Sau nhiều tháng trì hoãn công bố báo cáo tài chính, "gã khổng lồ" bất động sản Trung Quốc Country Garden Holdings cuối cùng đã hé lộ khoản lỗ khổng lồ gần 175 tỷ Nhân dân tệ (tương đương 23.8 tỷ USD) trong năm 2023, gấp gần 30 lần so với năm trước đó. Đây được xem là một trong những khoản lỗ lớn nhất từ trước đến nay của một doanh nghiệp bất động sản Trung Quốc.
Con đường trượt dốc không phanh của nhà phát triển này thể hiện rõ qua việc tổng doanh thu sụt giảm từ mức 430 tỷ nhân dân tệ năm 2022 xuống còn 401 tỷ nhân dân tệ trong năm 2023. Cổ phiếu niêm yết tại Hong Kong của Country Garden cũng bị đình chỉ giao dịch từ tháng 4/2024.
Trong một báo cáo riêng gửi Sở Giao dịch Chứng khoán Hồng Kông, tập đoàn có trụ sở tại Phật Sơn cho biết đã lỗ ròng 12.8 tỷ Nhân dân tệ trong nửa đầu năm 2024. Mặc dù con số này đã giảm so với mức lỗ 48.9 tỷ Nhân dân tệ trong nửa đầu năm 2023, nhưng doanh thu lại sụt giảm mạnh xuống chỉ còn 102 tỷ Nhân dân tệ trong 6 tháng đầu năm ngoái, giảm gần 55%.
Nợ nần chồng chất
Áp lực thanh khoản đang đè nặng lên Country Garden khi tổng nợ vay của công ty lên tới hơn 250 tỷ nhân dân tệ tính đến tháng 6/2024. Trong đó, phần lớn là nợ ngắn hạn với gần 204 tỷ Nhân dân tệ, trong khi công ty chỉ còn gần 45 tỷ Nhân dân tệ tiền mặt. Tính đến thời điểm hiện tại, tập đoàn này đã vỡ nợ tổng cộng hơn 147 tỷ Nhân dân tệ các khoản vay.
Trong báo cáo thường niên 2023, Country Garden thừa nhận sự sụt giảm mạnh trong doanh số bán trước căn hộ kể từ tháng 4/2023, cùng với những khó khăn trong việc phát hành trái phiếu mới đã góp phần vào tình trạng tài chính khó khăn hiện tại. Tuy nhiên, công ty vẫn khẳng định "cam kết bàn giao nhà đúng hạn cho người mua".
Trong nỗ lực vực dậy tình hình, Country Garden đã công bố kế hoạch tái cơ cấu tham vọng nhằm cắt giảm nợ nước ngoài lên đến 11.6 tỷ USD. Kế hoạch này bao gồm việc gia hạn thời hạn trả nợ lên đến 11.5 năm, giảm dần chi phí vay và một động thái đáng chú ý: Chuyển đổi khoản vay 1.1 tỷ USD của Chủ tịch tỷ phú Yang Huiyan thành cổ phiếu.
Sự sụp đổ của một trong những nhà phát triển bất động sản hàng đầu Trung Quốc như Country Garden không phải là trường hợp cá biệt. Vào cuối năm 2023, công ty đã vỡ nợ 11 tỷ USD trái phiếu nước ngoài, tiếp nối chuỗi khủng hoảng nợ của các nhà phát triển khác như China Evergrande - công ty đã bị đình chỉ giao dịch cổ phiếu từ tháng 1/2024 sau lệnh thanh lý từ Tòa án Tối cao Hồng Kông.
Tình hình càng trở nên nghiêm trọng khi Ever Credit đệ đơn xin thanh lý Country Garden tại Hong Kong vào tháng 2 năm ngoái, sau khi công ty không trả được khoản vay 1.6 tỷ HKD (204 triệu USD). Theo công bố công khai, tính đến cuối năm 2023, Country Garden có tới 16.4 tỷ USD nợ nước ngoài chịu lãi suất.
Một công ty quản lý bất động sản thuộc China Evergrande cũng vừa bị tòa án ở Quảng Châu yêu cầu trả lại 13.4 tỷ Nhân dân tệ tiền vay. Cùng ngày, Shimao Group - công ty nổi tiếng với các dự án khách sạn 5 sao, thông báo CPYM Link Investment đã nộp đơn xin thanh lý và phiên điều trần sẽ diễn ra vào ngày 19/3.
Khủng hoảng này đã và đang tác động mạnh đến nền kinh tế Trung Quốc. Ngành bất động sản, từng đóng góp 1/4 hoạt động kinh tế và hơn 1/3 nguồn thu ngân sách tại thời kỳ đỉnh cao, đã rơi vào tình trạng trì trệ kể từ chiến dịch kiểm soát cho vay của Bắc Kinh vào giữa năm 2021. Doanh số bán nhà mới sụt giảm hơn 40% so với thời kỳ đỉnh cao, trong khi giá nhà bước vào giai đoạn giảm dài nhất trong lịch sử.
Mặc dù Chính phủ Trung Quốc đã triển khai nhiều biện pháp kích thích như cắt giảm lãi suất vay mua nhà và nới lỏng các hạn chế mua nhà, thị trường vẫn chưa có dấu hiệu hồi phục rõ ràng. Theo số liệu từ tổ chức Thông tin Bất động sản Trung Quốc, doanh số bán nhà mới của 100 nhà phát triển lớn nhất đã giảm hơn 28% trong năm 2024, tồi tệ hơn so với mức giảm 16.5% của năm trước đó.
Nhìn về tương lai, các chuyên gia tại Nomura đã đưa ra cảnh báo trong báo cáo tháng 12: "Sự ổn định chỉ giới hạn ở các thành phố hạng nhất, một số vòng xoáy đi xuống vẫn đang tiếp diễn. Vẫn chưa có dấu hiệu rõ ràng nào cho thấy sự phục hồi bền vững".
