Thương vụ 20.800 tỷ bị hoãn, cổ phiếu BCM lao dốc: Becamex IDC liệu có chao đảo trước 'cơn gió ngược'?

Việc tạm hoãn thương vụ đấu giá cổ phần lớn nhất lịch sử chứng khoán Việt Nam đồng nghĩa với việc Becamex đang tạm gác lại giấc mơ huy động hơn 20.800 tỷ đồng phục vụ cho những dự án khu công nghiệp - đô thị vệ tinh trọng điểm.

Thương vụ đấu giá cổ phiếu lớn nhất lịch sử thị trường chứng khoán Việt Nam bị tạm hoãn. Cổ phiếu Becamex liên tục lao dốc, thị trường tài chính đầy biến động cùng với "cú sốc" thương mại từ Mỹ hiện đang là những gì diễn ra trong bức tranh chung toàn cảnh đầy biến động.

Giữa bối cảnh ấy, doanh nghiệp đầu tàu phát triển hạ tầng phía Nam buộc phải tính lại bài toán vốn và chiến lược đầu tư dài hạn.

Thương vụ tạm hoãn: Khi câu chuyện vốn không chỉ dừng ở cổ phiếu

Mới đây, Tổng công ty Đầu tư và Phát triển Công nghiệp (Becamex IDC, mã chứng khoán: BCM) đã đưa ra thông báo tạm hoãn đợt đấu giá 300 triệu cổ phiếu ra công chúng - thương vụ được kỳ vọng thu hút hơn 20.800 tỷ đồng vốn mới. Mức giá chào bán 69.600 đồng/cổ phiếu được xác lập khi thị giá BCM đang tăng mạnh, từng chạm mốc 81.800 đồng/cổ phiếu.

>> TTC Land đặt mục tiêu lợi nhuận năm 2025 tăng gấp rưỡi, hướng đến chu kỳ tăng trưởng mới

Tuy nhiên, cú rơi mạnh mẽ của thị trường chứng khoán chỉ trong vài phiên gần đây đã "bẻ gãy" đà kỳ vọng, khiến giá BCM rơi về 60.700 đồng (ngày 10/4) - dưới cả mức giá chào bán.

Kịch bản "lỗ ngay khi mua" khiến không ít nhà đầu tư lùi bước và Becamex buộc phải hoãn thương vụ để tránh một kết quả thất bại có thể gây ảnh hưởng đến uy tín thị trường và chiến lược vốn dài hạn.

Tác động từ căng thẳng thương mại Mỹ – Việt: Tâm lý nhà đầu tư dao động

Trong khi thị trường nội địa chưa kịp ổn định thì thông tin về việc Tổng thống Mỹ Donald Trump áp thuế 46% lên hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam (đầu tháng 4/2025) khiến bức tranh thêm phần u ám. Dù đến ngày 9/4, ông Trump đã tạm hoãn áp thuế trong 90 ngày, nhưng tâm lý thị trường đã bị ảnh hưởng đáng kể.

Bất động sản công nghiệp được xem là "mũi nhọn" của Becamex IDC vốn hưởng lợi mạnh từ làn sóng dịch chuyển FDI, đặc biệt từ Mỹ và các nước châu Á. Do đó, nếu căng thẳng thương mại tiếp tục leo thang, các doanh nghiệp Mỹ có thể tạm ngưng mở rộng sản xuất hoặc tìm kiếm thị trường thay thế. Điều này tác động trực tiếp đến nhu cầu thuê đất trong các khu công nghiệp, đặc biệt là tại những địa phương như Bình Dương – đại bản doanh của Becamex IDC ở thời điểm hiện tại.

Becamex IDC "là ai" trong hệ sinh thái bất động sản?

Không đơn thuần là một doanh nghiệp hạ tầng, Becamex IDC còn là "ông trùm" phát triển khu công nghiệp, đô thị vệ tinh và bất động sản khu vực phía Nam, đặc biệt tại Bình Dương – một trong những "thủ phủ công nghiệp" lớn nhất cả nước.

BCM hiện đang là đơn vị đầu mối cho hàng loạt khu công nghiệp - đô thị nổi bật như:

- KCN VSIP (liên doanh với Singapore)

- Khu liên hợp công nghiệp - dịch vụ - đô thị Bình Dương

- Thành phố mới Bình Dương - được quy hoạch như một trung tâm hành chính – tài chính – công nghệ mới thay thế dần TP. Thủ Dầu Một. Đây là doanh nghiệp đi đầu trong mô hình "khu công nghiệp - đô thị - dịch vụ đồng bộ.

Tạm hoãn đấu giá, ngưng "nạp đạn" cho tham vọng mới?

Thương vụ chào bán cổ phần là một phần trong kế hoạch huy động vốn để đầu tư cho các dự án lớn, như KCN Cây Trường, KCN Bàu Bàng mở rộng, góp vốn VSIP và trả nợ ngân hàng hơn 4.000 tỷ đồng.

Theo phương án sử dụng vốn được Becamex IDC công bố, hơn 20.800 tỷ đồng huy động được sẽ được phân bổ vào 3 nhóm chính, gồm:

- Đầu tư vào các dự án mới như KCN Cây Trường, Bàu Bàng mở rộng: ~8.400 tỷ đồng

- Góp vốn bổ sung vào liên doanh VSIP (cùng Sembcorp Singapore): ~6.000 tỷ đồng

- Trả nợ vay ngân hàng và chi phí phát hành: ~4.300 tỷ đồng

Việc tạm dừng kế hoạch đấu giá không chỉ ảnh hưởng đến chiến lược gọi vốn, mà còn gián tiếp làm chậm lại quá trình triển khai hạ tầng tại các khu công nghiệp trọng điểm, vốn đóng vai trò là đầu kéo tăng trưởng kinh tế vùng và "mồi nhử" hút FDI.

Ngoài ra, điều này cũng đồng nghĩa với việc nguồn lực tài chính cho những dự án này sẽ thiếu hụt trong ngắn hạn, đặt áp lực lên các dòng tiền hoạt động, đồng thời làm chậm lại kế hoạch mở rộng quỹ đất và phát triển hạ tầng.

Thương vụ đấu giá hơn 300 triệu cổ phiếu, với giá khởi điểm 69.600 đồng/cp, tương đương hơn 20.800 tỷ đồng là một kế hoạch gọi vốn cực kỳ lớn. Với số tiền này, nếu thành công, Becamex IDC sẽ có nguồn lực để:

- Mở rộng quỹ đất tại các vùng vệ tinh mới nổi: Tây Ninh, Bình Phước, Long An.

- Đẩy mạnh các dự án đô thị vệ tinh, khu công nghiệp mới như: VSIP 4, Becamex Bình Phước.

- Tái cấu trúc tài chính hoặc mua lại các dự án đang dở dang.

Việc tạm hoãn phản ánh một điều quan trọng rằng thị trường không còn dễ "huy động vốn rẻ" cho đầu tư bất động sản như vài năm về trước.

Becamex IDC nhiều khả năng sẽ phải tính toán lại chiến lược mở rộng hay tạm thời "phanh" bớt tốc độ.

Trong bối cảnh lãi suất có dấu hiệu nhích lên trở lại và các kênh vốn khác (trái phiếu, tín dụng) còn siết chặt, Becamex IDC cần tái cơ cấu lại lộ trình đầu tư, ưu tiên dòng tiền cho những phân khúc có khả năng tạo thu nhập sớm hoặc ổn định – như cho thuê khu công nghiệp, hợp tác liên doanh.

Bất động sản đô thị: Đòn bẩy dài hạn nhưng chưa thể "kích hoạt" ngay

Becamex IDC không chỉ làm khu công nghiệp, mà còn sở hữu các dự án đô thị quy mô lớn như Thành phố mới Bình Dương, các khu đô thị vệ tinh tại Bàu Bàng, Cây Trường, VSIP... Tuy nhiên, bất động sản đô thị - nhà ở thương mại, dịch vụ hiện vẫn chưa có sự phục hồi rõ rệt.

Thanh khoản thấp, tâm lý người mua nhà chưa cải thiện, đặc biệt tại các đô thị cấp 2–3, khiến các dự án khu đô thị dù có quy hoạch đẹp nhưng chưa thể tạo dòng tiền trong ngắn hạn. Với Becamex IDC, điều này có thể tạo "áp lực kép" khi vừa phải gánh chi phí hạ tầng, vừa khó thu hồi vốn nếu thị trường tiêu dùng tiếp tục trầm lắng.

Dù đối mặt với thách thức ngắn hạn, cần nhấn mạnh rằng Becamex IDC vẫn là một trong những doanh nghiệp bất động sản có quỹ đất sạch quy mô lớn nhất Việt Nam, đặc biệt là ở Bình Dương – nơi hạ tầng đã phát triển đồng bộ, vị trí trung tâm vùng kinh tế trọng điểm phía Nam với những tiềm năng sẵn có như:

- Tài sản dài hạn bền vững với hàng trăm ha đất KCN, khu đô thị đã quy hoạch bài bản.

- Mối quan hệ chiến lược khi hợp tác lâu dài với VSIP, Sembcorp, các nhà đầu tư lớn trong và ngoài nước.

- Kinh nghiệm triển khai đa ngành: Từ công nghiệp, nhà ở, hạ tầng, logistics đến tài chính.

Do đó, khi thị trường phục hồi, Becamex IDC hoàn toàn có thể bật lại mạnh mẽ nhờ nền tảng tài sản thực và năng lực triển khai có sẵn.

Việc 20.800 tỷ đồng bị "kẹt lại" là một thực tế đáng tiếc, nhưng cũng là lời nhắc nhở rõ ràng về việc cân bằng giữa tham vọng mở rộng và khả năng thích ứng với thị trường.

Hoãn đấu giá cổ phiếu không phản ánh sự suy yếu của Becamex IDC mà được xem là điểm dừng mang tính chiến lược trong một giai đoạn thị trường đầy bất định. Becamex IDC hiện vẫn đang giữ vai trò là "kiến trúc sư không gian kinh tế vùng" phía Nam và vẫn sở hữu những yếu tố cốt lõi của một nhà phát triển bất động sản công nghiệp - đô thị hàng đầu cả nước.

Tuy nhiên, để giữ vững vai trò đó, trong ngắn hạn, có lẽ đơn vị này cần cơ cấu lại chiến lược tài chính, cân nhắc lộ trình đầu tư cũng như chuẩn bị cho giai đoạn "tái khởi động" khi thị trường bước vào giai đoạn hồi phục.

Theo báo cáo tài chính đã kiểm toán: Doanh thu thuần của BCM trong năm 2024 đạt 5.195 tỷ đồng (giảm 34% so với năm 2023); Lợi nhuận sau thuế 2024: 2.105 tỷ đồng (giảm 13%).

Tổng tài sản tính đến cuối năm 2024: 58.777 tỷ đồng, hàng tồn kho là 21.206 tỷ đồng, tương đương 36% tổng tài sản.

Dù duy trì được lợi nhuận ổn định nhờ đầu tư tài chính và thu từ công ty liên kết (đặc biệt là VSIP), BECAMEX đang đối mặt với lượng hàng tồn kho lớn, chi phí tài chính tăng và áp lực đòn bẩy tài chính nếu không bổ sung kịp thời nguồn vốn mới.

>> Khu thương mại tự do đầu tiên của Việt Nam: Có cần thiết lấn biển để triển khai nếu Đà Nẵng 'tái nhập' Quảng Nam?