Giá cà phê đang trải qua một đợt tăng kỷ lục, và theo các chuyên gia, sẽ mất nhiều năm để nguồn cung mặt hàng này phục hồi.
Hợp đồng cà phê arabica giao tháng 3/2025 đạt mức cao kỷ lục trong ngày là 348,35 cent/pound vào thứ Ba tuần trước, mức cao nhất trong gần 50 năm. Mặc dù đã giảm bớt một phần đà tăng, giá cà phê arabica hiện vẫn tăng mạnh 70% từ đầu năm đến nay, theo CNBC.
Lần cuối giá cà phê arabica – loại được ưa chuộng nhất trên thế giới – đạt mức cao như vậy là vào năm 1977, khi tuyết phá hủy nhiều khu vực trồng cà phê tại Brazil. Được biết đến với hương vị dịu nhẹ và ngọt ngào, hạt cà phê arabica chiếm từ 60% đến 70% thị phần cà phê toàn cầu, thường được sử dụng trong các loại espresso và cà phê pha chế.
Hạn hán, nhiệt độ cao, cùng sự phụ thuộc vào nguồn cung từ một số ít khu vực trên thế giới được coi là những nguyên nhân chính dẫn đến đợt tăng giá gần đây. Trong khi đó, hợp đồng tương lai robusta – loại hạt có hương vị đắng mạnh và thường được dùng trong cà phê hòa tan – cũng đạt mức cao kỷ lục vào cuối tháng 11.
Lo ngại về vụ mùa năm 2025 tại Brazil
Đợt tăng giá phi mã của cà phê – mặt hàng được coi là có khối lượng giao dịch lớn thứ hai thế giới sau dầu thô – đang đi kèm với những lo ngại về vụ mùa năm 2025 tại Brazil, nước sản xuất cà phê lớn nhất thế giới.
“Brazil đã trải qua đợt hạn hán tồi tệ nhất trong 70 năm vào tháng 8 và tháng 9, sau đó là mưa lớn vào tháng 10, làm dấy lên lo ngại rằng mùa trổ hoa cà phê có thể thất bại,” ông Ole Hansen, Trưởng bộ phận chiến lược hàng hóa tại Saxo Bank (Đan Mạch), viết trong một báo cáo nghiên cứu công bố vào thứ Ba.
Một số chuyên gia nhận định, điều kiện thời tiết khắc nghiệt tại Brazil có thể khiến giá cà phê khó giảm trong thời gian ngắn.
“Lịch sử cho thấy giá cà phê chỉ giảm khi nguồn cung cải thiện và dự trữ được bổ sung,” ông David Oxley, chuyên gia về khí hậu và hàng hóa tại Capital Economics, nhận định trong báo cáo công bố ngày 29/11. “Quan trọng hơn, quá trình này có thể mất hàng năm chứ không chỉ vài tháng.”
Cà phê dễ bị tổn thương trước thời tiết xấu
Là một thức uống quen thuộc của hàng tỷ người trên thế giới, nhu cầu cà phê đã gia tăng trong những năm gần đây nhờ sự tiêu thụ ngày càng tăng tại Trung Quốc. Tuy nhiên, sản lượng lại không theo kịp tốc độ tăng trưởng này.
“Giống như ca cao, cà phê được trồng ở một vành đai nhiệt đới tương đối hẹp, với các quốc gia sản xuất chủ chốt bao gồm Brazil, Việt Nam, Colombia, và Ethiopia,” Ole Hansen của Saxo Bank cho biết.
“Sự tập trung này khiến cà phê đặc biệt dễ bị tổn thương trước các điều kiện thời tiết bất lợi, đặc biệt ở Brazil và Việt Nam, hai nước chiếm khoảng 56% sản lượng cà phê toàn cầu,” ông nói thêm.
Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) trong báo cáo bán niên công bố tháng trước dự báo sản lượng cà phê của Brazil trong năm 2024/2025 đạt 66,4 triệu bao (mỗi bao 60 kg), trong đó có 45,4 triệu bao arabica và 21 triệu bao robusta. Con số này giảm 5,8% so với dự báo trước đó, do điều kiện thời tiết không ổn định ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của cây, đặc biệt là arabica.
“Đây sẽ là vụ thu hoạch arabica đáng thất vọng thứ 5 liên tiếp tại Brazil do thời tiết bất lợi,” ông Carlos Mera, Trưởng bộ phận thị trường hàng hóa nông nghiệp tại Rabobank, trả lời phỏng vấn tờ CNBC.
Khi được hỏi liệu khủng hoảng khí hậu có làm gia tăng rủi ro với sản xuất cà phê hay không, ông Mera cho rằng khó đo lường chính xác, nhưng có những lo ngại ngày càng lớn trong ngành rằng thời tiết cực đoan có thể ngăn cản sự phát triển bình thường của cây cà phê.
Giá cà phê sẽ tăng cao hơn?
Về triển vọng trong thời gian tới, ông Mera dự đoán giá cà phê “chắc chắn có thể tăng cao hơn nữa” từ mức kỷ lục hiện tại.
Với người tiêu dùng, các nhà phân tích cho rằng các nhà sản xuất cà phê sẽ gần như không tránh khỏi việc các nhà rang xay phải chuyển chi phí tăng cao này sang giá bán để giảm tác động đến lợi nhuận.
Nestlé, nhà sản xuất cà phê lớn nhất thế giới, sở hữu các thương hiệu hàng đầu như Nescafé và Nespresso, tháng trước cho biết rằng họ sẽ tiếp tục tăng giá và giảm kích thước gói hàng để bù đắp giá nguyên liệu tăng cao.
“Giống như mọi nhà sản xuất khác, chúng tôi đã chứng kiến sự tăng vọt đáng kể trong chi phí sản xuất cà phê, khiến việc sản xuất sản phẩm của chúng tôi trở nên đắt đỏ hơn rất nhiều,” Nestlé cho biết.
Các nhà sản xuất khác như Lavazza (Italy) và Starbucks (Mỹ) từ chối bình luận.
