Thị trường IPO toàn cầu đang có dấu hiệu hồi phục trong bối cảnh thị trường chứng khoán đi lên, kích thích các công ty trở lại thị trường vốn, đặc biệt là ở châu Á. Nhưng một sự phục hồi hoàn toàn có vẻ vẫn xa vời.
Theo dữ liệu do Bloomberg tổng hợp, giá số tiền thu về từ các đợt IPO trên toàn cầu trong tháng 3 và tháng 4 năm nay đạt gần 25 tỷ USD, gần gấp đôi con số của hai tháng trước đó.
Theo giới phân tích, các doanh nghiệp từ Hồng Kông (Trung Quốc) đến Milan (Italy) đã nhìn thấy cơ hội khi mức độ biến động của thị trường bắt đầu giảm.
Hoạt động IPO đặc biệt sôi nổi ở châu Á, với các sàn giao dịch khu vực chiếm gần 80% doanh số bán cổ phiếu mới trong tháng 4. Tốc độ niêm yết ở châu Âu cũng phục hồi. Nhưng tâm lý lo ngại về suy thoái kinh tế đã ngăn cản các doanh nghiệp ở Mỹ, làm chậm quá trình phục hồi toàn diện. Quy mô giao dịch trung bình nhỏ hơn và số tiền huy động được cho đến thời điểm hiện tại của năm nay vẫn thấp hơn 51% so với cùng kỳ năm ngoái.
Thị trường IPO toàn cầu phục hồi trong tháng 3 và 4
Jason Manketo, đồng giám đốc toàn cầu của công ty luật Linklaters, cho biết: “Chúng tôi nhận thấy hoạt động IPO bắt đầu khởi sắc, nhưng đâu đó vẫn còn sự không chắc chắn trên thị trường. Bên mua muốn xem kết quả của doanh nghiệp trong một vài quý trước khi đầu tư vào một IPO. Điều này có nghĩa là một số giao dịch tiềm năng trong năm 2023 đã được chuyển sang năm 2024”.
“Thị trường IPO đang quay trở lại dần dần và chậm chạp. Nó vẫn chưa phục hồi 100% nhưng đã có dấu hiệu của sự sống và sức sống mới”, James Wang, đồng giám đốc thị trường vốn cổ phần tại Goldman Sachs Group Inc. ở châu Á không tính Nhật Bản, cho biết.
Châu Á dẫn đầu
Châu Á hiện là khu vực có hoạt động IPO nhộn nhịp nhất trên thế giới. Nhưng có một thay đổi quan trọng so với năm 2022, đó là các đợt IPO năm nay trải rộng khắp khu vực châu Á, thay vì tập trung ở Trung Quốc đại lục hồi năm ngoái.
Indonesia là điểm sáng nhất với giá cổ phiếu của hai nhà sản xuất niken tăng vọt ngay khi lên sàn. Giá cổ phiếu của Rakuten Bank Ltd. cũng tăng mạnh sau khi huy động được 83.3 tỷ yên (623 triệu USD) trong đợt IPO lớn nhất của Nhật Bản kể từ năm 2018. Công ty ZJLD Group Inc. của Trung Quốc mới đây cũng đã thực hiện đợt IPO lớn nhất tại Hồng Kông (Trung Quốc).
Châu Âu khởi sắc
Thị trường IPO của châu Âu đang trong tình trạng suy giảm, với hoạt động năm 2023 giảm khoảng 12% so với cùng kỳ năm ngoái, một phần do tác động của cuộc xung đột Nga – Ukraine.
Lợi nhuận IPO kém là một trở ngại lớn đối với các nhà đầu tư. Các nhà quản lý danh mục đầu tư đã cố gắng mặc cả về định giá và từ chối trả nhiều tiền nhất cho các công ty mới thành lập, chưa chứng tỏ được năng lực. Thêm vào đó, sự sụp đổ bất ngờ của Credit Suisse Group AG càng làm tăng thêm sự lo lắng của nhà đầu tư về lãi suất và lạm phát. Tất cả khiến kế hoạch niêm yết trở nên hỗn loạn.
Tuy nhiên, thị trường đã có dấu hiệu khởi sắc. Đáng chú ý nhất là đợt IPO của Lottomatica SpA (Italy), thu về 600 triệu EUR (657 triệu USD), trở thành công ty lớn thứ ba niêm yết trên các sàn giao dịch châu Âu trong năm nay. Ngoài ra, công ty lưu trữ web Ionos SE và nhà sản xuất linh kiện động cơ điện EuroGroup Laminations SpA cũng huy động được hơn 400 triệu USD.
Mỹ tụt lại phía sau
Triển vọng IPO ở Mỹ vẫn còn nhiều thách thức. Chỉ có 4.1 tỷ USD được huy động bởi các doanh nghiệp mới tại Mỹ trong năm nay. Trong đó, chỉ ba công ty, gồm Nextracker Inc., Atlas Energy Solutions Inc. và Enlight Renewable Energy Ltd., đã chiếm tới 1/3 số tiền đó.
Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy Mỹ có thể đang tiến tới suy thoái. Patrick Galley, Giám đốc điều hành & CIO của RiverNorth Capital Management, cho biết: “Làm thế nào để bạn định giá một thương vụ khi bạn không biết chi phí vốn thực sự nên là bao nhiêu trên cơ sở tương lai. Một số thông tin rõ ràng về lãi suất sẽ là chìa khóa để giải bài toán này”.
