Restaking là gì? Tìm hiểu cách thức hoạt động, lợi ích và rủi ro tiềm ẩn

Restaking là gì?

Restaking là một narrative (câu chuyện) đang phát triển tập trung vào hiệu quả sử dụng vốn, trong đó người dùng có thể stake cùng một token trên blockchain chính và các giao thức khác, bảo mật nhiều mạng cùng một lúc. Restaking cung cấp cho người dùng phần thưởng bổ sung để bảo mật các giao thức bổ sung, đổi lại phải chịu rủi ro slashing (cắt giảm) ngày càng tăng. 

Kiến trúc bảo mật blockchain chia thành hai loại chính: Proof of Work (PoW) hoặc Proof of Stake (PoS). Trong trường hợp mạng PoS, tài sản được cam kết với cơ sở hạ tầng bảo mật của mạng thông qua một quy trình được gọi là staking. Staker khóa tài sản của họ bằng node xác thực trên mạng, trong đó mức độ bảo mật của mạng phụ thuộc vào số lượng trình xác thực đang hoạt động, tỷ lệ phần trăm của tổng số token lưu hành được stake và cách các token này được trải rộng trên các trình xác thực đang hoạt động.

Để cải thiện tiện ích cho các token đã được stake này, vốn thường không hoạt động, các giao thức restaking đã xuất hiện để đưa các token này vào sử dụng. Ví dụ nổi tiếng nhất trong phân khúc này là EigenLayer, cho phép các giao thức tận dụng mạng tin cậy của Ethereum mà không cần thiết lập bộ xác thực của riêng chúng.

Hiểu về restaking

Như tên cho thấy, 'restaking' có nghĩa là một tài sản được stake lại sau lần stake ban đầu. Restaking giúp tài sản đã stake có sẵn để stake trên một chương trình hoặc nền tảng staking khác, cải thiện tiện ích của tài sản đã stake và cung cấp cho hodler một bộ phần thưởng bổ sung (mặc dù có thêm rủi ro giảm giá). 

Hãy lấy Ethereum làm ví dụ. Mạng Ethereum là một trong những mạng PoS an toàn nhất do mật độ trình xác thực và sự phân bổ tài sản đđã stake trên các trình xác thực này. Tuy nhiên, như đã đề cập ở trên, ETH đã stake đang không hoạt động trên Ethereum, điều này đã làm phát sinh các công cụ phái sinh staking thanh khoản, trong đó ETH đã stake được chuyển thành token phái sinh staking thanh khoản có thể được sử dụng trong DeFi. Hơn nữa, các công cụ phái sinh staking thanh khoản không có yêu cầu staking tối thiểu không giống như staking gốc yêu cầu 32ETH, cho phép hodler nhỏ hơn được hưởng lợi từ phần thưởng staking.

Restaking tiến thêm một bước nữa. Các giao thức restaking giúp các giao thức phi tập trung khác có thể sử dụng tài sản đã stake trên Ethereum để cải thiện tính bảo mật của chính giao thức. Trình xác thực và tài sản được ký hợp đồng cho mục đích này sẽ được khen thưởng theo các điều khoản khuyến khích trình xác thực của giao thức hoặc nền tảng cho thuê. Trình xác thực và staker đề cử kiếm được nhiều phần thưởng; từ mạng Ethereum gốc và từ mạng hoặc giao thức mà chúng được restaking. 

Cách thức hoạt động của restaking

Restaking cho phép người dùng stake cùng một loại coin trên cả mạng lưới chính và các giao thức khác, bảo mật tất cả các mạng này cùng một lúc. Có sẵn nhiều loại tùy chọn restaking khác nhau:

Restaking gốc trên EigenLayer chỉ dành cho người dùng vận hành node xác thực Ethereum. Restaking gốc thông qua một tập hợp các hợp đồng thông minh hướng dẫn quản lý tài sản đã stake dưới node của trình xác thực và bảo mật kinh tế tiền điện tử mà các giao thức restaking cung cấp. Những trình xác thực muốn cam kết thiết lập của họ với chương trình restaking sẽ phải tải xuống và chạy phần mềm node bổ sung cần thiết cho mô-đun restaking. Khi việc này được thực hiện, trình xác thực đồng ý với các điều khoản restaking của EigenLayer bao gồm cả điều kiện slashing (cắt giảm) bổ sung.

Một hình thức restaking khác là restaking thanh khoản, sử dụng token staking thanh khoản (LST). Tại đây, staker stake tài sản của họ bằng trình xác thực và nhận token đại diện cho cổ phần của họ với trình xác thực. Sau đó, staker tiến hành stake LST trên giao thức restaking. 

Sau khi token được gửi bằng giao thức restaking, người dùng có thể khám phá các dApp có sẵn để restake token của họ. Các dApp này được biết đến trên EigenLayer dưới dạng Actively Validated Service (AVS) và có thể có được cơ sở hạ tầng bảo mật thông qua restaking

Trình xác thực và staker đề cử trong các node của họ kiếm được phần thưởng bổ sung, liên quan đến số lượng giao thức bổ sung đang được xác thực. Theo EigenLayer, các hệ thống có thể sử dụng các dịch vụ như vậy bao gồm các layer khả dụng dữ liệu, máy ảo mới, mạng phòng thủ, mạng oracle, cầu nối, sơ đồ mật mã ngưỡng và môi trường thực thi đáng tin cậy. Tuy nhiên, tại thời điểm viết bài, các dịch vụ này chưa có sẵn để restake.

Lợi ích của restaking

Restaking biến các tài nguyên được gộp chung thành 'tài sản linh hoạt' có thể được thuê theo ý muốn và bởi các hệ thống đa dạng. Điều này mang lại một số lợi ích, chẳng hạn như:

Phần thưởng được cải thiện cho staker

Tại thời điểm viết bài, Ethereum mang lại lợi suất 3,6% cho các tài sản staking riêng lẻ, trong khi LST mang lại mức lợi nhuận từ 3,08% đến 4,06%. Sau khi được restake trên giao thức restaking, người dùng sẽ có thể kiếm được phần thưởng bổ sung dựa trên chiến lược restaking của họ khi họ đảm bảo các giao thức bổ sung. 

Bảo mật cold start (khởi động nguội) cho các giao thức và mạng mới

AVS mới như các layer dữ liệu và mạng Layer 2 phải đối mặt với khó khăn trong việc phát triển một hệ thống bảo mật đầy đủ, đặc biệt là trong giai đoạn đầu. Restaking cho phép các giao thức này tăng cường tính bảo mật khi chúng có quyền truy cập vào bộ trình xác thực lớn hơn. Restaking cũng là một cách tiết kiệm chi phí để thực hiện việc này vì mạng mới sẽ bớt phải lo lắng hơn về việc cung cấp cơ sở hạ tầng cho hệ thống bảo mật của mình.

Thúc đẩy bảo mật có thể mở rộng dựa trên nhu cầu giao thức

Với các dịch vụ restaking, một giao thức có thể đạt được mức độ bảo mật linh hoạt, mở rộng quy mô để đáp ứng nhu cầu mạng. Nhờ có sẵn dịch vụ cho thuê để bảo mật, một giao thức có thể tăng cường bảo mật trong các điều kiện đòi hỏi khắt khe bằng cách ký hợp đồng với các trình xác thực trong giao thức restaking, sau đó giảm quy mô khi mạng trở lại điều kiện bình thường. Một lần nữa, đây là một cách tiếp cận hiệu quả về mặt chi phí để mở rộng quy mô bảo mật mạng.

Rủi ro tiềm ẩn của restaking

Restaking là một khái niệm mới và hoạt động thông qua công nghệ cơ bản phức tạp, mặc dù điều này mang lại một số lợi ích như đã thảo luận nhưng nó cũng gây ra một số rủi ro cho mạng mẹ, mạng cho thuê và cả staker. Một số rủi ro tiềm ẩn này bao gồm:

Slashing

Các điều khoản restaking bao gồm các điều kiện slashing (cắt giảm) bổ sung để đổi lấy phần thưởng tăng lên. Tùy thuộc vào các điều khoản do giao thức đặt ra, slashing có thể dẫn đến việc mất một tỷ lệ đáng kể tài sản được stake bởi trình xác thực. Các staker chọn tham gia cam kết tuân theo các quy tắc của hợp đồng và sẽ phải chịu hình phạt slashing nếu họ có hành vi ác ý. 

Rủi ro lợi nhuận

Mặc dù ý tưởng của EigenLayer là cho phép các giao thức tận dụng Ethereum để bảo mật, nhưng các restaker được khuyến khích bởi hệ thống phần thưởng của giao thức mà họ đang stake tài sản của mình. Điều này có nghĩa là restaker có thể chọn các giao thức có lợi nhuận cao nhất để tối đa hóa lợi nhuận của họ. Ngoài ra còn có lo ngại rằng các nhà đầu tư sẽ coi việc restaking là một sản phẩm tài chính nhanh chóng, dễ dàng sử dụng đòn bẩy, có khả năng ảnh hưởng đến mạng Layer 1.

Tác động đến Blockchain layer 1

Vitalik Buterin, đồng sáng lập Ethereum, đã nhấn mạnh một trong những rủi ro của restaking, trong đó các giao thức dựa vào sự đồng thuận xã hội của Ethereum để fork hoặc re-org (tái cấu trúc) trong trường hợp thua lỗ lớn, dẫn đến xung đột về phiên bản nào của Layer 1 là chuẩn. Về giải pháp, Sreeram Kannan, nhà sáng lập EigenLayer, đồng ý rằng các ứng dụng sử dụng lại bộ trình xác thực của Ethereum sẽ không được giải cứu bởi sự đồng thuận xã hội của Layer 1. Ông trên X:

“Chúng tôi hoan nghênh bản phân tích xuất sắc này của Vitalik Buterin về các loại rủi ro khác nhau khi sử dụng restaking cho các trường hợp sử dụng khác nhau. Nó phù hợp với những gì chúng tôi đã ủng hộ với Eigenlayer. 

Đừng xây dựng các nguyên tắc tài chính phức tạp khi restaking – Điều đó có thể gây ra tình trạng mất kiểm soát

Đừng dựa vào Ethereum để fork các lỗi layer ứng dụng – đây là một nguyên tắc cực kỳ quan trọng 

Đừng nên sử dụng slashing chủ quan – vì nó chịu sự chuyên chế của số đông không trung thực”.

Các giao thức restaking nên xem xét

Restaking là một câu chuyện đang gia tăng và các hodler đang khám phá các cơ hội restaking để tối đa hóa lợi nhuận của họ. Dưới đây là một số giao thức nổi bật trong không gian restaking: 

#1. EigenLayer: Restaking trên Ethereum

EigenLayer cho phép bảo mật kinh tế tiền điện tử trên blockchain Ethereum bằng cách thiết kế một phần mềm trung gian biến ETH được stake thành hàng hóa có thể được các giao thức khác thuê để bảo mật chúng. 

Staker có thể cam kết token Ethereum gốc hoặc token staking thanh khoản (LST) của họ cho EigenLayer để cung cấp các dịch vụ bảo mật bổ sung cho AVS trên blockchain Ethereum và kiếm thêm phần thưởng từ các giao thức mà tài sản của họ được restake.

LST từ các giao thức sinh lời và trình xác thực như Ankr (ankrETH), Binance (wbETH), Origin (oETH), Lido (stETH) và Coinbase (cbETH) có thể được stake trên giao thức restaking Eigenlayer trong phần Liquid Restaking. Các trình xác thực chọn tham gia chương trình restaking đồng ý với các điều khoản của Eigenlayer, bao gồm các điều kiện slashing bổ sung dành cho những trình xác thực vi phạm. Theo dữ liệu từ Eigenlayer, hơn 600.000 ETH gốc và LST được stake trên giao thức restaking của Eigenlayer tại thời điểm viết bài.

Tại thời điểm viết bài, không có dịch vụ nào được xây dựng trên EigenLayer để bảo mật cho các restaker, vì vậy các restaker hiện đang kiếm được point (điểm thưởng) restake.

#2. Pendle Finance: Phân phối lợi nhuận restaking cho các nhà cung cấp thanh khoản

Pendle Finance đã và đang khám phá những cách hiệu quả nhất để quản lý lợi nhuận. Khái niệm yield tokenization (token hoá lợi nhuận) của Pendle Finance phân chia các yield-bearing token (PT) và lợi tức mà chúng mang lại (YT), cho phép các farmer năng suất có nhiều quyền kiểm soát hơn đối với tiền lãi họ kiếm được. Để đạt được mục tiêu của mình, Pendle Finance đang mở rộng sang lĩnh vực restaking. Từ thông tin có sẵn, nó sẽ áp dụng EigenLayer và khái niệm restaking thanh khoản của EigenLayer để mang lại cho người dùng nhiều lợi nhuận hơn nữa.

Theo Pendle Finance, điều này sẽ hoạt động phối hợp với khái niệm token hóa lợi nhuận của nó và với eETH của Etherfi. ETH sẽ được stake trên EtherFi để nhận eETH, LST (token staking thanh khoản). Token sinh lời eETH (YT-eETH) sẽ được restake cho Eigenlayer. Các token được restake sẽ kiếm được EigenLayer point, điểm trung thành Etherfi, lợi suất restaking và lợi suất gốc của Ethereum.

#3. Renzo Protocol: Trình quản lý chiến lược cho EigenLayer

Renzo là trình quản lý chiến lược cho Eigenlayer, nơi giao thức giúp người dùng quản lý chiến lược restaking của họ trên EigenLayer. Vì mỗi AVS đều cung cấp một loạt phần thưởng và giảm thiểu rủi ro khác nhau, nên người dùng ngày càng gặp khó khăn trong việc quản lý các chiến lược restaking của mình khi có nhiều AVS tham gia mạng. 

ezETH của Renzo là token restaking thanh khoản đại diện cho vị thế được restake của người dùng và người dùng có thể gửi token restaking thanh khoản (stETH, rETH, cbETH) để đổi lấy ezETH. Bằng cách gửi token restaking thanh khoản của họ với Renzo, người dùng có thể vượt qua giới hạn restaking thanh khoản trên EigenLayer và kiếm EigenLayer restaking point. 

#4. Picasso: Restaking trên Solana

Picasso tuyên bố sẽ đưa restaking đến blockchain Solana. Các giao thức restaking chỉ khả dụng trên blockchain Ethereum tại thời điểm viết bài nhờ EigenLayer, tuy nhiên, Picasso hy vọng sẽ triển khai một giải pháp tương tự trên mạng Solana. Giao thức restaking sẽ hỗ trợ kết nối IBC của Trustless vì bảo mật kinh tế tiền điện tử sẽ được các trình xác thực tận dụng trên giao thức tương tác. 

Theo dự án, nó sẽ áp dụng một cách tiếp cận tương tự như những gì Eigenlayer đã làm cho đến nay với restaking thanh khoản. Theo Picasso, các token LST như Marinade Staked Solana (mSOL) và jitoSOL sẽ được chấp nhận bởi hợp đồng restaking bên cạnh các token Solana và LP gốc của các sàn giao dịch phi tập trung trên mạng như ORCA. Staker có thể cam kết tài sản của họ với giao thức thông qua cổng do Trustless cung cấp và nhận thêm lợi nhuận liên quan đến thông số phần thưởng theo giao thức tương tác IBC.

#5. Kelp DAO

Kelp DAO là một giao thức mới do nhóm Stader Labs tạo ra, nhằm mục đích nâng cao tính thanh khoản trong hệ sinh thái Eigenlayer. Được gọi là giao thức restaking thanh khoản, Kelp DAO hoạt động trong môi trường Eigenlayer, chủ yếu tập trung vào token rsETH, đại diện cho việc restake ETH.

rsETH, một token tổng hợp có nguồn gốc từ ETH token LST, nằm ở cốt lõi chức năng của Kelp DAO. Hiện tại, Kelp DAO chỉ cung cấp hai loại LST: ETHx (Stader ETH) và stETH (Lido ETH).

Một trong những điểm nổi bật đáng chú ý của Kelp DAO là khả năng trao quyền cho người dùng bằng cách cho phép họ tham gia vào các hoạt động DeFi trong khi nắm giữ rsETH. Điều này bao gồm cơ hội kiếm được lợi nhuận gia tăng từ LST và thực hiện restake token, từ đó tối ưu hóa hiệu quả sử dụng vốn.

#6. Renzo Protocol

Renzo Protocol là nền tảng token staking thanh khoản (LRT) tiên phong trong hệ sinh thái EigenLayer, giống như Kelp Dao bản cải tiến. Được thiết kế để hợp lý hóa các hoạt động cho người dùng EigenLayer đang tìm cách restake, Renzo Protocol cung cấp một phương pháp mới để tối ưu hóa việc sử dụng vốn.

Không giống như staking trực tiếp trên EigenLayer, nơi người dùng không nhận được bất kỳ LRT nào khi tiếp tục tham gia DeFi, Renzo Protocol tạo điều kiện cho việc phân phối ezETH – một token restaking thanh khoản – cho phép người dùng tận dụng vốn của họ một cách hiệu quả.

EigenLayer hiện đang trong quá trình tính toán Eigen Point, dự kiến ​​​​sẽ đóng vai trò là chuẩn mực để phân phối airdrop giữa những người dùng. Renzo Protocol đảm bảo người dùng nhận được toàn bộ giá trị Eigen Point của họ cùng với Renzo Point bổ sung, tăng cường sự tham gia của họ vào hệ sinh thái. Sự ra đời của ezETH sẽ mở rộng con đường tìm kiếm lợi nhuận của người dùng trong bối cảnh DeFi.

#7. Puffer Finance

Puffer Finance là một nền tảng phái sinh staking thanh khoản nhằm mục đích cách mạng hóa bối cảnh staking trên Ethereum. Phục vụ cho cả người dùng bán lẻ đang tìm kiếm cơ hội stake ETH có lợi nhuận và nhà điều hành node, Puffer Finance giải quyết các thách thức quan trọng đồng thời thúc đẩy phân cấp.

Về cốt lõi, Puffer Finance tối ưu hóa việc sử dụng vốn và giảm bớt yêu cầu về trái phiếu, cung cấp giải pháp mạnh mẽ cho những cá nhân quan tâm đến việc stake ETH để kiếm lợi nhuận. Công nghệ Secure-Signer độc đáo của nền tảng tăng cường các biện pháp bảo mật, đảm bảo trải nghiệm staking liền mạch và đáng tin cậy cho người dùng vận hành các node trên Ethereum.

• Gần 2% nguồn cung ETH được restake trên Eigenlayer khi TVL vượt mốc 5,7 tỷ USD
• Puffer Finance thu hút 135 triệu USD tiền gửi trong 24 giờ khi lĩnh vực restaking thanh khoản nóng lên