Với mức giá khởi điểm hơn 1.500 tỷ đồng, SCIC kỳ vọng vào một thương vụ đấu giá cổ phần lớn nhất trong hai năm qua. Tuy nhiên, phiên đấu giá cổ phiếu Domesco đã thất bại khi không có nhà đầu tư nào tham gia.
Phiên đấu giá cổ phần lớn nhất trong hai năm “đổ bể”
Ngày 21/2/2025, Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HoSE) thông báo hủy phiên đấu giá hơn 12 triệu cổ phiếu Domesco (DMC) do Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC) sở hữu, với tổng giá trị khởi điểm lên đến 1.531 tỷ đồng. Nguyên nhân là không có nhà đầu tư nào đăng ký tham gia.
Đây được kỳ vọng là thương vụ thoái vốn lớn nhất trong hai năm qua, kể từ khi Petrolimex đấu giá thành công 40% vốn PGBank vào tháng 4/2023. Tuy nhiên, phiên đấu giá đã không đủ điều kiện tổ chức.
Theo kế hoạch, SCIC muốn thoái toàn bộ 12,1 triệu cổ phiếu, tương đương 34,71% vốn điều lệ của Domesco, với giá khởi điểm 127.046 đồng/cổ phiếu. Mức giá này cao hơn khoảng 74,04% so với thị giá hiện tại, khiến giới đầu tư đặt câu hỏi về tính khả thi của thương vụ.
Trước đó, vào năm 2019, SCIC từng tổ chức phiên đấu giá 34,71% vốn Domesco với mức giá khởi điểm 119.600 đồng/cổ phiếu, cao hơn 45% so với thị giá thời điểm đó. Tuy nhiên, cũng không có nhà đầu tư nào tham gia.
Hiện tại, SCIC là cổ đông lớn thứ hai tại Domesco, trong khi cổ đông lớn nhất là Abbott Laboratories Holdco Spa, nắm giữ gần 18 triệu cổ phiếu (51,69% vốn điều lệ). Giới phân tích từng kỳ vọng Abbott sẽ tham gia đấu giá để gia tăng quyền kiểm soát tại Domesco, nhưng tập đoàn dược phẩm này không có động thái nào cho thấy sự quan tâm.
Ngoài thất bại tại Domesco, SCIC cũng buộc phải hủy phiên đấu giá cổ phần tại Tổng công ty Xây dựng Công trình Giao thông 8 (Cienco 8) vào cuối tháng 1/2025 do không có nhà đầu tư đăng ký tham dự.
| SCIC là cổ đông lớn thứ hai tại Domesco, trong khi cổ đông lớn nhất là Abbott Laboratories Holdco Spa, nắm giữ gần 18 triệu cổ phiếu (51,69% vốn điều lệ). |
Giá khởi điểm cao có phải rào cản?
Trên sàn chứng khoán, cổ phiếu DMC đóng cửa ngày 21/2 ở mức 79.800 đồng/cổ phiếu. Như vậy, mức giá khởi điểm của SCIC cao hơn thị giá đến gần 60%, một khoảng chênh lệch rất lớn so với các thương vụ thoái vốn thành công trước đây.
DMC hiện có vốn điều lệ 347 tỷ đồng, với vốn hóa thị trường khoảng 2.500 tỷ đồng. Với tình hình hiện tại, Abbott Laboratories dường như là nhà đầu tư tiềm năng duy nhất có thể tham gia mua lại số cổ phần này. Tuy nhiên, mức giá cao có thể là nguyên nhân chính khiến thương vụ không thành công.
SCIC đang đẩy mạnh kế hoạch thoái vốn Nhà nước, nhưng liên tục đối mặt với tình trạng hủy đấu giá do không có nhà đầu tư tham gia. Lãnh đạo SCIC từng thừa nhận rằng phần lớn doanh nghiệp trong danh mục thoái vốn hiện nay hoạt động kém hiệu quả, khiến việc tìm kiếm nhà đầu tư trở nên khó khăn.
Trong khi đó, SCIC vẫn ghi nhận một số thương vụ thoái vốn thành công. Điển hình như:
Thoái vốn tại Tổng Công ty Thăng Long (HNX: TTL) vào ngày 26/12/2024, khi đấu giá thành công 10,5 triệu cổ phiếu TTL (25% vốn điều lệ) với mức giá 21.201 đồng/cổ phiếu, thu về 222,6 tỷ đồng.
Các doanh nghiệp tiềm năng như FPT và Nhựa Thiếu niên Tiền Phong (NTP) cũng được giới đầu tư quan tâm, nhưng SCIC vẫn chưa công bố kế hoạch thoái vốn cụ thể.
| Domesco trở thành doanh nghiệp dược đầu tiên trên sàn chứng khoán Việt Nam “bán mình” cho nhà đầu tư nước ngoài. |
Domesco là doanh nghiệp dược phẩm có bề dày lịch sử, được thành lập vào năm 1989, hoạt động trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh và xuất nhập khẩu dược phẩm, thực phẩm chức năng, thiết bị y tế.
Năm 2012, Domesco trở thành doanh nghiệp dược đầu tiên trên sàn chứng khoán Việt Nam “bán mình” cho nhà đầu tư nước ngoài. Khi đó, CFR International Spa – Chile (công ty con của Abbott Laboratories từ năm 2014) mua lại 8,2 triệu cổ phiếu DMC, nắm giữ 45,94% vốn.
Sau khi Domesco nới room ngoại lên 100% vào tháng 9/2016, Abbott đã nâng tỷ lệ sở hữu lên 51,69%, chi khoảng 400 tỷ đồng để thâu tóm Domesco. Đến nay, số cổ phần này đã có giá trị gần 1.300 tỷ đồng, tức là gấp hơn 3 lần khoản đầu tư ban đầu, chưa kể cổ tức “khủng” mà Abbott nhận hàng năm.
Bất chấp việc SCIC chưa thể thoái vốn, Domesco vẫn ghi nhận kết quả kinh doanh tích cực trong năm 2024:
Doanh thu thuần: 1.899 tỷ đồng (tăng 10,5% so với năm 2023).
Lợi nhuận sau thuế: 202,7 tỷ đồng (tăng 10,6% so với cùng kỳ).
Nhờ kết quả khả quan này, Domesco đã hoàn thành vượt kế hoạch lợi nhuận năm 2024.
Thương vụ đấu giá lần này cho thấy SCIC sẽ phải điều chỉnh chiến lược nếu muốn thoái vốn thành công. Nếu tiếp tục giữ mức giá cao hơn thị trường quá nhiều, khả năng tìm được nhà đầu tư sẽ rất thấp.
Dù Domesco là một doanh nghiệp có tiềm năng và được Abbott kiểm soát, nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc tập đoàn dược phẩm Mỹ sẵn sàng chi số tiền lớn để mua lại toàn bộ cổ phần của SCIC. Nếu không có sự thay đổi về định giá, nhiều khả năng SCIC sẽ tiếp tục gặp khó trong những lần đấu giá tiếp theo.
>> Một đại gia bí ẩn mua toàn bộ 25% vốn TTL từ SCIC với mức giá cao hơn 75% thị trường
