Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick cho biết sẽ bỏ chi tiêu chính phủ ra khỏi báo cáo GDP, nhưng không tiết lộ thời điểm thay đổi.
"Các chính phủ tính chi tiêu công vào GDP. Tôi sẽ tách riêng hai số liệu này và làm thật minh bạch", Lutnick cho biết trong buổi phỏng vấn với Fox News ngày 2/3.
Chi tiêu công thường được tính vào GDP, vì các thay đổi về thuế, thâm hụt, quy định quản lý của chính phủ thường sẽ tác động đến tăng trưởng. Báo cáo GDP cũng liệt kê chi tiết các khoản chi của chính phủ, giúp các nhà kinh tế học dễ dàng đánh giá tình hình.
Với Mỹ, chi tiêu công chiếm khoảng 6,5% GDP. Quý cuối năm ngoái, khoản này đóng góp 0,25% trong mức tăng trưởng 2,3% của nền kinh tế này, chủ yếu nhờ chi tiêu quân sự.
"Nếu chính phủ mua một chiếc xe tăng, khoản đó được tính vào tăng trưởng kinh tế. Nhưng trả tiền cho 1.000 người để nghĩ về việc mua một chiếc xe tăng thì không", Lutnick giải thích. Ông cho rằng số tiền này là lãng phí.
Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick tại Nhà Trắng hôm 13/2. Ảnh: AP
Lutnick cũng phủ nhận khả năng các chính sách của Tổng thống Mỹ Donald Trump như thuế nhập khẩu, sa thải nhiều viên chức hay giảm chi tiêu công, có thể đẩy nền kinh tế vào suy thoái. Vài tháng qua, niềm tin kinh doanh và tiêu dùng tại Mỹ đi xuống, trái ngược với diễn biến ngay sau khi ông Trump tái đắc cử tháng 11/2024. Các số liệu gần đây về tiêu dùng và thâm hụt thương mại hàng hóa đang làm dấy lên rủi ro nền kinh tế co lại trong quý I.
Các nhà kinh tế học cảnh báo việc thay đổi cách tính GDP có thể khiến số liệu biến động nhiều và khó đánh giá chính xác sức khỏe của nền kinh tế. "Tôi không nghĩ thị trường chứng khoán, tài chính sẽ thích điều này đâu", Sung Won Sohn - Giáo sư Kinh tế tài chính tại Đại học Loyola Marymount, nhận định trên Reuters.
Việc này cũng khiến các nhà kinh tế học không thể so sánh diễn biến kinh tế Mỹ với các nước khác. Bức tranh toàn cảnh sẽ không rõ ràng nếu chỉ đánh giá lĩnh vực tư nhân. "Sau này, tăng trưởng kinh tế ngày càng biến động. Vì khi kinh tế chậm lại, hoặc chúng ta rơi vào suy thoái, chính phủ sẽ chi rất nhiều tiền", Sohn nói.
Bỏ chi tiêu công khỏi GDP cũng sẽ bóp méo số liệu. "Giữ hệ thống hiện tại là điều quan trọng. Chúng ta cần sự so sánh, xem mình đang làm thế nào so với một năm, 5 năm hay 10 năm trước. Nhờ đó chúng ta có thể rút ra bài học từ các sai lầm", Sohn nói.
Hà Thu (theo Reuters, AP)
