Đề nghị xem xét cắt điện, nước các hộ dân không chịu di dời khỏi chung cư nguy hiểm

Ủy ban Thường vụ Quốc hội không đồng tình với đề xuất xác lập và chấm dứt quyền sở hữu nhà chung cư nhưng ủng hộ xem xét bổ sung quy định cắt điện, nước đối với các hộ dân sinh sống trong các căn hộ chung cư nguy hiểm, có nguy cơ sập đổ, để tạo áp lực cho các chủ sở hữu căn hộ phải di dời theo tiến độ.

• Cải tạo chung cư cũ – đừng sa đà vào quyền sở hữu
• Số lượng chung cư cũ tại TPHCM được cải tạo, xây dựng lại vẫn 'nhỏ giọt'

Theo Baochinhphu.vn, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày tờ trình về dự án Luật Nhà ở (sửa đổi) tại phiên họp toàn thể kỳ họp thứ 5 Quốc hội khóa XV sáng 5-6, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, dự thảo luật đã bổ sung một số hành vi bị nghiêm cấm như ký kết các văn bản huy động vốn phục vụ cho phát triển nhà ở khi chưa đủ điều kiện theo quy định của luật này và pháp luật có liên quan; sử dụng sai mục đích nguồn vốn huy động hoặc tiền mua nhà ở trả trước cho phát triển nhà ở; một số hành vi trong quản lý, sử dụng nhà chung cư…

Báo cáo thẩm tra dự án Luật Nhà ở, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng đánh giá, một trong những vướng mắc lớn hiện nay cần phải khắc phục khi sửa đổi Luật Nhà ở là tình trạng khó khăn trong phá dỡ, cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư cũ, đã bị xuống cấp, hư hỏng.

Chính vì vậy, Chính phủ đã đề xuất bổ sung quy định cụ thể về xác lập và chấm dứt quyền sở hữu nhà chung cư trong trường hợp nhà chung cư không còn đủ điều kiện an toàn cho người sử dụng (quy định về thời hạn sở hữu nhà chung cư).

Tuy nhiên, nội dung này không nhận được sự đồng tình của Ủy ban Thường vụ, các cơ quan của Quốc hội và cử tri. Tiếp thu ý kiến, dự thảo luật trình Quốc hội đã bỏ phương án về thời hạn sở hữu nhà chung cư, nhưng các nội dung bổ sung vẫn chưa đáp ứng yêu cầu mà Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu ra về tính cụ thể, khả thi về thẩm quyền, trình tự, thủ tục di dời cư dân; thủ tục phá dỡ, cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư không còn an toàn…

Đáng lưu ý về trường hợp không chấp hành di dời, UBND cấp tỉnh nơi có nhà chung cư thực hiện cưỡng chế di dời; quy định này tác động trực tiếp đến các quyền hiến định (quyền có nơi ở hợp pháp, quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở, quyền sở hữu nhà ở…) nên cần phải quy định trong luật.

Dự thảo luật cũng chưa quy định cụ thể về thẩm quyền, trình tự, thủ tục di dời, biện pháp cưỡng chế, dẫn đến khó khăn trong công tác triển khai. Bởi nếu chung cư cũ, hư hỏng, có nguy cơ sập đổ mà chưa di dời được người dân, hậu quả xảy ra ai sẽ chịu trách nhiệm? – Báo cáo thẩm tra của Quốc hội nêu vấn đề.

Do đó, Ủy ban Pháp luật đề nghị Chính phủ nghiên cứu, quy định cụ thể và bổ sung giải pháp quyết liệt hơn, trong đó có các biện pháp cưỡng chế cần thiết, phù hợp như biện pháp cắt điện, nước để buộc thực hiện nghĩa vụ di dời.

Bên cạnh đó, để đảm bảo pháp lý chặt chẽ, nếu xác định việc cung cấp điện, nước cho các căn hộ nguy hiểm, có nguy cơ sập đổ, buộc phải di dời là giao dịch bị cấm thì có thể bổ sung quy định này vào Luật Nhà ở để tạo áp lực cho các chủ sở hữu căn hộ phải di dời theo tiến độ, bảo đảm sự an toàn về tính mạng, tài sản cho chính các cư dân sống tại chung cư nguy hiểm đó.

Về phương án bồi thường, tái định cư, Ủy ban Pháp luật đề nghị xác định trong luật tỷ lệ biểu quyết lựa chọn phương án bồi thường, tái định cư của các chủ sở hữu căn hộ; bổ sung quy định sau một thời hạn nhất định theo quy định của Chính phủ mà không thống nhất được phương án thì việc bồi thường, tái định cư vẫn thực hiện theo phương án do UBND cấp tỉnh quyết định trên cơ sở các nguyên tắc bồi thường, tái định cư đã được Luật Nhà ở quy định.