Sự “chạy đua” cần thiết

Ghé qua Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK) những ngày đầu năm sau Tết Ất Tỵ, không khí làm việc đã rất khẩn trương, 6-7h tối nhiều phòng làm việc vẫn sáng đèn.

Trong cuộc trò chuyện nhanh với Đầu tư Chứng khoán, một lãnh đạo Ủy ban cho biết, 2025 sẽ là năm chạy đua với công việc và các chính sách mới.

Đó thực sự là một tin mừng, bởi với nhiều người gắn bó với ngành này, chính sách mới, sản phẩm mới để có thêm những động lực tăng trưởng mới đã là điều được mong ngóng lâu nay.

Câu chuyện lớn nhất của thị trường là nâng hạng từ thị trường cận biên lên mới nổi, là áp dụng hệ thống giao dịch mới KRX, là những chính sách để huy động nguồn lực đầu tư cho nền kinh tế. Thực tế từ thị trường cho thấy nhà quản lý đang có bộn bề nhiều việc cần làm.

Với nâng hạng thị trường, cho đến nay, Việt Nam đã đáp ứng các quy định về định lượng với việc nâng hạng theo tiêu chí của FTSE Russell. Gần nhất, Thông tư 68/2024/TT-BTC đã tháo gỡ nút thắt về mặt pháp lý. Ghi nhận thực tiễn cho thấy, việc triển khai nghiệp vụ giao dịch không yêu cầu ký quỹ trước bằng tiền (Non-prefunding) của nhà đầu tư tổ chức nước ngoài đều thuận lợi và đảm bảo sự an toàn, thông suốt từ các thành viên thị trường, các bên liên quan. Cùng với đó, Luật Chứng khoán (sửa đổi) cũng đã được ban hành, trong đó có bổ sung nhiều quy định để đáp ứng các tiêu chuẩn nâng hạng TTCK.

Song còn các yếu tố định tính, như chia sẻ của bà Vũ Thị Chân Phương, Chủ tịch UBCK, “việc nâng hạng phụ thuộc vào sự đánh giá của các tổ chức xếp hạng quốc tế thông qua trải nghiệm thực tế của các nhà đầu tư nước ngoài”.

Để tạo thuận lợi cho nhà đầu tư nước ngoài, ông Quan Đức Hoàng, Chủ tịch quỹ A+ chia sẻ, Việt Nam cần phải hành động, từ những việc tưởng như rất nhỏ. Đơn cử như các quy định liên quan đến nhà đầu tư cư trú hay không cư trú tại Việt Nam, việc mở tài khoản thanh toán tại ngân hàng để có thể chuyển tiền về giao dịch chứng khoán mất tới 6 tháng.

Trong khi, ở các thị trường khác như Brunei, họ có thể mở eKYC mất 1-2 ngày. Thành thử những người như ông Hoàng hiện rất muốn chuyển tiền từ Mỹ đầu tư ở Việt Nam nhưng không thể thực hiện được. Ông buộc phải đầu tư bằng thu nhập kiếm được ở Việt Nam mà thôi.

Những việc thủ công vẫn đang được thực hiện trong thời đại “chuyển đổi số” như xác định tiền trong tài khoản của nhà đầu tư nước ngoài trước khi họ đặt lệnh bằng cách gọi điện kiểm tra qua nhân viên giữa CTCK và ngân hàng lưu ký. Thủ công như vậy nên dễ có sai sót.

Nâng hạng rồi, nước ngoài vào Việt Nam sẽ mua gì? Hiện ngoài cổ phiếu ngân hàng, các tổ chức đầu tư quy mô lớn khá khó khăn trong việc tìm kiếm cơ hội giải ngân. Việc tạo hàng hóa chất lượng cao cho thị trường do đó cũng là ưu tiên. Ngoài doanh nghiệp trong nước, hiện có không ít các doanh nghiệp FDI quy mô lớn như AEON Việt Nam, CP Việt Nam, Phú Mỹ Hưng… có nhu cầu niêm yết cổ phiếu trên sàn.

Đây đều là những nút thắt thể chế cần tháo gỡ, đòi hỏi sự vào cuộc của nhiều bộ, ngành khác, bên cạnh Bộ Tài chính và UBCK. Cũng là sự cần thiết trong những nỗ lực để có thể đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2025 vừa được Trung ương Đảng yêu cầu điều chỉnh, lên 8%.

Để thực hiện được mục tiêu này, giới đầu tư quan tâm tới các giải pháp được trao đổi tại cuộc họp báo thường kỳ Chính phủ tuần qua, theo lời thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương, bao gồm hoàn thiện thể chế pháp luật và thúc đẩy đầu tư. Chính phủ cũng xác định, nhiệm vụ trọng tâm là tháo gỡ vướng mắc, khơi thông các thị trường quan trọng trong nước, bao gồm thị trường bất động sản, thị trường trái phiếu doanh nghiệp, TTCK.

Sau phiên khai sàn nhuộm sắc đỏ với nỗi lo thương chiến, thị trường đang dần tự tin hơn với 4 phiên tăng điểm liên tục, trong đó cổ phiếu ngân hàng được kỳ vọng sẽ là nhóm dẫn sóng cho một giai đoạn tích cực hơn, dưới ảnh hưởng của các chuyển động chính sách ngay từ đầu năm.