Nhà đầu tư bán tháo trái phiếu kho bạc Mỹ, kéo lợi suất trên khắp thế giới tăng nóng

Thương chiến toàn cầu đang làm tổn thương lòng tin của nhà đầu tư vào các tài sản vốn được cho là an toàn của Mỹ, bao gồm cả trái phiếu kho bạc và đồng USD.

Nhà đầu tư chứng khoán Mỹ. (Ảnh: Getty Images). 

Tình hình nóng như lửa đốt

Sau khi chiến tranh thương mại toàn cầu leo thang vì thuế quan đối ứng của Tổng thống Donald Trump, nhà đầu tư đã trở nên hoài nghi về sự an toàn của nợ chính phủ Mỹ. Điều này khiến cho cuộc bán tháo trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn dài trở nên trầm trọng hơn. Trái phiếu của các nước khác cũng chịu chung hệ lụy.

Lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 30 năm có lúc tăng vọt đến 25 điểm cơ bản (bps) lên mức cao nhất kể từ tháng 11/2023. Tính riêng trong tuần này, lợi suất trái phiếu kỳ hạn 30 năm đã nhảy vọt hơn 50 bps.

Tình trạng tại Mỹ đã góp phần dẫn đến cuộc bán tháo trái phiếu chính phủ của nhiều quốc phát triển khác. Lợi suất trái phiếu của Australia, New Zealand và Nhật Bản đều tăng mạnh, đồng thời giá các hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ Pháp cũng trượt dốc.

Trái phiếu chính phủ Mỹ thường được coi là một trong những tài sản an toàn nhất thế giới nhưng nay chúng có vẻ đang đánh mất vị thế đó trong bối cảnh nhà đầu tư lo sợ cuộc chiến thương mại của ông Trump sẽ kích hoạt tình trạng lạm phát đình trệ và ngăn cản Cục Dự trữ Liên bang (Fed) hạ lãi suất.

Giới đầu tư đang chuyển sang các công cụ tài chính tương đương tiền. Ngoài ra, sự gián đoạn trên thị trường hoán đổi của Mỹ và đồn đoán rằng nước ngoài có thể bán ra chứng khoán nợ của siêu cường số một thế giới cũng được cho là những nguyên nhân đằng sau cuộc bán tháo.

Ông Calvin Yeoh, nhà quản lý danh mục tại quỹ đầu cơ Blue Edge Advisors, bình luận: “Đây là một cuộc bán tháo khẩn cấp trái phiếu kho bạc Mỹ. Tình hình hiện nay giống như điêu khắc tượng băng giữa một đám cháy rừng - bất cứ thứ gì trông có vẻ tốt đẹp một giây trước giờ đã tan chảy”. Bản thân ông Yeoh cũng đang bán ra hợp đồng tương lai trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 20 đến 30 năm.

Vào ngày 9/4, Mỹ đã chính thức áp các mức thuế quan đối ứng cao lên khoảng 60 đối tác thương mại lớn. Trung Quốc chịu mức thuế đặc biệt cao 104% sau khi nước này thông báo áp thuế trả đũa 34% lên hàng hóa Mỹ.

Một số nhà đầu tư suy đoán rằng cơ quan quản lý dự trữ ngoại hối của một số nước, bao gồm Trung Quốc, có thể đánh giá lại số lượng nợ chính phủ Mỹ mà họ nắm giữ do các tác động to lớn từ chính sách thương mại của Tổng thống Donald Trump.

Động thái đó, nếu thực sự diễn ra, sẽ phát đi tín hiệu mạnh mẽ rằng trái phiếu kho bạc Mỹ không còn là hầm trú ẩn an toàn như trong quá khứ.

Cả Trung Quốc và Nhật Bản đều đã giảm sở hữu trái phiếu kho bạc Mỹ trong một thời gian qua, theo dữ liệu chính thức.

Ông Kenichiro Kitamura, Giám đốc bộ phận nghiên cứu và kế hoạch đầu tư của Meiji Yasuda, cho biết: “Trung Quốc có thể đang bán ra trái phiếu kho bạc Mỹ để trả đũa thuế quan. Giá trái phiếu kho bạc Mỹ đang biến động do các yếu tố chính trị thay vì cung và cầu, do đó tạm thời tôi sẽ quan sát và chờ. Rất khó để có thể tham gia vào thị trường lúc này”.

Ảnh hưởng toàn cầu

Tại châu Á, giá trái phiếu chính phủ Nhật Bản đang lao dốc, cuộc bán tháo tập trung vào trái phiếu kỳ hạn dài. Thị trường trái phiếu Nhật Bản đang cho thấy một số dấu hiệu trục trặc trong bối cảnh nhà đầu tư đứng bên lề do sự không chắc chắn từ cuộc chiến thuế quan và tác động đến chính sách của ngân hàng trung ương Nhật Bản.

Và trong một diễn biến bất thường khác, một tài sản an toàn theo truyền thống của Mỹ - đồng USD - đã suy yếu, bất chấp sự gia tăng của lợi suất. Điều này giúp tạo ra đà tăng của những đồng tiền an toàn khác như yen và franc Thụy Sĩ. Cả hai đều mạnh lên hơn 1%.

Tuy nhiên, vẫn có những thị trường trái phiếu khác diễn biến khả quan hơn, ví dụ Đức. Ông Rajeev De Mello, nhà quản lý danh mục vĩ mô toàn cầu tại Gama Asset Management, đánh giá: “Mức thuế quan hơn 100% Mỹ đánh vào hàng hóa Trung Quốc có lẽ đang khiến cơ quan quản lý dự trữ ngoại hối của các nước lo ngại sâu sắc.

Trái phiếu châu Âu đang hưởng lợi từ tâm lý này. Mức chênh lệch giữa lợi suất trái phiếu Đức và Mỹ đã thay đổi đáng kể trong tuần qua”.

Song, không phải ai cũng nghĩ trái phiếu kho bạc Mỹ đã mất đi sức hấp dẫn. Bà Leah Traub, nhà quản lý quỹ tại Lord Abbett - công ty đầu tư có quy mô 217 tỷ USD - chỉ ra mối tương quan nghịch biến giữa giá trái phiếu và cổ phiếu hồi tháng 3, khi thị trường lo ngại nền kinh tế Mỹ sẽ giảm tốc.

Bà nhận xét: “Trong trường hợp nền kinh tế Mỹ hoặc thế giới suy thoái, chúng tôi vẫn cho là nhà đầu tư sẽ quay trở lại với trái phiếu kho bạc Mỹ”.