Bên đầu tiên 'phản đòn' ông Trump, đánh thuế vào mũi nhọn xuất khẩu của Mỹ

Liên minh châu Âu tuyên bố sẵn sàng đáp trả mạnh mẽ loạt thuế quan mới từ Tổng thống Trump, với kế hoạch nhắm vào các nền tảng dịch vụ trực tuyến của Mỹ và các ngành xuất khẩu chủ lực.

Chính phủ Pháp cho biết Liên minh châu Âu đã sẵn sàng bước vào một cuộc chiến thương mại toàn diện với Mỹ, sau khi Tổng thống Donald Trump công bố loạt thuế quan mới áp dụng với hàng hóa từ châu Âu.

Trái với dự đoán ban đầu rằng EU có thể chỉ nhắm vào các lĩnh vực chuyên biệt như kiểm toán hay pháp lý, mục tiêu thực sự sẽ là các nền tảng dịch vụ trực tuyến – một mũi nhọn xuất khẩu của Mỹ trong nền kinh tế số.

Động thái này được đưa ra trong bối cảnh Mỹ hiện đang ghi nhận mức thâm hụt thương mại toàn cầu lên tới 1.200 tỷ USD, nhưng lại đạt thặng dư gần 300 tỷ USD trong lĩnh vực dịch vụ – phần lớn đến từ các công ty công nghệ và dịch vụ kỹ thuật số.

Phát biểu trên đài RTL hôm 3/4, Thượng nghị sĩ Sophie Primas – người phát ngôn của chính phủ Pháp về các vấn đề thương mại – cảnh báo rằng thuế quan của Mỹ có thể gây tác động tiêu cực rõ rệt lên ngành sản xuất châu Âu, đặc biệt là với các mặt hàng chủ lực như rượu vang và rượu mạnh.

“Chúng tôi khá chắc chắn rằng điều này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất", bà Primas phát biểu. “Chúng tôi có đầy đủ công cụ trong tay và sẵn sàng bước vào cuộc chiến thương mại này. Sau đó, chúng tôi sẽ đánh giá các biện pháp hỗ trợ cần thiết cho ngành công nghiệp nội địa”.

Bà Primas cũng không ngần ngại chỉ trích gay gắt lập trường của Tổng thống Trump, cho rằng ông hành xử như thể đang “làm chủ thế giới”.

Văn phòng Tổng thống Emmanuel Macron cùng ngày xác nhận rằng ông sẽ tổ chức một cuộc họp khẩn với đại diện các ngành công nghiệp của Pháp bị ảnh hưởng bởi chính sách thuế quan mới từ Mỹ. Cuộc họp dự kiến diễn ra trong ngày 4/4/2025, nhằm lắng nghe phản hồi từ doanh nghiệp và đề ra phương án ứng phó từ phía chính phủ.

Động thái cứng rắn của châu Âu diễn ra trong bối cảnh căng thẳng thương mại giữa Mỹ và các đối tác ngày càng leo thang, sau khi chính quyền Trump đơn phương áp thuế lên nhiều mặt hàng nhập khẩu với lý do “bảo vệ sản xuất trong nước”. Trong khi Washington xem đây là bước đi cần thiết để tái thiết nền công nghiệp Mỹ, thì các quốc gia châu Âu coi đó là hành động đơn phương, mang tính khiêu khích và thiếu tinh thần hợp tác quốc tế.

Phản ứng trước thuế quan mới của Mỹ, bà Sophie Primas cho biết EU đang lên kế hoạch đáp trả bằng một chiến lược hai giai đoạn. Giai đoạn đầu tiên, dự kiến triển khai vào giữa tháng 4, sẽ tập trung vào các mặt hàng nhôm và thép. Giai đoạn thứ hai sẽ nhắm vào một phạm vi rộng hơn, bao gồm "tất cả các sản phẩm và dịch vụ", với các biện pháp đáp trả có thể sẵn sàng vào cuối tháng.

“Chúng tôi cũng sẽ nhắm tới các dịch vụ, đặc biệt là các nền tảng trực tuyến – hiện chưa bị đánh thuế nhưng hoàn toàn có thể được đưa vào danh sách,” bà Primas nói thêm, đồng thời hé lộ khả năng hạn chế quyền tiếp cận của các công ty Mỹ vào các hợp đồng mua sắm công tại châu Âu.

Ngành rượu vang và rượu mạnh – một trong những lĩnh vực xuất khẩu chủ lực của Pháp – có thể trở thành nạn nhân đầu tiên trong làn sóng trả đũa thuế quan.

Hiệp hội Các nhà xuất khẩu rượu vang và rượu mạnh Pháp (FEVS) cảnh báo rằng các biện pháp của Mỹ sẽ gây ra “hậu quả nghiêm trọng” đối với ngành công nghiệp này không chỉ tại Pháp mà trên toàn châu Âu. Theo ước tính của FEVS, xuất khẩu rượu vang và rượu mạnh của Pháp sang Mỹ có thể giảm tới 800 triệu euro (tương đương 877 triệu USD), trong khi thiệt hại với toàn EU có thể lên tới 1,6 tỷ euro.

“Mức sụt giảm này sẽ ảnh hưởng nặng nề đến việc làm và nền kinh tế của ngành,” hiệp hội nêu rõ trong một tuyên bố, đồng thời cảnh báo rằng các nhà nhập khẩu, bán buôn và bán lẻ tại Mỹ cũng sẽ chịu tác động tiêu cực đáng kể.

Theo số liệu năm 2024, Pháp đã xuất khẩu khoảng 2,4 tỷ euro rượu vang và 1,5 tỷ euro rượu mạnh sang Mỹ – thị trường xuất khẩu lớn nhất của nước này. Với sự phụ thuộc cao vào thị trường Mỹ, các doanh nghiệp trong ngành lo ngại rằng các biện pháp thuế quan mới sẽ gây ra “tổn thất không thể bù đắp”.

Hiệp hội CNAOC – đại diện cho ngành rượu vang và rượu mạnh truyền thống của Pháp – thậm chí nhận định mức thuế quan mới là một “thảm họa không tưởng” đối với những sản phẩm đặc sản như cognac và armagnac, vốn gắn liền với danh tiếng và giá trị văn hóa của Pháp trên thị trường quốc tế.

FEVS kêu gọi duy trì một đối thoại thương mại xuyên Đại Tây Dương mang tính xây dựng, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc “giữ vững một chương trình nghị sự tích cực” giữa hai bờ Đại Tây Dương để tránh những tổn thất không cần thiết cho cả đôi bên.

Tham khảo Barron, CNBC

>> Tồi tệ hơn cả kịch bản xấu nhất mà thị trường dự đoán: Cú sốc thuế đè nặng hàng loạt ngành chủ lực của Mỹ