Đề án phát triển mạng lưới đường sắt đô thị Hà Nội, TP. HCM sẽ được trình Quốc hội vào tháng tới

Hiện nay, lãnh đạo hai địa phương cho biết đang khẩn trương xây dựng và trình Quốc hội ban hành nghị quyết về cơ chế, chính sách đặc biệt, mang tính đặc thù để thúc đẩy phát triển mạng lưới đường sắt đô thị.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà vừa chủ trì cuộc họp nhằm đánh giá tình hình triển khai Đề án phát triển mạng lưới đường sắt đô thị tại TP. Hà Nội và TP. HCM.

Tại cuộc họp, lãnh đạo hai địa phương cho biết đang khẩn trương xây dựng và trình Quốc hội ban hành nghị quyết về cơ chế, chính sách đặc biệt, mang tính đặc thù để thúc đẩy phát triển mạng lưới đường sắt đô thị.

Theo báo cáo, các đề xuất bao gồm 5 nhóm chính sách chính: Huy động nguồn vốn; rút ngắn tiến độ và phát triển đô thị theo định hướng giao thông (TOD); phát triển công nghiệp đường sắt; chuyển giao công nghệ và đào tạo nhân lực và các chính sách hỗ trợ khác. Tổng cộng, 13 chính sách chung đã được hai thành phố đưa ra.

Phó Chủ tịch UBND TP. HCM - ông Bùi Xuân Cường đề xuất áp dụng trình tự thủ tục rút gọn khi xây dựng và ban hành nghị quyết của Quốc hội, giúp rút ngắn thời gian khoảng 5-6 tháng.

Ngoài ra, ông cũng kiến nghị phân cấp cho TP. HCM tự lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi các dự án đường sắt, cũng như quyền quyết định chủ trương đầu tư.

Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội - ông Nguyễn Trọng Đông đề xuất một số chính sách như không yêu cầu thủ tục lập, thẩm định và quyết định chủ trương đầu tư đối với các dự án đường sắt đô thị; song song thực hiện thu hồi đất và chuẩn bị đầu tư và lập quy hoạch tuyến, vị trí công trình và khu vực TOD mà không cần chờ điều chỉnh các quy hoạch liên quan.

>> Tỉnh có đường bờ biển dài nhất Việt Nam công bố danh sách hơn 80 dự án được ưu tiên đầu tư

Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Danh Huy nhận xét rằng, phần đánh giá tác động của các chính sách còn thiếu chi tiết, chưa tham khảo đầy đủ ý kiến của các cơ quan liên quan và chưa cập nhật các văn bản quy phạm pháp luật mới được ban hành.

Một số chính sách giữa hai thành phố có sự khác biệt. Ví dụ, TP. Hà Nội kiến nghị cần lập báo cáo nghiên cứu khả thi cho các dự án TOD, trong khi TP. HCM chỉ yêu cầu dựa trên quy hoạch chung để phê duyệt chủ trương đầu tư. Điều này đòi hỏi cần thống nhất quan điểm trước khi trình Quốc hội.

Lãnh đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tư pháp đánh giá rằng các đề xuất đã có đủ cơ sở để xây dựng dự thảo nghị quyết trình Quốc hội thông qua theo thủ tục rút gọn. Nghị quyết cần áp dụng chung cho cả hai thành phố, vừa bao gồm các chính sách chung vừa có các cơ chế riêng phù hợp với đặc thù từng địa phương.

Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu Bộ Giao thông vận tải phối hợp cùng hai thành phố khẩn trương rà soát, phân loại từng cơ chế chính sách đặc thù trong dự thảo nghị quyết để trình Quốc hội vào tháng 2/2025.

Cụ thể, phân nhóm chính sách chung áp dụng cho cả hai thành phố, bao gồm các chính sách mới chỉ thực hiện tại TP. Hà Nội hoặc TP. HCM; phân nhóm chính sách riêng cho từng thành phố.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh, hai thành phố cần đưa ra đề xuất cụ thể về cơ chế phân cấp trình tự thủ tục phê duyệt dự án, quyết định chủ trương đầu tư, bố trí vốn, và điều chỉnh quy hoạch.

Các biện pháp này nhằm đảm bảo rút ngắn thời gian chuẩn bị, đẩy nhanh tiến độ thực hiện và hoàn thành các dự án. Tinh thần chung là “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”.

Ngoài ra, các bước triển khai phải tuân thủ đúng quy định pháp luật về đầu tư và các cơ chế chính sách đặc thù đã đề xuất. Bộ Giao thông vận tải cùng hai thành phố sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ Tư pháp và các bộ, ngành liên quan để hoàn thiện tờ trình và dự thảo nghị quyết trình Quốc hội đúng hạn.

>> Khu công nghệ cao tại TP đông dân nhất Việt Nam được dự chi hơn 17.000 tỷ đồng để mở rộng