Tổng thống đắc cử của Mỹ đe dọa sẽ áp thuế 100% với các nước trong khối BRICS nếu nhóm này có có động thái gây tổn hại đến vị thế của USD.
Các lãnh đạo BRICS họp tại Kazan, Nga vào tháng 10/2024. (Ảnh: Alexei Danichev/Reuters).
Vào ngày 30/11, Tổng thống đắc cử của Mỹ Donald Trump đã đe dọa áp thuế 100% đối với liên minh BRICS nếu nhóm này có động thái làm suy yếu đồng USD.
Trong bài đăng trên mạng xã hội Truth Social, ông Trump tuyên bố: “Chúng tôi yêu cầu các quốc gia BRICS không tạo ra một loại tiền tệ chung mới, cũng như không ủng hộ bất kỳ loại tiền tệ nào thay thế đồng USD hùng mạnh”, ông nói.
Nếu không, (các nước này) sẽ phải đối mặt với mức thuế quan 100% và nên nói lời tạm biệt với nền kinh tế tuyệt vời của Mỹ”, ông cảnh báo.
Ông Trump cho biết thêm rằng “không có khả năng 'BRICS thay thế USD trong thương mại toàn cầu và bất kỳ quốc gia nào cố gắng thực hiện mục tiêu này' nên tạm biệt nước Mỹ”.
Ngoài lời cảnh báo tới BRICS, ông Trump cũng đang đe dọa sẽ áp thuế 25% với tất cả hàng hóa từ Mexico và Canada, áp thuế thêm 10% với hàng hóa từ Trung Quốc nếu các nước này không có động thái ngăn chặn dòng người nhập cư bất hợp pháp và ma túy tràn vào nước Mỹ.
Liên minh BRICS ban đầu bao gồm Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi. Trong năm 2024, BRICS đã kết nạp thêm các thành viên Ai Cập, Ethiopia, Iran và UAE.
Ngoài ra, Thổ Nhĩ Kỳ, Azerbaijan và Malaysia đã chính thức nộp đơn xin gia nhập. Nhiều quốc gia khác cũng đã bày tỏ sự quan tâm đến tư cách thành viên của BRICS.
Hiện nay, USD vẫn là loại tiền tệ được sử dụng phố biến nhất trên toàn thế giới. Tuy nhiên, nhiều quốc gia thuộc BRICS và các nước đang phát triển đã bày tỏ sự phản đối trước sự thống trị của Mỹ trong hệ thống tài chính toàn cầu.
Theo dữ liệu từ IMF, USD hiện chiếm khoảng 58% dự trữ ngoại hối của toàn thế giới. Các hàng hóa quan trọng như dầu mỏ vẫn được mua và bán bằng đồng bạc xanh.
Mặc dù vậy, sự thống trị của USD đang bị đe dọa khi liên minh BRICS ngày một chiếm tỷ trọng lớn trong GDP toàn cầu. Khối này cũng đang có ý định giao dịch bằng một loại tiền tệ chung nhằm mục tiêu phi đô la hóa.
Tại hội nghị thượng đỉnh BRICS vào tháng 10 vừa qua, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã cáo buộc Mỹ “vũ khí hóa” đồng bạc xanh và gọi động thái này là “một sai lầm lớn”.
“Không phải chúng tôi từ chối sử dụng USD”, ông Putin tuyên bố. “Nhưng nếu họ không cho phép, chúng tôi buộc phải tìm kiếm giải pháp thay thế”. Nga đã thúc đẩy việc tạo ra một hệ thống thanh toán mới thay thế cho hệ thống thông tin tài chính toàn cầu SWIFT.
Tuy vậy, các nghiên cứu cho thấy vai trò của USD như một loại tiền tệ dự trữ toàn cầu chính không bị đe dọa trong tương lai gần. Mô hình do Atlantic Council xây dựng xác định rằng USD sẽ "an toàn trong ngắn hạn và trung hạn" với vai trò là đồng tiền dự trữ toàn cầu và tiếp tục thống trị các loại tiền tệ khác.
