Trung Quốc kiện Lào đòi nợ 555 triệu USD liên quan đến siêu dự án thủy điện

Tập đoàn Nhà nước Trung Quốc đã kiện công ty điện lực quốc gia Lào vì khoản nợ lên tới 555 triệu USD liên quan đến lượng điện sản xuất từ dự án thủy điện bậc thang Nam Ou trị giá 2,7 tỷ USD, vốn đã đi vào hoạt động từ năm 2021.

Chấn động vụ doanh nghiệp Nhà nước Trung Quốc kiện công ty điện lực Lào vì “chây ì” khoản nợ hơn 500 triệu USD

Theo hồ sơ trọng tài mà hãng thông tấn Reuters thu thập được, một công ty Nhà nước Trung Quốc đã khởi kiện công ty Điện lực Quốc gia Lào Electricite du Laos để đòi khoản tiền 555 triệu USD chưa thanh toán từ một dự án thủy điện.

Vụ kiện đã được đệ trình tại Singapore chống lại Electricite du Laos (EdL) bởi một đơn vị thuộc Tập đoàn Xây dựng Điện lực Trung Quốc (PowerChina). Nguyên nhân xuất phát từ khoản tiền chưa thanh toán liên quan đến lượng điện sản xuất từ dự án thủy điện bậc thang Nam Ou trị giá 2,7 tỷ USD, vốn đã đi vào hoạt động từ năm 2021.

>> Trung Quốc lập kỷ lục xuất khẩu 540 tỷ USD, thương chiến càng thêm nóng bỏng

Dự án này do công ty con của PowerChina, Nam Ou Power, vận hành và có tổng công suất phát điện 1,27 gigawatt (GW) từ 7 bậc thang trải dài trên 350km sông.

Dự án thủy điện bậc thang sông Nam Ou là một trong những dự án lớn nhất ở Lào, chiếm 7% trong tổng số 18 GW công suất thủy điện của cả nước - Ảnh: PowerChina

Nam Ou là một trong những dự án thủy điện lớn nhất tại Lào, chiếm khoảng 7% trong tổng công suất thủy điện 18 GW của quốc gia không giáp biển, nằm “sát vách” Việt Nam với dân số gần 8 triệu người này.

Theo một nguồn tin am hiểu vụ việc, EdL vẫn chưa có phản hồi chính thức đối với đơn kiện. Nguồn tin này cho biết đây là lần đầu tiên một doanh nghiệp Nhà nước Trung Quốc kiện một công ty do Chính phủ Lào quản lý tại một trọng tài quốc tế. Vì tính chất nhạy cảm của vụ kiện, nguồn tin yêu cầu giấu tên. Các chi tiết về vụ kiện này cũng đã lần đầu tiên được công khai.

Dự án Nam Ou nằm trong khuôn khổ Sáng kiến “Vành đai và Con đường” của Trung Quốc, nhằm xây dựng các tuyến giao thương và vận tải khắp châu Á và xa hơn nữa. Các nhà phê bình phương Tây cho rằng những khoản đầu tư lớn của Trung Quốc vào các quốc gia gặp khó khăn về tài chính đã giúp Bắc Kinh có lợi thế chiến lược. Tuy nhiên, Trung Quốc bác bỏ cáo buộc này.

Hiện PowerChina, EdL và các luật sư đại diện cho Nam Ou chưa đưa ra bình luận nào. Bộ Ngoại giao Trung Quốc, cơ quan quản lý năng lượng và Bộ Thương mại của nước này cũng không phản hồi yêu cầu bình luận.

Tham vọng trở thành “viên pin của Đông Nam Á” gặp khó vì nợ tương đương 4% GDP quốc gia

Lào đã đầu tư mạnh vào các dự án thủy điện, phần lớn được tài trợ bởi Trung Quốc, với tham vọng trở thành “viên pin của Đông Nam Á” thông qua việc xuất khẩu điện sang các nước láng giềng.

Tuy nhiên, các dự án khổng lồ cũng gây ra hệ lụy là những khoản nợ nghiêm trọng.

>> Trung Quốc vừa xây tổng kho TMĐT khổng lồ 660.000m2 sát Việt Nam, một tỉnh đề xuất lập khu TMĐT xuyên biên giới để tận dụng cơ hội

Theo đơn kiện gửi lên Trung tâm Trọng tài Quốc tế Singapore vào tháng trước, PowerChina cho biết EdL đang nợ 486,3 triệu USD tiền điện, cộng với 65,8 triệu USD tiền lãi. Các khoản nợ tổng cộng hơn nửa tỷ USD này liên quan đến hóa đơn hàng tháng từ tháng 1/2020 đến tháng 12/2024. Tổng số tiền nợ tương đương khoảng 4% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Lào.

Năm 2020, do áp lực nợ nần gia tăng trong bối cảnh đại dịch Covid-19, EdL đã phải nhượng quyền kiểm soát phần lớn hệ thống truyền tải điện của mình cho Tập đoàn Lưới điện miền Nam Trung Quốc (China Southern Power Grid Co), một doanh nghiệp Nhà nước của “nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới”.

Trong đơn kiện, Nam Ou cũng yêu cầu bồi thường 3 triệu USD vì EdL thanh toán phần lớn các khoản phí bằng đồng kip của Lào, trong khi thỏa thuận ban đầu quy định rằng 85% số tiền phải được thanh toán bằng đồng USD.

Giữa bối cảnh đó, Lào đã phải vật lộn với tình trạng siêu lạm phát và dự trữ ngoại hối cạn kiệt kể từ đại dịch Covid-19, khiến đồng kip mất giá gần 60% trong vòng 5 năm qua.

Theo Bangkok Post

>> Trung Quốc 'bơm tiền' cho dân mua smartphone, đây là 3 ông lớn hưởng lợi