Việc phá bỏ tòa nhà "Hàm cá mập" được kỳ vọng sẽ mở rộng quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục và nâng cấp hạ tầng khu vực này. Các chuyên gia đề xuất gì cho không gian mới?
Chủ trương của Hà Nội về việc phá bỏ tòa nhà trung tâm thương mại số 7 Đinh Tiên Hoàng (còn gọi là "Hàm Cá Mập") nhằm cải tạo không gian, cảnh quan khu vực Hồ Gươm đang nhận được sự quan tâm lớn từ dư luận.
Nằm ở vị trí đắc địa, tòa nhà "Hàm cá mập" được xây dựng từ năm 1991-1993 trên nền đất của nhà xe điện cũ. Với người dân phố cổ, tòa nhà gắn với ký ức về giai đoạn đổi mới của Thủ đô và đất nước.
Tòa nhà "Hàm cá mập" nhìn ra quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục. Ảnh: Vne
Liên quan đến việc UBND TP Hà Nội quyết định sẽ phá bỏ tòa nhà "Hàm cá mập", các chuyên gia kiến trúc đồng tình, và cho rằng công trình này tồn tại suốt 30 năm mà không có giá trị kiến trúc, làm mất đi sự hài hòa cảnh quan quanh Hồ Gươm.
Gợi mở về ý tưởng kiến trúc sau khi tòa nhà "Hàm cá mập" bị phá bỏ, KTS Phạm Thanh Tùng đề xuất sau khi phá bỏ tòa nhà "Hàm cá mập", có thể xây dựng một công trình nhỏ tối đa hai tầng với không gian mở phục vụ cộng đồng hoặc đơn thuần là một không gian công cộng trong tổng thể quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục.
Ông nhấn mạnh rằng Hồ Gươm vốn bao quanh bởi các công trình thấp tầng, nhưng quá trình phát triển kinh tế nhanh đã khiến nhiều tòa nhà cao tầng mọc lên, làm mất đi sự hài hòa cảnh quan. Đã đến lúc không gian trung tâm cần được chỉnh trang phù hợp để Hồ Gươm thực sự trở thành một không gian công cộng, nơi tổ chức các sự kiện văn hóa, góp phần phát triển công nghiệp văn hóa của thành phố.
Việc mở rộng quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục sẽ giúp tổ chức các sự kiện thay vì phải diễn ra tại quảng trường Cách Mạng Tháng Tám trước Nhà Hát Lớn - khu vực vốn có chức năng chính là nút giao thông. Đồng thời, Hà Nội cần chỉnh trang lại đài phun nước, bổ sung hệ thống chiếu sáng để tạo điểm nhấn kiến trúc, đồng thời mời các chuyên gia quốc tế tư vấn nhằm đảm bảo giải pháp quy hoạch bền vững, tránh tình trạng chỉnh sửa chắp vá.
Theo ông Tùng, để thực hiện tốt những điều này, các cơ quan chức năng cần có quy hoạch chi tiết, tổ chức triển lãm công khai và lấy ý kiến rộng rãi từ người dân, chuyên gia kiến trúc và những nhà nghiên cứu tâm huyết với Hà Nội, nhằm đảm bảo phương án quy hoạch phù hợp với bản sắc đô thị.
Trong khi đó, KTS Phạm Hoàng Phương lưu ý, khi xây dựng không gian ngầm tại quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục cần kết nối đồng bộ với khu vực ga ngầm C9 tuyến đường sắt đô thị số 2 (đoạn Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo).
Chia sẻ quan điểm, TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm, nguyên Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam cho rằng, việc mở rộng không gian hồ Hoàn Kiếm để tạo sự liên kết với các khu vực xung quanh là vấn đề đã được đặt ra từ năm 1995. Tuy nhiên, sau 30 năm, việc này chưa thể thực hiện được vì thiếu vốn đầu tư và kinh phí giải phóng mặt bằng.
Ông Nghiêm cho rằng, đối với chủ trương nghiên cứu quy hoạch, cải tạo tại khu vực phía đông hồ Hoàn Kiếm theo hướng tăng cường không gian công cộng, không gian mở, cơ quan chức năng cần có một bức tranh tổng thể. Trong bức tranh đó phải có sự liên kết về hạ tầng, giao thông, thành phố cũng cần chọn thứ tự ưu tiên đầu tư không gian mở quanh hồ Hoàn Kiếm.
Về mặt cảnh quan, TS.KTS Phạm Anh Tuấn nhận định việc phá bỏ tòa nhà "Hàm cá mập" sẽ giúp mở rộng không gian quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục, đặc biệt là tuyến phố Đinh Liệt, đồng thời nâng cao chất lượng cảnh quan khu vực Hồ Gươm. Ông nhấn mạnh, sau khi giải phóng mặt bằng phía Đông Hồ Gươm, thành phố cần phát triển công viên theo hướng sinh thái, hạn chế sử dụng bê tông để đảm bảo tính kết nối không gian với các khu vực lân cận như Vườn hoa con cóc, tạo ra không gian công cộng linh hoạt và đa dạng.
Hà Nội đã giao quận Hoàn Kiếm lập đồ án thiết kế đô thị riêng cho khu vực bắc Hồ Gươm và khu nam phố cổ, trong đó trọng tâm là quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục. Sau khi hoàn chỉnh phương án tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan, quận sẽ tham vấn Hội đồng kiến trúc thành phố. Việc quy hoạch và cải tạo khu vực này sẽ được thực hiện đồng bộ với các dự án phát triển không gian công cộng khác quanh Hồ Gươm, theo chỉ đạo của Trung ương và thành phố.
Liên quan đến chủ trương quy hoạch, cải tạo không gian khu vực phía Đông hồ Hoàn Kiếm, đại diện UBND TP Hà Nội khẳng định đây là nhiệm vụ cấp thiết cần triển khai ngay, với mục tiêu gia tăng không gian công cộng và không gian mở, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt của người dân Thủ đô.
