Quy định mới của bộ chỉ số chứng khoán quan trọng nhất Việt Nam: Không chỉ riêng cổ phiếu ngân hàng bị "siết"

Quy tắc 4.0 đã bổ sung quy định về giới hạn tỷ trọng vốn hóa một ngành là 40%, đồng thời sử dụng phân ngành GICS cấp 1.

Sở Giao dịch Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh (HOSE) đã ban hành Quy tắc xây dựng và quản lý Bộ chỉ số HOSE-Index phiên bản 4.0 thay thế cho phiên bản 3.1. Đáng chú ý, Bộ chỉ số HOSE-Index phiên bản 4.0 sẽ chính thức có hiệu lực từ tháng 3/2025.

Trong báo cáo mới cập nhật, Chứng khoán SSI đã chỉ ra một số nội dung thay đổi giữa hai Bộ chỉ số. Trong đó, nội dung quan trọng nhất là việc giới hạn tỷ trọng vốn hóa (VN30) quy định tại Mục 7.

Cụ thể, quy tắc 4.0 đã bổ sung quy định về giới hạn tỷ trọng vốn hóa một nhóm cổ phiếu cùng ngành là 40%, đồng thời sử dụng phân ngành GICS cấp 1.

GICS® (Global Industry Classification Standards – Chuẩn phân ngành toàn cầu) là chuẩn phân ngành được phát triển bởi tổ chức MSCI và S&P Dow Jones Indexes – nhằm cung cấp một công cụ đầu tư hiệu quả, chi tiết và linh hoạt để nhà đầu tư có thể nắm bắt được những thực tế và thay đổi nhanh chóng của các ngành, lĩnh vực. Hệ thống phân ngành cấp độ 1 của chuẩn GICS xác định 11 lĩnh vực kinh tế chính, trong đó có lĩnh vực Tài chính bao gồm Bảo hiểm, Chứng khoán, Ngân hàng và Tài chính tiêu dùng.

Sau đợt review quý 1/2025, rổ VN30 thêm mới LPB và loại POW khỏi danh mục. Hiện rổ VN30 có 15 cổ phiếu thuộc ngành Tài chính theo quy tắc mới, gồm SSI (Chứng khoán), BVH (Bảo hiểm) và 14 cổ phiếu Ngân hàng; tỷ trọng vốn hóa của nhóm Tài chính đã nâng lên mức 60%. Theo đánh giá của SSI Research, quy định này sẽ giảm tỷ trọng nhóm Tài chính trong rổ chỉ số.

Việc giới hạn tỷ trọng vốn hóa theo nhóm ngành sẽ bắt đầu từ kỳ tháng 4/2025, còn việc thay đổi danh mục cổ phiếu thành phần sẽ áp dụng từ kỳ tháng 7/2025.

Một số thay đổi khác cũng có thể ảnh hưởng đến cổ phiếu như việc xác định rổ VN30 gồm KLGD Khớp lệnh>= 300.000 cổ phiếu và GTGD Khớp lệnh >= 30 tỷ đồng. Các quy định này nhằm tăng yêu cầu về thanh khoản và có thể ảnh hưởng đến cổ phiếu hiện có trong rổ chỉ số như mã BVH. Theo thống kê của SSI, tại ngày 20/1/2025, BVH có GTGD Khớp lệnh = 23 tỷ đồng, chưa thỏa mãn điều kiện theo quy tắc mới.

Đồng thời, quy tắc mới bổ sung tiêu chí LNST không được âm; sử dụng lợi nhuận bán niên/ cả năm gần nhất, tương ứng với 2 kỳ thay đổi danh mục vào tháng 1 và tháng 7; sử dụng LNST của cổ đông công ty mẹ trên BCTC hợp nhất đối với TCNY là công ty mẹ. Quy tắc mới cũng chỉ xét BCTC có ý kiến kiểm toán là chấp nhận toàn phần; nếu ý kiến kiểm toán có nội dung vấn đề lưu ý thì HoSE cần lấy ý kiến của Hội đồng chỉ số. Những thay đổi này sẽ tăng yêu cầu về kết quả kinh doanh của doanh nghiệp.

Về việc thay đổi ngày công bố kết quả, Quy tắc 4.0 điều chỉnh mốc thời gian công bố thông tin thay đổi danh mục cổ phiếu thành phần của các chỉ số vào thứ 4 (tại phiên bản 3.1 là thứ 2) lần thứ 3 của các tháng 1, tháng 7 hàng năm, và công bố thông tin cập nhật thông tin khối lượng lưu hành, free-float của cổ phiếu thành phần vào thứ 4 (phiên bản 3.1 là thứ 2) lần thứ 3 của tháng 1, 4, 7 và 10 hằng năm. Song thay đổi này sẽ không tác động đáng kể đến các cổ phiếu thành phần.