Bộ trưởng Thương mại Mỹ - cho biết các quan chức Mỹ đã trao đổi với Mexico và Canada "cả ngày" và vẫn có thể đạt được giải pháp một phần với hai nước láng giềng, đồng thời nhấn mạnh rằng họ cần hành động mạnh mẽ hơn trong việc kiểm soát fentanyl.
Điều khiến thị trường quan tâm hiện tại là chính sách thuế quan mới gây ra áp lực tăng giá tại Mỹ. Một số chuyên gia kinh tế lo lắng điều này đi ngược cam kết của ông Trump khi tranh cử rằng sẽ giảm chi phí sinh hoạt cho người dân Mỹ.
Brian Cornell - Tổng Giám đốc Target - cho biết hãng bán lẻ này sẽ phải tăng giá "trong vài ngày tới" đối với một số sản phẩm tạp hóa theo mùa, bao gồm bơ nhập khẩu từ Mexico.
Lo ngại giá thành gia tăng sau lệnh áp thuế giữa các nước.
|
Nhà bán lẻ đồ điện tử Best Buy cũng cảnh báo về khả năng tăng giá. Tổng giám đốc Corie Barry cho biết Trung Quốc vẫn là nguồn cung cấp sản phẩm hàng đầu của công ty, với Mexico đứng thứ hai.
Mức thuế 20% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc sẽ áp dụng cho nhiều mặt hàng điện tử quan trọng chưa bị đánh thuế trước đây, bao gồm điện thoại thông minh, máy tính xách tay, máy chơi game, đồng hồ thông minh, loa và thiết bị Bluetooth.
"Chúng tôi ước tính thuế quan có thể khiến chi phí hàng hóa tăng gần 1.000 USD/năm ở mỗi hộ gia đình. Đồng USD mạnh lên có thể làm giảm bớt tác động lạm phát, nhưng không thể loại bỏ hoàn toàn", nhà kinh tế trưởng Kathy Bostjancic của Nationwide Mutual nhận định.
Phản đòn mạnh mẽ
Mức thuế bổ sung 10% đối với hàng hóa Trung Quốc có hiệu lực từ thứ Ba chồng lên mức thuế 10% trước đó do ông Trump thông qua ngày 4/2, cũng như mức thuế lên tới 25% được áp dụng từ nhiệm kỳ đầu của tổng thống Mỹ.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc nhanh chóng đáp trả cứng rắn: "Nếu Mỹ muốn khơi mào, dù là thuế quan, thương mại hay bất kỳ hình thức nào khác, chúng tôi sẵn sàng đáp trả".
Nói là làm, Trung Quốc ngay lập tức đưa ra biện pháp trả đũa. Khởi đầu cho màn phản đòn là việc áp thuế bổ sung 10-15% đối với một số mặt hàng nhập khẩu từ Mỹ vào Trung Quốc kể từ ngày 10/3, đồng thời áp đặt loạt hạn chế xuất khẩu mới đối với các thực thể được chỉ định của Mỹ.
Biện pháp trả đũa tiếp theo của Trung Quốc là áp thuế lên nhiều sản phẩm nông nghiệp của Mỹ, bao gồm: Thịt, ngũ cốc, bông, trái cây, rau và các sản phẩm từ sữa.
Ở nhiệm kỳ đầu của ông Trump, nông dân Mỹ đã chịu tổn thất khoảng 27 tỷ USD do thị phần tại Trung Quốc rơi vào tay Brazil. Chuyên gia kinh tế lo lắng điều tương tự tiếp tục xảy ra.
Ngoài ra, Trung Quốc khiếu nại lên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) về các mức thuế của Mỹ.
Những màn phản đòn liên tiếp từ Canada, Mexico và Trung Quốc đối với Mỹ làm leo thang cuộc chiến thương mại.
|
Thủ tướng Canada Justin Trudeau lên án mức thuế này là "quyết định hết sức ngu ngốc", tuyên bố sẽ đáp trả bằng cách áp thuế 25% đối với 30 tỷ CAD (20,7 tỷ USD) hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ, bao gồm: Nước cam, bơ đậu phộng, rượu vang, rượu mạnh, bia, cà phê, đồ gia dụng và xe máy.
Trudeau cảnh báo rằng Canada tiếp tục áp thuế lên 125 tỷ CAD hàng hóa Mỹ nếu các biện pháp thuế quan của ông Trump vẫn duy trì trong 21 ngày tới. Danh mục áp thuế có thể bao gồm ô tô, thép, máy bay, thịt bò và thịt lợn. Ông cũng cho biết Canada sẽ phản đối thuế quan của Mỹ theo các quy định của WTO và Hiệp định thương mại Mỹ - Mexico - Canada.
"Họ đã phát động một cuộc chiến thương mại mà trước tiên sẽ gây tổn hại chính các gia đình Mỹ", ông Trudeau nhấn mạnh.
Trước đó, ông Trump đã cảnh báo trên mạng xã hội rằng "nếu Canada áp thuế trả đũa, chúng ta sẽ lập tức nâng thuế quan đáp trả tương ứng".
Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum cũng tuyên bố sẽ có biện pháp đáp trả, nhưng chưa tiết lộ chi tiết, chỉ cho biết sẽ công bố quyết định chính thức vào Chủ nhật.
Thuế quan mới của Mỹ áp lên Mexico và Canada có thể gây hậu quả nghiêm trọng đến nền kinh tế Bắc Mỹ vốn có sự hội nhập cao, làm suy yếu đà tăng trưởng bất ngờ của nền kinh tế Mỹ những năm gần đây.
Theo mô hình GDPNow của Ngân hàng Dự trữ Liên bang Atlanta, GDP Mỹ trong quý đầu năm nay dự báo sẽ giảm 2,8%, đảo ngược hoàn toàn so với mức tăng trưởng 2,3% dự kiến vào tuần trước.
>> Sắc lệnh thuế của ông Trump tác động thế nào đến toàn bộ nước Mỹ?
