Theo quy hoạch Tp.HCM thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 vừa được Thủ tướng ký quyết định phê duyệt, Tp.HCM là đô thị đặc biệt với 1 khu vực đô thị trung tâm và 6 đô thị trực.
Quy hoạch xác định rõ tầm nhìn đến năm 2050, Tp.HCM là đô thị toàn cầu hấp dẫn và bền vững; trung tâm kinh tế, tài chính, dịch vụ của châu Á; kinh tế, văn hóa phát triển đặc sắc. Người dân có chất lượng cuộc sống cao. Đồng thời sẽ là hạt nhân của vùng Đông Nam Bộ và là cực tăng trưởng của cả nước.
Về phương án quy hoạch hệ thống đô thị, quy hoạch xác định đến 2030, tập trung sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã tại Tp.HCM dựa trên các tiêu chí về diện tích và dân số. Phát triển đô thị và nông thôn theo định hướng "làng trong phố, phố trong làng", kết hợp giữa bảo tồn các giá trị vốn có và phát triển bền vững. Tiếp tục phát triển Tp.HCM là đô thị đặc biệt với 1 khu vực đô thị trung tâm và 6 đô thị trực thuộc gồm: Tp.Thủ Đức là đô thị loại I và 5 đô thị vệ tinh cơ bản đạt tiêu chuẩn để nâng cấp lên TP (Củ Chi, Hóc Môn, Bình Chánh, Nhà Bè, Cần Giờ).
Đồng thời, hình thành không gian phát triển mới cho Tp.HCM thông qua việc quy hoạch, xây dựng không gian ngầm, không gian nước, không gian số. Triển khai quy hoạch, xây dựng không gian ngầm trên địa bàn trong quá trình quy hoạch đô thị.
Không gian Tp.HCM được tổ chức theo định hướng đa trung tâm, đa chức năng và hình thành các khu đô thị tri thức sáng tạo, các khu công nghiệp - đô thị - dịch vụ với mô hình thành phố trong Tp.HCM. Phát triển phù hợp các vùng đệm, vùng sinh thái giữa các đô thị và các đô thị với khu vực đô thị trung tâm.
Sau năm 2030, bắt đầu xây dựng các đô thị theo mô hình thành phố đa trung tâm gồm: khu vực đô thị trung tâm, đô thị Thủ Đức, đô thị Củ Chi - Hóc Môn, đô thị Bình Chánh, đô thị quận 7 - Nhà Bè và đô thị Cần Giờ (đô thị sinh thái biển). Ranh giới chính thức của các đô thị được xác định theo quyết định thành lập đô thị được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Đến năm 2050, hoàn thành việc xây dựng Tp.HCM theo mô hình thành phố đa trung tâm. Các đô thị trực thuộc TP được định hướng quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững theo.
Trước đó, theo đề xuất của TS Trần Du Lịch, thay vì chuyển đổi các huyện thành quận, Tp.HCM nên định hướng tổ chức các huyện đủ điều kiện thành các thành phố trực thuộc. Trong giai đoạn từ nay đến đầu năm 2030, thành phố cần nghiên cứu tổ chức thêm 1 - 2 thành phố mới.
Sau năm 2030, huyện Củ Chi và Cần Giờ có thể nâng cấp thành thành phố trực thuộc. Như vậy, toàn Tp.HCM sẽ bao gồm một đô thị trung tâm và 5 thành phố vệ tinh: Thủ Đức (phía Đông), Tây, Nam, Bắc và đô thị sinh thái biển Cần Giờ.
Bên cạnh đó, TS Trần Du Lịch nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tập trung thực hiện các dự án giao thông chiến lược. Thành phố cần hoàn thành các tuyến đường Vành đai 2, 3 và 4, đồng thời triển khai trục giao thông Bắc - Nam cũng như tuyến đường ven sông Sài Gòn theo quy hoạch. Đặc biệt, trong giai đoạn 2025 - 2026, Tp.HCM cần ưu tiên xử lý các điểm nghẽn tại các cửa ngõ như Quốc lộ 13, Quốc lộ 22, Quốc lộ 1 và Quốc lộ 50
