2 tỉnh ở miền Trung dự kiến không sáp nhập: Trong lịch sử từng hợp nhất, diện tích gấp 75 lần Maldives

Sau khi thực hiện chia tách, 1 tỉnh giờ đây là địa phương có diện tích lớn nhất cả nước.

Bộ Nội vụ vừa có Tờ trình gửi Chính phủ về dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp đơn vị hành chính. Trong đó, tiêu chí diện tích tự nhiên và quy mô dân số được xác định theo quy định tại Nghị quyết số 1211 năm 2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (sửa đổi, bổ sung tại Nghị quyết số 27 năm 2022).

Theo Bộ Nội vụ, căn cứ các tiêu chí định hướng này, dự kiến cả nước chỉ còn 11 đơn vị hành chính cấp tỉnh là giữ nguyên, gồm: Hà Nội, Huế, Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Cao Bằng, Lạng Sơn, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh.

> > Tỉnh giàu có phía Bắc dự kiến không thực hiện sáp nhập: Có quá trình chia tách, hợp nhất phức tạp, được mệnh danh là 'Việt Nam thu nhỏ'

Trong số 11 tỉnh, thành, Nghệ An và Hà Tĩnh là 2 địa phương trong lịch sử đã từng sáp nhập và có diện tích lên đến hơn 22.000km2, chiếm 1/15 diện tích cả nước và gấp đến 75 lần diện tích của quốc gia nhỏ nhất thế giới là Maldives (khoảng 300km2).

Nằm kề nhau ở vùng Bắc Trung Bộ, Nghệ An và Hà Tĩnh có mối quan hệ sâu sắc về văn hóa, địa lý và con người. Trước năm 1831, cả hai cùng nằm trong địa danh rộng lớn gọi là trấn Nghệ An. Đến thời vua Minh Mạng, năm 1831, Hà Tĩnh chính thức được tách ra thành một tỉnh riêng, đánh dấu lần chia tách hành chính đầu tiên giữa hai địa phương.

Suốt thời kỳ Pháp thuộc và những năm đầu độc lập, Nghệ An và Hà Tĩnh là hai tỉnh riêng biệt. Tuy nhiên, đến năm 1976, sau khi đất nước thống nhất, hai tỉnh được sáp nhập thành tỉnh Nghệ Tĩnh, như một phần của nỗ lực tinh gọn bộ máy hành chính. Tỉnh lỵ đặt tại TP. Vinh, trung tâm phát triển kinh tế - văn hóa của khu vực.

Tuy nhiên, mô hình tỉnh lớn với địa bàn trải dài, phân hóa địa lý rõ rệt cũng bộc lộ nhiều hạn chế. Năm 1991, Quốc hội khóa VIII thông qua việc chia lại Nghệ Tĩnh thành hai tỉnh như cũ. Nghệ An giữ nguyên trung tâm tại TP. Vinh, còn Hà Tĩnh chọn thị xã Hà Tĩnh làm tỉnh lỵ (nay là TP. Hà Tĩnh).

Hiện tại, Nghệ An giữ vị trí chiến lược, kết nối vùng Đông Bắc Thái Lan, Lào với biển Đông, là cửa ngõ giao thương quan trọng trong khu vực. Hạ tầng giao thông được đầu tư phát triển toàn diện, gồm hệ thống đường bộ, đường sắt, đường hàng không và đường biển. Đây cũng là tỉnh rộng nhất Việt Nam với diện tích 16.490km2.

Với tỉnh Hà Tĩnh, sau khi tách khỏi Nghệ Tĩnh vào năm 1991, từ một tỉnh nông nghiệp nghèo đã vươn lên thành một địa phương có nhiều dấu ấn trong phát triển công nghiệp, xuất khẩu lao động và thu hút đầu tư. Vị trí chiến lược giáp biển và biên giới Lào giúp Hà Tĩnh trở thành cửa ngõ giao thương quốc tế tiềm năng của miền Trung.

> > Thủ tướng chỉ đạo huy động thêm lực lượng vũ trang hỗ trợ thi công sân bay lớn nhất Việt Nam