Một doanh nghiệp nhà nước lãi chủ yếu nhờ cổ tức từ Honda, Toyota, Ford

Từ năm 2018, VEAM nhận hơn 42.000 tỷ đồng cổ tức từ các liên doanh của Honda, Toyota, Ford tại Việt Nam, qua đó giúp doanh nghiệp này lãi lớn.

Theo báo cáo tài chính hợp nhất quý 4/2024 của Tổng công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp Việt Nam (VEAM, mã chứng khoán: VEA), doanh nghiệp này mang về 4.118 tỷ đồng doanh thu trong năm 2024, tăng hơn 8% so với năm ngoái. Tuy nhiên, công ty lãi trước thuế hơn 7.615 tỷ đồng, tăng 17%. Trong đó, 88% lợi nhuận này là từ phần lãi của công ty liên kết.

VEAM là doanh nghiệp do Bộ Công Thương nắm 88,5% vốn, sản xuất máy cơ khí nông nghiệp như: máy cày, động cơ đốt trong (xăng và diesel), máy xay xát lúa và hộp số nuôi tôm... Ngoài ra, công ty còn là đối tác Việt Nam tham gia góp vốn và thành lập các liên doanh Toyota Việt Nam, Honda Việt Nam, Ford Việt Nam, Mekong Auto, Kumba và VEAM Korea.

Hiện VEAM nắm giữ 30% cổ phần Honda Việt Nam, 20% cổ phần Toyota Việt Nam và 25% cổ phần Ford Việt Nam thông qua công ty con là Diesel Sông Công. Gần như lợi nhuận của VEAM đều đến từ ba liên doanh này.

Theo báo cáo tài chính công ty mẹ, VEAM nhận được hàng nghìn tỷ đồng cổ tức từ ba liên doanh kể trên. Cụ thể, trong năm 2024, doanh nghiệp này được chia cổ tức hơn 5.735 tỷ từ các công ty liên kết. Trong đó, Honda Việt Nam trả 5.079 tỷ đồng, Toyota Việt Nam trả hơn 261 tỷ đồng hay Ford Việt Nam trả 334 tỷ đồng.

Từ năm 2018 (thời điểm đưa cổ phiếu giao dịch trên UPCoM), VEAM đã nhận hơn 42.000 tỷ đồng (khoảng 1,6 tỷ USD) cổ tức từ các liên doanh kể trên. Trong đó, Honda Việt Nam trả cho VEAM nhiều nhất với hơn 36.200 tỷ đồng.

Thực tế, VEAM có hoạt động sản xuất lắp ôtô tải nhưng mảng kinh doanh này đóng góp khá khiêm tốn vào kết quả chung.

Việt Hưng