Sẽ thanh tra việc triển khai các dự án nhà ở xã hội

Nhu cầu nhà ở xã hội luôn rất cao.

Trong văn bản trả lời cử tri mới đây, Tổng thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết, Thanh tra Chính phủ sẽ tham mưu Thủ tướng Chính phủ phê duyệt định hướng chương trình thanh tra năm 2025, trong đó có thanh tra việc triển khai các dự án nhà ở xã hội (NOXH), quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quỹ đất phát triển NOXH trong các dự án nhà ở thương mại.

Nhiều địa phương hiện nay cũng đang tập trung phát triển NOXH. Đơn cử như TP Hà Nội, chỉ tiêu NOXH hoàn thành trong năm 2024, Hà Nội được giao 6.750 căn.

Theo Sở Xây dựng TP Hà Nội, đến nay, 6 dự án dự kiến hoàn thành trong năm với quy mô khoảng 6.330 căn hộ (khoảng 0,379 triệu m2 sàn nhà ở), đảm bảo hoàn thành chỉ tiêu theo Kế hoạch phát triển nhà ở của thành phố năm 2024 và dự kiến đạt khoảng 93,8% chỉ tiêu được Bộ Xây dựng giao.

Thống kê chung của Bộ Xây dựng cho biết, từ năm 2021 đến nay, cả nước đã hoàn thành khoảng 40.600 căn NOXH, trong đó Bắc Ninh, Hà Nội, Bắc Giang, Khánh Hòa, Thanh Hóa, Tây Ninh, Bình Dương... dẫn đầu cả nước.

Về kết quả triển khai thực hiện các dự án NOXH, theo Bộ Xây dựng, qua tổng hợp báo cáo từ các địa phương, trong giai đoạn từ 2021 đến nay cả nước có 619 dự án NOXH được triển khai với quy mô hơn 560.000 căn. Tuy nhiên, mới có 79 dự án NOXH hoàn thành, 128 dự án NOXH khởi công xây dựng và 412 dự án NOXH được chấp thuận chủ trương đầu tư.

Đáng lưu ý, một số địa phương có nhu cầu về NOXH cao nhưng chưa có dự án hoàn thành như Thái Nguyên, Ninh Bình, Nam Định, Thừa Thiên - Huế, Vĩnh Long, Bến Tre, Bạc Liêu, Cà Mau.

Bộ Xây dựng cũng cho biết, tổng số lượng căn hộ NOXH được khởi công, hoàn thành đến nay đạt khoảng 35,6% mục tiêu đề án xây 1 triệu căn NOXH, giai đoạn đến năm 2025. Quy hoạch, bố trí quỹ đất phát triển NOXH khoảng 9.757ha (tính đến cuối tháng 8/2024). Nhiều địa phương đã quan tâm, dành quỹ đất xây NOXH ở các vị trí thuận lợi, gần trung tâm đô thị, khu công nghiệp, đáp ứng hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, như: Đồng Nai 1.064ha, Quảng Ninh 666ha, Hải Phòng 644ha, Bình Dương 408ha…

Công tác phát triển NOXH dù đã có những chuyển biến, song so với mục tiêu đặt ra đầu năm 2024, số lượng trên chiếm phần không đáng kể. Theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng Bùi Xuân Dũng, mục tiêu phấn đấu đạt được trong năm 2024 là hoàn thành 130.000 căn hộ. Tuy nhiên, với 8 dự án quy mô khoảng 3.100 căn hộ đã hoàn thành trong 6 tháng đầu năm, còn gần 100.000 căn hộ phải hoàn thành trong năm 2024.

Mới đây, Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Quyết định số 927/QĐ-TTg: Ban hành kế hoạch triển khai thực hiện Chỉ thị số 34-CT/TW ngày 24 tháng 5 năm 2024 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phát triển NOXH trong tình hình mới.

Kế hoạch nêu rõ, các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, chính quyền các cấp tập trung chỉ đạo thực hiện có hiệu quả 5 nhiệm vụ, giải pháp: Tuyên truyền, nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm về công tác phát triển NOXH. Rà soát, hoàn thiện chính sách, hệ thống pháp luật có liên quan đến NOXH. Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, trách nhiệm phối hợp của các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp trong phát triển NOXH và thực hiện các chính sách hỗ trợ nhà ở cho các đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về NOXH. Huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn vốn cho phát triển NOXH. Đổi mới phương thức, mô hình quản lý và phát triển NOXH.

Quyết định nhấn mạnh nội dung ưu tiên bố trí nguồn vốn ngân sách nhà nước từ trung ương và địa phương tương xứng, kịp thời để bảo đảm thực hiện các mục tiêu phát triển NOXH. Nhà nước tập trung phát triển NOXH cho thuê khu vực đô thị bằng nguồn vốn đầu tư công.

Đẩy mạnh thực hiện xã hội hoá nguồn vốn phát triển NOXH, đặc biệt là của các doanh nghiệp trong nước và nước ngoài. Rà soát, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để triển khai hiệu quả chương trình cho vay hỗ trợ NOXH.

Theo Sở Xây dựng Hà Nội, quỹ đất xây dựng NOXH được thực hiện theo quy định, tuy nhiên chưa đáp ứng được nhu cầu NOXH rất lớn của thành phố. Trong khi đó Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội, Chương trình phát triển đô thị TP Hà Nội đang trong quá trình lập, trình phê duyệt.

Bên cạnh đó, tỷ lệ công nhân thuê các công trình nhà ở công nhân hiện có chưa được lấp đầy dẫn đến các chủ đầu tư không tiếp tục triển khai; thủ tục, thời gian lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án NOXH triển khai mới theo quy định hiện nay còn kéo dài (thực hiện theo pháp luật về đấu thầu)...

Theo Sở Xây dựng tỉnh Long An, mục tiêu phát triển NOXH của tỉnh đến năm 2030 là hơn 71.200 căn. Tỉnh dự kiến phát triển NOXH tại 127 khu đất với tổng diện tích hơn 1.000ha đến năm 2030.

Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Long An cho biết, các nhà đầu tư chưa quan tâm nên tiến độ đầu tư phân khúc này rất chậm, chưa có lộ trình hay kế hoạch cụ thể. Phần lớn các dự án đều vướng bồi thường giải phóng mặt bằng tại vị trí đất NOXH (với quỹ đất 20% trong các dự án nhà thương mại)...

Để đạt hiệu quả về phát triển NOXH, ông Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) cho rằng, các địa phương cần bố trí đủ quỹ đất dành để phát triển NOXH theo chương trình; mở rộng đối tượng đầu tư NOXH bổ sung trường hợp là doanh nghiệp, hợp tác xã… tham gia phát triển NOXH.