Nga đánh thẳng "vành đai pháo đài” ở miền Đông, Ukraine như ngồi trên lửa

Quân đội Nga đang tìm cách giành lợi thế trên chiến trường bằng cách mở các cuộc tấn công dồn dập vào mũi phía Nam của 4 thành phố miền Đông Ukraine – nơi lực lượng Kiev đang bảo vệ quyết liệt. Những khu vực này bao gồm Kostyantynivka, Druzhkivka, Slovyansk và Kramatorsk.

Kostiantynivka là một thành phố ở khu vực Donetsk , miền Đông Ukraine. Thành phố nằm trên sông Kryvyi Torets. Trong thời kỳ Liên Xô, đây là nơi sản xuất sắt, kẽm, thép và thủy tinh.

Druzhkivka là khu vực sản xuất sắt và thép lớn nhất ở Ukraine. Kramatorsk cũng là thành phố phát triển từ cuối thế kỷ 19, nổi tiếng với ngành công nghiệp luyện kim và sản xuất sắt và thép. Sloviansk nằm ở một vị trí chiến lược gần vùng Donbass phía đông Ukraine. Thành phố này từng là tâm điểm giao tranh giữa quân chính phủ Kiev và các lực lượng ly khai.

Các khu định cư trên được ISW mô tả là "vành đai pháo đài", nằm cách chiến tuyến hiện tại từ 12 đến 30 km. Thành phố Pokrovsk nằm cách xa hơn về phía nam cách mặt trận khoảng 30 km cũng là một phần của vành đai phòng thủ này.

Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) cho rằng, quân đội Nga có thể tận dụng các bước tiến của họ ở phía Tây Bắc Toretsk để tiến xa hơn về phía Tây Toretsk và Shcherbynivka, đồng thời di chuyển dọc theo đường cao tốc T-05-16 Toretsk-Kostyantnivka hướng tới điểm cực Nam của vành đai pháo đài Ukraine tại Kostyantynivka.

Báo cáo cho biết thêm: "Các lực lượng Nga dường như có ý định củng cố các vị trí của họ ở phía Tây Bắc Toretsk và trung tâm Shcherbynivka (phía Tây Toretsk) để tiến dọc theo đường cao tốc T-05-16 hướng tới Kostyantynivka qua Nelipivka, Pleshchiivka và Ivanopillia cùng các cánh đồng xung quanh các khu định cư này, nhằm đe dọa mũi phía nam của “vành đai pháo đài” vốn tạo thành xương sống của hệ thống phòng thủ của Ukraine tại Donetsk”.

Các chuyên gia cũng cho rằng, lực lượng Nga có thể cố gắng tận dụng các bước tiến xa hơn về phía Tây Bắc Toretsk và phía Nam Chasiv Yar hướng tới Bila Hora và Oleksandro-Shultyne để "làm sụp đổ" phòng tuyến Ukraine trong khu vực này, đồng thời san bằng tiền tuyến ở phía Tây và tây Nam Kostyantynivka.

Theo một số nhà phân tích, những bước tiến như vậy sẽ làm phức tạp khả năng phản công của Ukraine và cho phép lực lượng Nga triển khai thêm các hệ thống pháo binh cũng như máy bay không người lái góc nhìn thứ nhất (FPV) gần Kostyantynivka.

ISW cho rằng: "Nga có khả năng sẽ tiến về phía Tây và Tây Bắc thị trấn Niu York, Leonidivka theo tuyến đường cao tốc H-20 Donetsk City-Kostyantynivka và đường cao tốc H-32 Pokrovsk-Kostyantynivka đồng thời tạo ra bàn đạp vững chắc để tấn công Kostyantynivka.

"Bên cạnh đó, Nga có thể đạt được những bước tiến nhanh hơn ở các cánh đồng và khu định cư nhỏ ở phía Bắc và phía Tây Toretsk. Các đơn vị Nga trong khu vực này nhiều khả năng sẽ tiến hành các cuộc tấn công cơ giới tương tự như cuộc tấn công mà họ đã thực hiện theo hướng Kurakhove và Vuhledar vào mùa thu năm 2024, nếu họ có đủ lực lượng dự bị cùng với xe bọc thép”, ISW đánh giá.

Thời gian gần đây, Nga đã đạt được nhiều tiến triển ở Toretsk sau nhiều tuần tăng cường hoạt động tấn công và giành lợi thế trong khu vực. Theo ISW, Moscow đã tận dụng ưu thế về số lượng binh sỹ và trang thiết bị vượt trội so với Ukraine để tiến về nơi này.

Moscow đã tăng cường tấn công mặt trận Toretsk từ tháng 6/2024, nhằm mục đích thu hẹp lợi thế của Ukraine trong khu vực và ngăn cản đối phương pháo kích các vị trí của Nga gần Chasiv Yar, Pokrovsk. Kể từ đó, quân đội Nga đã dần tiến về Toretsk và các khu định cư lân cận. Thời gian gần đây, Nga đã đẩy nhanh đà tiến và giành được lợi thế chiến thuật ở các khu vực phía Bắc và tây Bắc của Toretsk.

Báo cáo của ISW cho biết: "Lực lượng Nga đang thay đổi chiến thuật tấn công ở Toretsk nhằm áp đảo Ukraine và tạo đà giành lợi thế tại khu vực này”.

Chuyên gia quân sự Ivan Stupak đánh giá, mục tiêu của Nga không chỉ là chiếm các thành phố riêng lẻ mà còn bảo toàn nguồn lực một cách có tính toán. Đầu tháng 1/2025, chỉ huy một trung đội của Ukraine, ông Stanislav Buniatov đã thông báo về bước đột phá của Nga khi tấn công tuyến phòng thủ của Ukraine ở khu vực Lyman.

Ông Ivan Stupak nhận định, lực lượng Ukraine đang đối mặt với những thách thức lớn. “Nga dường như đã đột phá hoặc thậm chí tiến về phía Lyman. Tuy nhiên, trong vòng vài ngày, những nỗ lực của họ đang bị ngăn chặn và dự kiến sẽ sớm kết thúc".

Nga đang tránh các cuộc tấn công trực diện và cố gắng vượt qua nhiều chướng ngại vật để bao vây lực lượng Ukraine

Chuyên gia quân sự Pavlo Lakiychuk của Ukraine cảnh báo, nếu quân đội Nga tiến đến con đường nối Pokrovsk với Pavlohrad thì điều này sẽ gây ra thách thức lớn cho việc phòng thủ Pokrovsk và gây sức ép lớn cho toàn bộ lực lượng Ukraine ở phía Đông Bắc thành phố.

"Đối phương đang cố gắng tiến về con đường này từ Vozdvyzhenka và tách biệt chúng tôi với Kostiantynivka", ông Pavlo Lakiychuk giải thích.