Dù thường tránh bình luận về chính sách tài khóa, các quan chức Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đang buộc phải lên tiếng trước mối đe dọa từ thuế quan.
Gần đây, nhiều quan chức Fed không chỉ lưu ý về sự không chắc chắn xung quanh ý định áp thuế của Tổng thống Donald Trump lên hàng hóa từ Canada, Mexico và Trung Quốc - có thể cả Liên minh châu Âu (EU) - mà còn nhấn mạnh tác động tiềm tàng đối với lạm phát.
Bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy thuế quan gây áp lực kéo dài lên giá cả đều có thể khiến Fed duy trì lãi suất ở mức cao trong thời gian dài hơn.
Trong bài phát biểu tại hội thảo về ô tô ở Detroit vào ngày 05/02, Chủ tịch Fed Chicago Austan Goolsbee đã chỉ ra một số mối đe dọa đối với chuỗi cung ứng, bao gồm "thuế quan cao và khả năng xảy ra chiến tranh thương mại leo thang".
"Nếu chúng ta thấy lạm phát tăng hoặc tiến triển chậm lại trong năm 2025, Fed sẽ rơi vào tình thế khó xử khi phải xác định liệu lạm phát đến từ nền kinh tế quá nóng hay từ thuế quan", Goolsbee nói. "Sự phân biệt này sẽ rất quan trọng để quyết định thời điểm hoặc thậm chí liệu Fed có nên hành động hay không".
Chủ tịch Fed Chicago Austan Goolsbee
Vào ngày 29/1, Ủy ban Thị trường Mở Liên bang Mỹ (FOMC) đã bỏ phiếu giữ nguyên lãi suất chuẩn ở mức 4.25%-4.50%, đồng thời đánh giá các điều kiện kinh tế đang thay đổi.
Cuộc bỏ phiếu diễn ra trong bối cảnh căng thẳng giữa Trump và các đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ. Đầu tuần này, ông Trump đã hoãn áp thuế với Canada và Mexico nhưng tăng thêm 10% thuế quan đối với Trung Quốc và quốc gia này đã đáp trả bằng các biện pháp riêng.
Các nhà kinh tế thường xem thuế quan chỉ tác động một lần đến giá cả, ảnh hưởng đến những mặt hàng cụ thể bị đánh thuế chứ không phải là động lực căn bản và rộng khắp của lạm phát. Tuy nhiên, trong trường hợp này, ông Trump đang áp thuế lên tất cả hàng hóa và điều này có thể tạo ra loại lạm phát cơ bản mà Fed lo ngại.
Trong cuộc phỏng vấn với CNBC vào ngày 03/02, Chủ tịch Fed Boston Susan Collins cho biết bà và các nhân viên đang nghiên cứu tác động tiềm tàng của thuế quan, đồng thời lưu ý về tính chất bất thường của việc Trump đề xuất áp thuế rộng rãi.
"Chúng tôi có kinh nghiệm hạn chế về thuế quan lớn và rất rộng như vậy", bà nói. "Có nhiều khía cạnh khác nhau, cũng như các tác động vòng hai, khiến việc đánh giá chính xác mức độ ảnh hưởng trở nên đặc biệt khó khăn... Chúng tôi không biết khung thời gian nào sẽ khiến giá cả gia tăng".
Nếu thuế quan chỉ tồn tại trong thời gian ngắn, "có thể kỳ vọng Fed sẽ cố gắng bỏ qua", bà nói. "Nhưng tất nhiên, có nhiều yếu tố đang diễn ra từ góc độ đó. Vì vậy, tôi chỉ muốn nói nhanh rằng xu hướng lạm phát cơ bản trong nền kinh tế thực sự rất quan trọng đối với cách tôi nghĩ về chính sách trong tương lai".
Các quan chức Fed khác như Chủ tịch Philadelphia Patrick Harker và Chủ tịch Fed Atlanta Raphael Bostic cũng bày tỏ lo ngại về tác động lạm phát tiềm tàng và cho biết họ sẽ theo dõi các ảnh hưởng dài hạn.
Về phần mình, Chủ tịch Jerome Powell đã tránh nhiều câu hỏi về thuế quan trong cuộc họp báo sau cuộc họp tuần trước, nói rằng còn quá sớm để đưa ra đánh giá về chính sách tài khóa.
"Chúng tôi không biết điều gì sẽ xảy ra với thuế quan, nhập cư, chính sách tài khóa và chính sách điều tiết", ông nói. "Tôi nghĩ chúng ta cần để các chính sách này được trình bày rõ ràng trước khi có thể bắt đầu đánh giá hợp lý về tác động của chúng đối với nền kinh tế".
